Toeslagenaffaire in Nederland: 1.115 kinderen weggehaald bij ouders die onterecht als fraudeur werden bestempeld
In de toeslagenaffaire in Nederland blijven er schokkende cijfers opduiken. Die van de gedupeerde kinderen namelijk. Bij de toeslagenaffaire werden tienduizenden ouders onterecht als fraudeurs bestempeld. Door de schulden die ze opliepen, raakten ze in armoede en stress. Die speelden zeker mee bij het grote aantal kinderen dat precies bij die ouders werden weggehaald, zegt de Nederlandse Kinderombudsvrouw. Â
Eind vorig jaar veroorzaakte de toeslagenaffaire een politieke aardverschuiving in Nederland. Toen lekte uit dat overijverige belastinginspecteurs onterecht tienduizenden gezinnen hadden beschuldigd van fraude met subsidies voor hun kinderopvang. De sociale gevolgen voor de ouders waren niet te overzien, velen kwamen in een vicieuze cirkel terecht van schulden en armoede.
De parlementsleden die de toeslagenaffaire blijven uitspitten, willen weten wat de impact was op de kinderen van die gedupeerde ouders. Er was al geweten dat een aantal van hen uit huis waren geplaatst bij pleeggezinnen of in de gesloten jeugdzorg, omdat hun ouders de schulden niet meer konden betalen. Nu heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek er een cijfer op geplakt. Tussen 2015 en 2020 zijn 1.115 kinderen bij hun ouders weggehaald.Â
Topje van de ijsberg
De cijfers van het Bureau voor de Statistiek slaan alleen op die vijf jaar, maar de toeslagenaffaire begon al in 2013. Mogelijk is het aantal slachtoffers dus nog veel groter. Anderzijds is het niet mogelijk om een één-op-éénrelatie aan te tonen tussen de armoede van de ouders en de uithuiszettingen van hun kinderen.
Maar zowel de Nederlandse Kinderombudsvrouw Magrite Klaverboer als Arina Kruithof van Jeugdzorg Nederland spreken van een domino-effect. "Een schuld kan wel een trigger zijn. Schuld veroorzaakt stress. Als je niet weet of je de volgende dag de boodschappen kunt betalen, dan dat kan leiden tot depressie, tot allerlei andere problemen in het gezin", zegt Kruithof in Nieuwsuur op de NOS.Â
Schuld veroorzaakt stress en kan een trigger zijn voor die uithuisplaatsingen
Vorig jaar ging collega Jeroen Reygaert in Nederland praten met een vrouw die diep in de schulden raakte door de toeslagenaffaire. Ze verloor haar werk bij de bank, werd depressief maar mocht niet naar de dokter omdat dat te duur was, en raakte vervolgens haar zoon kwijt omdat ze niet voor hem kon zorgen.Â
UIT HET ARCHIEF: Beluister het verhaal van Janet Ramesar uit Den Haag, wiens zoon werd afgenomen door de toeslagenaffaire:
Verkiezingen Nederland: Waarom was de toeslagenaffaire zo belangrijk?
Vervolgverhaal
Nederlandse parlementsleden uit verschillende partijen die de cijfers hebben gezien, zijn geschokt. Volgens Pieter Omtzigt, die het schandaal mee aan het licht bracht, blijkt eruit dat "de regering totaal het overzicht kwijt is van de gevolgen van het eigen beleid." Ook anderen dringen erop aan dat de regering de onderste steen naar boven haalt.Â
De Nederlandse Jeugdzorg gaat actief de gezinnen opsporen die hun kind hebben moeten afgeven en wil dat de overheid hen extra begeleidt en omkadert. Maar Arina Kruithof pleit ook voor een veel actiever beleid om armoede te voorkomen. "Armoede is een complex gegeven, maar het is duidelijk dat als mensen al in schulden zijn terechtgekomen, we vaak alleen nog aan symptoombestrijding kunnen doen."
De Nederlandse regering hulde zich tot nog toe in stilzwijgen over de uit huis geplaatste kinderen. Een Nederlandse journalist kon premier Rutte wel een korte reactie ontlokken op de Europese top vandaag (zie tweet), maar erg van harte was het blijkbaar niet. Al noemde Rutte de hele affaire wel "van a tot z voor iederen verschrikkelijk".