Eeuwenoude aacht of schuilkelder uitgehouwen in leem ontdekt tijdens restauratiewerken in hoeve in Heers
Tijdens restauratiewerken aan een vakwerkhoeve in Heers is een eeuwenoude aacht ontdekt, een ruimte die in een bodem van leem is uitgedolven. Die bevindt zich vlak bij de kerk van Batsheers en is vroeger gebruikt als schuilplaats in oorlogssituaties. “Families trokken zich er terug om zich te behoeden voor het geweld van rondtrekkende legers”, legt Dirk Pauwels, de stadsarcheoloog van Tongeren uit.
“De aacht in kwestie ziet eruit als volgt: eerst is er een kleine uit leem gegraven gang met een tongewelf, die over een tweetal meter naar beneden helt", legt Dirk Pauwels uit. "Daarna kom je terecht in een kleine rechthoekige ruimte, ook met een tongewelf. In duistere en moeilijke omstandigheden stelden we vast dat er een aantal letters en lijnen in de wanden gekrast zaten. Verder merkten we ook veel gaten van muizen en ratten op. Een van de zijdes van de aacht werd ten slotte ingenomen door silexfundering, wat wijst op het feit dat er ooit een gebouw bovenop heeft gestaan. Een voorganger van de huidige hoeve dus.”
(Lees verder onder de foto.)
Aachten kwamen voor in dorpskernen en boerderijen, en werden gebruikt in periodes waarin legers door onze gewesten trokken.
Een aacht is volgens Pauwels een typisch fenomeen voor onze streek uit de zestiende, zeventiende en ook achttiende eeuw. “Ze kwamen vaak voor in dorpskernen en boerderijen en werden gebruikt in periodes waarin legers door onze gewesten trokken. Het waren veeleer persoonlijke schuiloorden, waarin mensen zich terugtrokken met hun gezin.”
Wijnkelder
Tot het genoegen van de stadsarcheoloog zit het onderzoek er misschien nog niet helemaal op. “Het lijkt ons aannemelijk dat er achter de funderingsmuur nog een aacht kan zitten. Boringswerken zullen dat moeten uitwijzen. Ik heb al laten weten dat men mij meteen mag verwittigen als er nieuwe ontwikkelingen zijn."
Verder hoopt Pauwels ook dat de aacht niet hoeft te verdwijnen. “De eerste tekenen wijzen erop dat de schuilplaats behouden kan worden. De eigenaars van de te verbouwen hoeve zijn zelfs erg geïnteresseerd om het erfgoed te bewaren, en er bijvoorbeeld een wijnkelder van te maken.”
