Somalische ooggetuige zag "Black Hawk Down" voor zijn ogen gebeuren: "Ik zat vast tussen twee vuren"

Ik ontmoet Abdulashi Salah Elmo in mijn hotel in Mogadishu. Bij de Amerikaanse landing in 1992 had de Somalische bevolking nog hoop dat de interventie zou helpen om de problemen en de honger in het land op te lossen, vertelt hij me. Maar de situatie draaide anders uit. “Overal brak oorlog uit en de Amerikaanse troepen vochten alsof ze woedend waren op ons. Ze maakten geen onderscheid tussen de gewone bevolking en de gewapende milities. Ze vernietigden alles, zonder rekening te houden met de bevolking. Ze spaarden zelf de vrouwen niet. Ze verzamelden de lijken en bonden ze aan elkaar vast. Ze gingen er zelfs op staan. Dat heb ik zelf gezien.

Volgens hem zorgde het gedrag van de Amerikaanse militairen voor veel wrok bij de Somalische bevolking. “Deze beelden zijn blijven hangen bij de mensen. Ze keerden zich tegen de Amerikanen.” 

De Amerikaanse soldaten gingen driest te werk, zonder veel aandacht voor de complexiteiten van de Somalische clans die het land de facto bestuurden. En ze toonden zich arrogant ten opzichte van de bevolking. 

Het zou in het gezicht van de Amerikanen ontploffen. Op 3 oktober 1993 voerden Amerikaanse troepen een operatie uit die gericht was tegen een krijgsheer van een belangrijke clan. “Ze zochten generaal Aidid”, vertelt Abdulashi me over die noodlottige dag waarop hij zijn arm verloor. “Ik was een onschuldige burger. We bevonden ons tussen twee vuren. Aan de ene kant stonden de milities van generaal Aidid, en aan de andere kant de Amerikanen."

"Vanuit de lucht werden we beschoten en gebombardeerd. Er lagen heel veel lijken rondom mij. Ik schuilde achter een muur zoals deze, en die muur viel boven op mij. Je ziet dat mijn arm helemaal verminkt is. Ik stopte mijn hand tussen mijn tanden en ik ben weggevlucht. Onderweg verloor ik veel bloed. In het ziekenhuis hebben ze meteen mijn arm geamputeerd. Ik ben er nog zes maanden gebleven.” 

Diezelfde dag werden er boven Mogadishu ook twee Amerikaanse oorlogshelikopters van het type ‘Black Hawk’ neergehaald door Somalische militieleden. “Ik zag de helikopters overvliegen. Eén was erg dichtbij en schoot op iedereen, ook op de gewone bevolking. De beide helikopters werden geraakt. Een ervan is iets verder neergestort, met veel rook. Daarna werd ook de andere helikopter door een projectiel geraakt waarna ook die neerstortte. "

"Ik ben zelf niet naar de wrakken gaan kijken zoals de andere mensen. Wel zag ik vanop afstand nog hoe soldaten touwen gooiden om de gewonden beneden te redden. "

Het was een zware klap voor de Amerikaanse interventie en in maart 1994 werd beslist om alle troepen terug te trekken. “Het was een last van onze schouders toen ze weggingen. Toen we dat hoorden was het alsof het weer dag werd. Sindsdien vind je geen Somaliër meer die voor de Amerikanen is. Kinderen willen niets meer weten van Amerikanen. Ik hoor ze zeggen: ‘Ze hebben mijn papa en mama vermoord. Ze hebben mijn ouders en mijn oom vermoord.’” 

“De oorlog zorgde voor veel problemen bij de bevolking. Veel mensen zijn gewond geraakt of gestorven. Tot op vandaag zijn er nog veel mensen zoals ik, met letsels en verminkingen. Bovendien is er vandaag ook geen regering die ons helpt met onze problemen. Er is al lange tijd geen hulp voor ons, geen enkele regering wilde ons helpen, en vandaag nog steeds niet.”