© F. Hecker - creative.belgaimage.be

Het geheime wapen van de archeoloog: de mol

Een eenvoudige molshoop kan een schat aan informatie bevatten voor archeologen. Dat hebben onderzoekers van de UGent vastgesteld. Mollen graven kleine artefacten op, die veel kunnen vertellen over wat er in de bodem zit.

Een mol woelt de aarde om, en gooit die geregeld naar de oppervlakte. Zo ontstaat een molshoop. Een grote ergernis voor liefhebbers van een strak gazon, maar een zegen voor de hedendaagse archeoloog, zeggen onderzoekers van de UGent vandaag in De Standaard.

"We hebben dat bijna per toeval ontdekt," zegt archeoloog Jan Trachet van de UGent bij Radio2 Oost-Vlaanderen. "We hebben een groot project in de buurt van Damme, daar zoeken we het verdwenen havenstadje Monnikerede. We doen dat vooral met scanners en drones, die structuren in de grond kunnen opsporen, maar onverwacht hebben de molshopen ons daarbij goed geholpen."

Een van de velden die onderzocht werden lag bezaaid met meer dan meer dan 5000 molshopen. De archeologen kozen daar 700 molshopen uit, in de buurt van interessante ondergrondse structuren, die ze al met de drone of scanner ontdekt hadden. En wat bleek: er zat enorm veel archeologisch materiaal in die molshopen dat iets vertelde over de structueren onder de grond. "Archeologen zijn een beetje opportunistisch," zegt Trachet. "Als een boer ploegt, lopen wij achter de ploeg om vanalles op te rapen. In dit geval heeft mol het werk voor ons gedaan." 

Molshopen zijn kleine kijkvenstertjes op het verleden

Jan Trachet, archeoloog UGent

Geen mollen bewust de grond in sturen

Het werk van een mol kan uiteraard geen volledige archeologische opgraving vervangen. "We kunnen dit bijvoorbeeld wél gebruiken om een bepaalde site te karakteriseren. Bijvoorbeeld om te bepalen: dit is duidelijk een middeleeuwse site uit de 13de of 14de eeuw. Maar we kunnen ook meer in detail werken. Molsholpen kunnen helpen om te bepalen uit welk materiaal een straat of een huis bestond, zonder die structuren te moeten opgraven."

Het is ook niet de bedoeling om voortaan mollen bewust los te laten op archeologische sites, om zo materiaal naar boven te krijgen zonder op te graven. "Dat zou niet gaan, zo zouden we sites bewust vernielen," zegt Trachet. "Maar nu het blijkt dat molshopen eigenlijk kleine kijkvenstertjes zijn op het verleden, kunnen we in de toekomst zeker aandacht hebben voor molshopen als die voorkomen op een archeologische site."

Meest gelezen