Mathilde op humanitaire missie naar Kenia voor Unicef: 4 vragen en antwoorden
Koningin Mathilde vertrekt vanmiddag op humanitaire missie naar Kenia, voor Unicef, het kinderfonds van de Verenigde Naties. Donderdagavond vliegt ze terug, na drie goed gevulde dagen vol terreinbezoeken in het teken van kinderen. Wat gaat ze er doen? Waarom Kenia? Waarom voor Unicef? En wat wil ze precies bereiken?
1. Waarom gaat Mathilde op pad met Unicef?
Koningin Mathilde zet zich al in voor Unicef sinds 2004, toen ze nog prinses was. Eerst als Speciale Vertegenwoordiger van Unicef België, de Belgische tak van het kinderfonds van de Verenigde naties, met activiteiten in binnen- en buitenland.
Voor Unicef geeft ze een koninklijke stem aan kinderen. Buiten onze landsgrenzen heeft ze voor Unicef al gereisd naar Niger (2004), Tanzania (2006), Senegal (2008), Liberia (2010), Haïti (2012), Ethiopië (2015) en Laos (2017). Ze heeft ook al gespeecht bij de Verenigde Naties in New York over kinderrechten. En ook op haar staatsbezoeken met koning Filip zit er steevast een Unicef-luikje in het programma.
Tiende verjaardag als erevoorzitter
Sinds 2009 is Mathilde erevoorzitter van Unicef België. Tien jaar geleden, en dus wordt deze missie naar Kenia sowieso een speciale trip, waarop ze ook haar tiende verjaardag als erevoorzitter viert.
2. Waarom Kenia?
Unicef België focust dit jaar op ‘onderwijs in noodsituaties’, vandaar de keuze voor deze missie naar Kenia. In Kenia hebben veel kinderen nog geen toegang tot onderwijs, ondanks inspanningen van de overheid. Zeker voor onderwijs voor meisjes is het een van de slechtste leerlingen van de klas.
En Kenia is een gastland voor vluchtelingen. Heel wat kinderen groeien er op in een vluchtelingenkamp en dus in een noodsituatie.
Meer dan de helft in Kenia is achttien jaar of jonger
Kenia heeft een jonge bevolking: 51 procent (dus meer dan de helft!) van de naar schatting 48,5 miljoen inwoners zijn kinderen, dat wil zeggen achttien jaar of jonger. Maar liefst 9,5 miljoen kinderen zijn er kansarm, en hebben geen of weinig toegang tot schoon water, gezond eten, medische verzorging, onderwijs, bescherming.
Unicef wil met zijn projecten in Kenia ervoor zorgen dat er minder kinderen sterven of zich onderontwikkelen. Tegelijk wil het meer onderwijs bieden, meer bescherming van kinderen en jongeren (ook tegen hiv), en werken aan hun weerbaarheid.
Risico van verloren generatie
Voor Unicef is onderwijs in noodsituaties geen luxe maar een noodzaak. Als de kinderen die opgroeien in de vluchtelingenkampen niet naar school kunnen, lopen ze het risico een verloren generatie te worden.
Kenia ligt in het oosten van Centraal Afrika, en grenst aan de Indische Oceaan. Buurlanden zijn Zuid-Soedan in het noordwesten, Ethiopië in het noorden, Somalië in het oosten, en Uganda in het westen.
Het is de eerste keer dat koningin Mathilde in Kenia is.
3. Wat gaat ze concreet doen?
Het meest opmerkelijke is haar bezoek aan een vluchtelingenkamp op de eerste dag. Ze gaat naar Kakuma, een vluchtelingenkamp in het noorden van Kenia, in de buurt van de grens met Zuid-Soedan. Het is het op een na grootste kamp van het land, en er wonen bijna 185.000 vluchtelingen, terwijl het maar een capaciteit heeft voor 50.000 mensen.
De vluchtelingen komen uit negentien landen, zoals Zuid Soedan, Soedan, Ethiopië, Somalia en Congo. Zestig procent van hen is jonger dan achttien jaar, dertien procent van die kinderen zijn er zonder familie. Mathilde zal er zien hoe zij lessen krijgen en opgevangen worden in gastgezinnen.
Op dag twee springt haar bezoek aan de Acakoro Football Academy in het oog. Kansarme kinderen krijgen er voetbaltraining samen met algemene lessen, en ze krijgen eten en andere basisvoorzieningen die ze nodig hebben om school te kunnen lopen. De bedoeling is om via sport mogelijke trauma’s op te sporen en aan te pakken, en de kinderen tegelijk een echte kindertijd te geven.
En op dag drie tenslotte focust Mathilde zich op de traditionele gemeenschap van de Maasai. Daar zijn kindhuwelijken en genitale verminking nog gebruikelijk. Via scholen lopen er projecten om die praktijken tegen te gaan.
4. Wat wil Mathilde precies bereiken?
Kinderrechten liggen Mathilde na aan het hart. Als moeder, en als prinses en koningin. Ze noemde ooit de strijd voor kinderrechten haar “absolute prioriteit”.
Specifiek heeft ze zich vroeger geëngageerd voor campagnes die weeskinderen en kinderen die kwetsbaar zijn gemaakt door hiv/aids ondersteunen. Ook onderwijs in noodsituaties volgt ze op. Sinds 2016 promoot ze actief de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN, als een van de zeventien bekende "pleitbezorgers".
Haar bedoeling met missies als deze is om de projecten van Unicef onder de aandacht te brengen. Om het grote publiek te tonen dat Unicef de leefomstandigheden verbetert. En hoe het geld concreet besteed wordt.
Sociaalvoelend is Mathilde altijd al geweest. Op haar achttiende werkte ze zes weken als vrijwilliger in de sloppenwijken van Caïro. Als logopediste was ze voor haar huwelijk al bezig met kinderen en zieken. En ze is later afgestudeerd als psychologe. "Mensen ontmoeten, naar hen luisteren, en hen helpen, zeker wie kwetsbaar is," dat is wat ze graag doet, zegt ze zelf.