CHECK- Is er gefoefeld tijdens openingsmatch en stopt Ronaldo bij sportief succes? Deze (nep)verhalen over WK gaan rond 

Elke wereldbeker z'n verhalen, dat is deze editie niet anders. Al heeft het ene gerucht meer waarheidsgehalte dan het andere. VRT NWS neemt vijf verhalen onder de loep. Kan Messi zijn duizendste wedstrijd een WK-finale zijn? Stopt Ronaldo bij sportief succes? Is er gefoefeld tijdens de openingsmatch? Zijn de tellingen van het aantal supporters in de stadions fake? En traint superspits en thuisblijver Haaland intussen bij een amateurclub? Wij zochten het uit. 

Ja, verschillende stadions gingen "boven hun capaciteit"

Zo'n 41.721 fans zouden getuige geweest zijn van hoe Nederland in zijn eerste groepswedstrijd Senegal met 0-2 verschalkte. Dat is tenminste wat de stadionomroeper rond de 78e minuut trots verkondigde.

"Onmogelijk!", klonk het in verschillende media. Wie het Al Thumamastadion in Doha opzoekt, vindt namelijk al snel dat het stadion "slechts" plaats biedt aan 40.000 supporters. Hoe kan het dan er plots 1.700 fans "te veel" is het stadion waren en er bovendien her en der lege plekken te zien waren? Hetzelfde gebeurde op de openingsspeeldag ook toen een omroeper aankondigde dat er 67.000 fans aanwezig waren in het Al Baytstadion dat normaal gezien 60.000 mensen kan herbergen. 

Verschillende plekken in het Al Thumamastadion bleven leeg tijdens Senegal - Nederland.
AFP or licensors

Een net iets te opzichtig loopje met waarheid van de organisatoren? Neen, zo blijkt uit een verklaring die Wereldvoetbalbond FIFA vandaag gaf. FIFA zou namelijk met opzet lagere stadioncapaciteiten hebben gecommuniceerd. Waarom het dat deed, is niet duidelijk. Mogelijk wou het op die manier stadions sneller "uitverkocht" laten lijken. 

Wie op de officiële website van zowel de FIFA als van de Qatarese organisator kijkt, ziet dat de capaciteit van bijvoorbeeld het Al Thumamastadion is opgetrokken naar 44.400 aanwezigen.  

Ook Sporza-commentator Filip Joos merkte dat 40.000 wellicht een onderschatting was. "Toen ik drie uur voor de wedstrijd in het lege stadion aankwam, was mijn eerste bedenking dat er meer dan 40.000 mensen in geraken", laat hij ons weten. 

Of de aantallen die de stadionomroepers communiceren daadwerkelijk kloppen, kunnen we niet controleren. 

Conclusie

  • Verschillende media schreven dat Qatar over meer aanwezige fans sprak dan dat de stadions op papier aankonden.
  • FIFA zou de capaciteit in aanloop naar het WK opzettelijk hebben onderschat. Waarom het dat deed, is niet duidelijk. Ondertussen spreekt de Wereldvoetbalbond op zijn wedstrijd op haar website over grotere capaciteiten.
  • We beoordelen de stelling dat in verschillende stadions meer mensen aanwezig waren dan op papier kon dan ook als wellicht waar. Of de aantallen kloppen weten we niet. 

Niet-verifieerbaar: Qatar betaalde om voordeel te krijgen in openingsmatch

Amper twee minuten en 39 seconden was dit WK ver of daar was de eerste sportieve controverse al. Een vroeg doelpunt van de Ecuadoriaanse spits Enner Valencia tegen gastland Qatar werd door de VAR (video assisted refferee) van het bord gehaald. Ondertussen is duidelijk dat de tussenkomst terecht was, zo blijkt uit een analyse van Sporza. 

Gejuich, maar ook gejoel in de tribunes. Vrij snel gingen beelden rond van een Ecuadoriaanse supporter die met zijn vingers duchtig geldgebaren maakte naar de Qatarezen rond hem. Ook op het internet werd verwoed gespeculeerd dat het gastland wel hier en daar wat geld zou hebben betaald om geen mal figuur te slaan in die belangrijke openingsmatch.

Enner Valencia was de man van de avond. Eerst in een discutabele buitenspelfase, nadien bij twee geldige doelpunten
2022 AMA Sports Photo Agency

Lang duurde de Qatarese opluchting evenwel niet. Op het kwartier ging de doelman van het gastland nogmaals aan het klungelen en veroorzaakte zo een strafschop. Wederom Valencia zette die makkelijk om in een eerste doelpunt dat nu wél geldig was. Nog een kwartiertje later kopte diezelfde Valencia ook de 0-2 eindstand op het bord.

