Zwaargewapende bendes voeren straatoorlog in Dijon, politie grijpt nauwelijks in: wat is daar aan de hand?
Dijon, de anders zo rustige hoofdstad van Bourgondië, is al nachten na elkaar het toneel van een straatoorlog. Bendes lopen er met zware wapens op straat, auto's worden in brand gestoken en bij de confrontaties viel al een tiental zwaargewonden. De politie keek ernaar, maar greep nauwelijks in. Wat is er aan de hand?
Op tien juni wordt een zestienjarige jongen van Tsjetsjeense origine zwaar mishandeld in Dijon. Hij krijgt ook een revolver in de mond. Meer dan waarschijnlijk zijn de daders lokale dealers van Noord-Afrikaanse origine. Hun boodschap aan de jongeman? "We laten je in leven om aan alle andere (Tsjetsjenen) te vertellen dat dit met hen ook zal gebeuren." Het gaat dus om een terreinoorlog in het drugsmilieu.
Maar de Tsjetsjenen laten het daar niet bij. Op 12 juni sturen ze een "strafexpeditie" naar Dijon. Een shishabar in het centrum - waar ze vermoeden hun rivalen aan te treffen - wordt kort en klein geslagen, en de aanwezigen worden met baseballknuppels bewerkt. Er vallen minstens tien gewonden, de politie komt tussenbeide met traangas.
Bekijk hier beelden van de onlusten (en lees voort onder de video):
Volgens de politie zijn Tsjetsjenen uit heel Frankrijk naar Dijon afgezakt, mogelijk kwamen sommigen zelfs uit ons land. De volgende avonden gaat het van kwaad naar erger. De lokale dealers organiseren zich met jongeren uit de buurt en gaan in de tegenaanval. In de buitenwijk "Les Grésilles" ten noordoosten van Dijon komt het vier avonden op rij tot gewelddadige confrontaties, die op een straatoorlog lijken. Zwaargewapende mannen lopen door de straten en schieten in de lucht. Lokale jongeren gebruiken hun auto als aanvalswapen. Er vallen verschillende zwaargewonden, één slachtoffer heeft een schotwonde.
Het ergste is dat de politie de aanval drie dagen lang heeft beschermd
Bekijk hier de anonieme getuigenis van een man in Dijon (en lees voort onder de video):
En wat doet de politie intussen? Niet zo heel veel, zo vindt althans de lokale bevolking. Dat blijkt ook uit een gesprek dat onze journalist Steven Decraene met een anonieme getuige ter plekke had. "Als de politie het niet doet, dan beschermen we onze wijk maar zelf", is kort samengevat zijn boodschap.
Dat een gewapende groep zomaar een wijk kan binnenvallen zonder dat de politie ingrijpt, stuit op veel onbegrip. "Wij betalen toch ook belastingen", valt te horen. Of: "De politie heeft een kant gekozen, en de aanvallers drie dagen lang hun gang laten gaan". Is het terecht dat de inwoners zich aan hun lot overgelaten voelen? In elk geval is het opmerkelijk dat pas na de vierde nacht van straatgeweld voor het eerst iemand werd opgepakt. Hoe kan dat?
Tegenover ons stonden mannen met echte wapens
'Wat doe je wanneer je tegenover een grote groep mannen staat die met echte wapens paraderen?' vraagt de topman van de vereniging van politiecommissarissen zich af. Onbegonnen werk, lijkt zijn conclusie. Hij wordt bijgetreden door burgemeester François Rebsamen van Dijon (PS). 'Als je tegenover je tweehonderd Tsjetsjenen hebt die zwaargewapend zijn, dan kan je met een beperkt politiekorps niet veel doen', zegt hij. De burgemeester laat ook weten dat hij zelf weinig hulp kreeg. Hij heeft tot twee keer toe moeten bellen naar Parijs, om extra agenten te kunnen krijgen.
