Archiefbeeld van de Russische luchtmachtbasis Engels.
Russian Defense Ministry Press Service

Explosies op Russische luchtmachtbases waarschijnlijk veroorzaakt door drones uit Sovjettijdperk 

De explosies bij Russische luchtmachtbases zijn waarschijnlijk veroorzaakt door Oekraïense drones. Meerdere elementen wijzen in de richting van omgebouwde Sovjetdrones uit de jaren zeventig. De impact op het Russische leger is in elk geval groot volgens VRT-journalist Jan Balliauw.

Gisteren waren explosies te zien bij de Russische militaire luchthavens van Rjazan en Engels. Daarbij vielen al zeker drie doden en raakten TU-95 bommenwerpers beschadigd. Opvallend is dat beide luchthavens honderden kilometers voorbij de Oekraïense grens liggen. Wie achter die explosies zit en hoe die veroorzaakt zijn, is maar de vraag.

Het Russische ministerie van Defensie wees vrij snel met de vinger naar Oekraïne. De Russen hebben zelf toegegeven dat het drones waren, gebouwd in tijden van de Sovjet-Unie. Een hooggeplaatste Oekraïense bron vertelde aan de Amerikaanse krant de New York Times dat die vanaf Oekraïens grondgebied zijn afgevuurd. Speciale eenheden nabij een van de getroffen luchthavens zouden de drones mee bestuurd hebben, vertelt diezelfde bron. 

Omgebouwde verkenningsdrone

Waarschijnlijk gaat het om het type Tupolev Tu-141, een verkenningsdrone gebouwd door de Sovjet-Unie eind jaren zeventig. Aan boord zit normaal een camerasysteem, maar dat zou makkelijk verwisseld kunnen worden met explosieven. 

Het bewijs daarvoor ziet VRT-journalist Jan Balliauw in beelden van een beveiligingscamera. "Ongeveer een halve minuut voor de impact in de luchthaven van Engels is het geluid van een straaljager te horen. De Tu-141 heeft een straalmotor en we weten ook zeker dat Oekraïne dat type drones heeft. De tijd tussen de lichtflits en het geluid komt ook overeen met de snelheid van het type drone." 

Volgens oud-commandant Landstrijdkrachten van Nederland Mart de Kruif gaat het in elk geval om een goed voorbereide aanval. "De timing van de twee aanvallen wijst op een speciale operatie. Zo'n aanval doe je niet zomaar", vertelt hij aan VRT NWS. 

In het verleden heeft Oekraïne al geprobeerd om met dergelijke drones aanvallen uit te voeren. "Die zijn toen neergehaald door Russisch luchtafweer", zegt Balliauw. "Daar leren ze uit. Bij elke gelanceerde drone zien ze hoe het Russische luchtafweer reageert. Nu hebben ze blijkbaar een route gevonden om hun doel te treffen."

BEKIJK - het gesprek in "De afspraak" met professor Militaire Geschiedenis Kris Quanten (KMS):

Videospeler inladen...

Rusland niet langer straffeloos

Ook de impact van de aanvallen is zeker, zowel op korte als lange termijn. Waarschijnlijk wilde Oekraïne de schade van nieuwe raketaanvallen op zijn grondgebied beperken. "De luchtmachtbasis van Engels is een draaischijf voor de aanvallen op Oekraïne", zegt Balliauw. "Daar staan strategische bommenwerpers, zoals de Tu-95. Die worden gebruikt om raketten af te vuren richting Oekraïne."

Het is daarnaast een onmisbare basis voor de Russische nucleaire afschrikking. Dankzij de krachtige bommenwerpers die er staan. "Die maken deel uit van de nucleaire triade: onderzeeërs vanuit de zee, langeafstandsraketten vanaf de grond en strategische bommenwerpers", zegt Balliauw. "Engels is de enige basis die bijvoorbeeld de Tupolev 160 heeft. Dat is wereldwijd de grootste en snelste bommenwerper die nucleaire wapens kan dragen."

Met de aanval maakt Oekraïne ook duidelijk dat Rusland hen niet langer straffeloos kan aanvallen, denkt Balliauw. "Tot nu toe ging Rusland er vanuit dat ze hen niet konden treffen. Dat zal ook een invloed hebben op hun strategie. Het Russische leger zal nu misschien luchtafweer moeten terugtrekken uit Oekraïne om hun basissen beter te beschermen."

De aanval roept vooral vragen op bij de kwetsbaarheid van de Russische infrastructuur. Hoe kon Oekraïne met zulke conventionele wapens zulke belangrijke luchtmachtbasissen treffen? Die vraag houdt ook heel wat Russische militaire bloggers bezig. Zij zijn zeer kritisch over de aanval en begrijpen niet hoe het Russische leger dat heeft laten gebeuren. "Welk soort imbecielen plaatst strategische bommenwerpers op een rij in een onbeschermde luchthaven", klinkt het in een chatkanaal op de Russische service Telegram. 

Meest gelezen