Einde discussie? Hoewel geruchten ook nu nog rondgaan, verloor Qatar al bij al kansloos van een veel sterker Ecuador. Op de eerste fase na, waren nauwelijks nog discutabele momenten te beleven.

Het geeft het gastland het voordeel van de twijfel. Tot dusver doken geen documenten of harde bewijzen op die wijzen op wedstrijdvervalsing. Zolang dat bewijs niet opduikt, is de stelling dan ook niet-verifieerbaar. 

Conclusie

  • Op verschillende kanalen ging het gerucht rond dat gastland Qatar geld zou hebben aangeboden om Ecuador te laten verliezen. Die werden versterkt toen een snelle goal van Ecuador werd afgekeurd. 
  • Het gaat om een doelpunt dat na analyse geldig werd afgekeurd.
  • Er zijn ook geen concrete bewijzen of documenten die aantonen dat er sprake was van matchfixing. Qatar verloor uiteindelijk ook met 0-2.
  • Door dat gebrek aan bewijzen beoordelen we de stelling als niet-verifieerbaar

Neen, Ronaldo heeft niet gezegd te stoppen met voetballen als Portugal wereldkampioen wordt

Wordt dit WK het slotakkoord van stervoetballer Cristiano Ronaldo? Deze editie werd dan wel aangekondigd als the last dance van de Portugees en zijn al even iconische "tegenhanger" Lionel Messi. Maar dat CR7 er prompt een punt achter zou zetten als hij op 18 december de wereldbeker de lucht in zou mogen hijsen, weten we niet. Hij kondigde het alleszins voorlopig niet zelf aan. 

Het was de Amerikaanse sportzender ESPN die het gerucht de wereld in hielp (zie de afbeelding hierboven). De zender verwijst daarvoor naar het inmiddels beroemde en beruchte interview dat de Portugees had met de Britse tv-persoonlijkheid Piers Morgan. Maar de quote die ESPN aan Ronaldo toeschrijft, is volledig uit de context getrokken.

In werkelijkheid legde Morgan de aanvaller een scenario voor. "De finale is Portugal - Argentinië", zo fantaseerde hij. "Het staat 2-2. Messi scoorde er twee, jij scoorde er twee. In de laatste minuut maak jij jouw hattrick compleet en wint de wereldbeker."

Je ziet Ronaldo glunderen. "Dat is veel te goed. Een te mooie droom", antwoordt hij. "Het maakt mij eigenlijk niet uit wie scoort. Desnoods de doelman, dan ben ik de gelukkigste man ter wereld. Maar als wat jij zegt gebeurt? Dan stop ik gewoon met voetballen. Met pensioen. 100 procent", lacht Ronaldo luid. Uit het fragment blijkt duidelijk dat beide mannen luidop fantaseren en niet serieus praten over het einde van Ronaldo's carrière.

Bekijk het bewuste fragment hieronder

Over de sportieve toekomst van de Portugees hangt op dit moment trouwens een dikke mist. Dinsdagavond kwam er het nieuws dat Manchester United het contract met Ronaldo in onderling overleg per direct verbreekt. De aanvaller moet na dit wereldkampioenschap dus op zoek naar een nieuwe club.

Conclusie

  • De Amerikaanse sportzender ESPN schreef op haar Twitterkanaal dat de Portugese superster Cristiano Ronaldo met pensioen gaat als hij met Portugal het WK wint.
  • De zender verwijst daarvoor naar een interview dat de voetballer had met Piers Morgan.
  • Morgan legt in het interview Ronaldo een onwaarschijnlijk droomscenario voor waarop die al lachend antwoordt dat hij in dat geval met pensioen gaat.
  • Het is duidelijk dat de twee schertsen. We beoordelen de stelling dat Ronaldo zijn pensioen aankondigde bij WK-winst dan ook als niet waar

Ja, WK-finale kan duizendste wedstrijd van Messi zijn (afhankelijk van hoe je telt)

Een ander sprookje draait rond Ronaldo's eeuwige rivaal Lionel Messi. Die heeft net als de Portugees een lange staat van dienst en statistieken om van te duizelen. Vijfhonderd officiële wedstrijden is voor de doorwinterde profvoetballer al een flinke prestatie, maar het dubbele daarvan is ronduit historisch. 

En toch is het een mijlpaal die "la pulga", zoals Messi genoemd wordt, dezer dagen kan halen. De Spaanse sportkrant Marca berekende in oktober zelfs al likkebaardend dat die magische duizendste wedstrijd wel eens de WK-finale zou kunnen zijn, als Argentinië zo ver doorstoot tenminste. Een sprookjesscenario dat ook op sociale media sterk begon te leven.

