Markante plekken: sociale wijk Jan De Voslei op het Kiel in Antwerpen
In de reeks "Markante plekken" gaat onze fotograaf Alexander Dumarey elke week op zoek naar een opvallende plaats met een verhaal. Soms bekend, soms vergeten. Soms druk, soms verlaten. Soms nieuw, soms eeuwen oud. Maar allemaal hebben ze een boeiende geschiedenis. Vandaag: de sociale woonwijk aan de Jan De Voslei en het Kielpark in Antwerpen.
Na de Tweede Wereldoorlog is er in het centrum van Antwerpen een groot woningtekort. Om een bewonersvlucht naar de randgemeenten te voorkomen, stelt de stad enkele terreinen aan de stadsrand ter beschikking van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Op die gronden mogen nieuwe woonwijken worden gebouwd.
Sociale huisvestingsmaatschappij "De Goede Woning" geeft de Antwerpse architect Jos Smolderen de opdracht om op het Kiel, langs de Jan De Voslei, een nieuwe wijk te ontwikkelen. Smolderen maakt in het interbellum naam met bouwwerken in art-decostijl, zoals de Boerentoren in Antwerpen. Na de Tweede Wereldoorlog wordt zijn werk modernistischer van inslag.
Tussen 1952 en 1967 worden onder zijn leiding 20 woonblokken op het terrein gebouwd. Zo komen er in totaal ongeveer 1.200 nieuwe appartementen. De gebouwen variëren in hoogte tussen 5,6,7 en 16 verdiepingen. Het zijn monumentale maar functionele, modernistische blokken met art deco-achtige details. De opvallendste gebouwen van het project zijn de drie Y-vormige torens aan het Kielpark.
De wijk is een zeldzaam goed bewaard voorbeeld van een grootschalig naoorlogs sociaal woonproject en staat op de inventarislijst van onroerend erfgoed. Bij de lopende renovatie van de hoogste blokken bewaart de huidige eigenaar, Woonhaven Antwerpen, enkele karakteristieke elementen van het gebouw, zoals de inkomhal en het uitzicht van de gevels. Voor de werkzaamheden zijn er bovendien Europese subsidies toegekend via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, waardoor er extra geïnvesteerd kan worden in energiezuinigheid.