Messi gaf zelf wel al aan dat dit zijn laatste WK is
AFP or licensors

Maar wat voor de voetballeek misschien een doodgewone som van wat wedstrijden lijkt, is in werkelijkheid hogere wiskunde. Zo bestaat er discussie over wat mag meegerekend worden als "officiële" wedstrijd en wat niet. Volgens Wikipedia speelde Messi "nog maar" 726 wedstrijden. Wellicht is dat met uitzondering van vriendschappelijke toernooien en interlands. Met nog 274 matchen te spelen, kan de aanvaller de kaap natuurlijk nooit ronden op dit WK. 

Maar er zijn ook andere strekkingen. De gespecialiseerde website MessivsRonaldoapp telde al die vriendschappelijke optredens er wel bij en kwam voor de Argentijn aan een totaal van 997 wedstrijden. Theoretisch kan de WK-finale dus Messi's duizendste wedstrijd zijn, maar dan moet bondscoach Scaloni zijn sterspeler wel drie van de zeven wedstrijden aan de kant houden, iets wat zeer onwaarschijnlijk is.

In de telling van Marca staat de teller momenteel op 994 matchen en doet Messi dus gewoon mee in elke WK-wedstrijd. Waar dat verschil van drie matchen vandaan komt, is niet duidelijk. 

Conclusie

  • De Spaanse sportkrant Marca schreef in oktober dat Messi van een eventuele WK-finale zijn duizendste profwedstrijd kan maken. Daarover bestaat verdeeldheid.
  • Op Wikipedia wordt bijvoorbeeld uitgegaan dat de Argentijn nog "maar" 756 wedstrijden speelde. Alles hangt af van hoe je een "officiële" wedstrijd omschrijft. Sommigen tellen vriendschappelijke wedstrijden mee, anderen niet. Een gespecialiseerde site spreekt zelfs over 996 wedstrijden.
  • In theorie kan Messi dus zijn duizendste wedstrijd in de finale van het WK spelen, maar dat hangt af van welke cijfers je uitgaat. We beoordelen de mogelijkheid dus als waar

Neen, Haaland werd niet uitgeleend aan amateurclub tijdens WK

Hoewel wereldkampioenschappen doorgaans bijeenkomsten zijn van 's werelds beste voetballers, ontbreekt op deze editie toch wel een jonge vedette. Erling Haaland, die deze zomer de Duitse Bundesliga inruilde voor de Engelse Premier League en daar met zijn ogen dicht scoort, kon zich met zijn Noorwegen niet kwalificeren voor Qatar 2022. 

Dat de 22-jarige spits zich dan maar een maand lang in stilte moet bezighouden, was de uitgelezen kans voor de Engelse amateurclub Ashton United. In de hoogste voetbalklassen wordt er immers gedurende het WK niet gevoetbald. Aangezien er in de amateurreeksen wel gewoon wordt doorgespeeld, diende de club bij Manchester City een aanvraag in voor een kortstondige uitleenbeurt. "Met ons spelen, is toch beter dan zes weken golfen?", klonk het. 

De stunt stond in alle media en niet lang daarna ging een afbeelding rond van Haaland die trots poseerde met het shirt van Ashton United. De deal van de eeuw? Neen, eerder een goede photoshop. 

Exact dezelfde afbeelding werd enkele maanden eerder immers bij de voorstelling van de Noor bij Manchester City genomen. Een creatieveling heeft nadien gewoon de trui, achtergrond en het shirt veranderd. De foto  stond ook al vaak op satirische websites, maar wordt door verschillende mensen nog steeds als authentiek aanzien.

Noch Manchester City noch Haaland hebben ooit officieel gereageerd op de aanvraag van Ashton United. 

Conclusie

  • Op sociale media gaat een foto rond van de Noorse spits Haaland die trots poseert met een shirt van de Engelse amateurclub Ashton United.
  • Die club diende in aanloop naar dit WK inderdaad een aanvraag in om Haaland kortstondig te lenen. Noorwegen is immers niet geplaatst voor het wereldkampioenschap en de Premier League ligt stil.
  • Manchester City en Haaland zijn nooit publiekelijk ingegaan op het voorstel. De foto die rondgaat is een bewerkte versie van een afbeelding van Haalands officiële voorstelling bij Manchester City.
  • We beoordelen de stelling dat Haaland is ingegaan op een huurovereenkomst met Ashton United dan ook als niet waar.

Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.

Je vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.

Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be of vul je vraag in op de website van deCheckers.

Meest gelezen