Een anonieme bron bij de politie voegt eraan toe dat in die omstandigheden 'contact zoeken' met de bendeleden alleen maar zou leiden tot nog meer spanning. Overigens zijn de voorbije nacht ook achttien auto's in vlammen opgegaan, deze keer in een buitenwijk aan de zuidelijke stadsrand van Dijon, in Chenôve. Daar was geen sprake meer van aanwezigheid van Tsjetsjenen.
De lokale bevolking is helemaal niet in de steek gelaten
De staatssecretaris bij Binnenlandse Zaken Laurent Nunez bezoekt vandaag de stad, in naam van de regering. Hij zegt dat de politie helemaal niet inactief is gebleven en dat de lokale bevolking wel degelijk beschermd is. Intussen heeft het gerecht trouwens ook een onderzoek geopend, voor geweld in bende en vernielingen.
Maar ook de staatssecretaris kan moeilijk ontkennen dat er dagenlang niemand is gearresteerd, en dat de politie zich heeft (moeten) beperken tot "het voorkomen van erger". Opvallend trouwens dat staatssecretaris Nunez naar Dijon kwam, en niet de nummer één van Binnenlandse Zaken, minister Christophe Castaner.
Bekijk hier een toelichting van Steven Decraene in Dijon in "Het Journaal" (en lees voort onder de video):
Le Pen op bezoek
Intussen hoopt de overheid dat de situatie nu onder controle is. Er zijn honderden extra agenten ter versterking naar Dijon gestuurd. Daarbij ook mensen van de RAID, een gespecialiseerde antiterreur-eenheid, mobiele gendarmes en extra oproerpolitie. De kans is dus groot dat de gemoederen zullen bedaren. Maar is dat niet wat laat?
Verschillende politici hebben zich al bijzonder kritisch uitgelaten over de toestand. Marine Le Pen van het uiterst-rechtse RN zakte vanavond af naar Dijon voor een persmoment. Ze toonde zich bijzonder strijdvaardig. Haar boodschap is duidelijk: dit is de schuld van het beleid. We kunnen niet tolereren dat straatbendes een stad overnemen. Het is vijf voor twaalf, we moeten nu actie ondernemen zei Le Pen.
Dit is een brug te ver, de staat verdwijnt en de maffia regeert
Op de achtergrond spelen nog twee dingen. Al is het lang niet zeker dat ze ook echt een rol hebben gespeeld in de opmerkelijk laattijdige reactie van de (nationale) politie. Eén: de politie voelt zich in de steek gelaten door de regering en voert al een aantal dagen actie. Het verhaal in Dijon zet extra in de verf wat er kan gebeuren wanneer er geen politie is.
Twee. Over een tiental dagen zijn er gemeenteraadsverkiezingen, burgemeester Rebsamen probeert een nieuw mandaat te krijgen. De socialistische burgemeester lag op kop na de eerste ronde, maar kan zijn positie verliezen aan een coalitie van de centrumrechtse LR met de steun van de partij van Emmanuel Macron, LREM.
Beluister de toelichting van Steven Decraene, die in Frankrijk is, in "De wereld vandaag" op Radio 1 (en lees voort onder de audio):
Steven Decraene in Dijon: "Escalatie heeft er mee te maken dat politie de ernst niet juist heeft ingeschat"
Wie zijn die Tsjetsjenen?
Wie zijn eigenlijk de Tsjetsjenen en hoe komen ze in Frankrijk terecht? Tsjetsjenië ligt in de Kaukasus. Tsjetsjenen hebben een eigen taal en zijn veelal van oorsprong gematigde moslims.
Islamitische onafhankelijkheidsstrijders hebben in de jaren negentig en tweeduizend bijzonder bloedige oorlogen met Rusland meegemaakt. Tsjetsjenen zijn dus wel wat gewend wat geweld betreft. Intussen is Tsjetsjenië officieel een deelstaat binnen de Russische federatie.
Ramzan Kadyrov zwaait er de plak, een brutale gewezen rebellenleider en intussen een medestander van de Russische president Vladimir Poetin. Ook nu nog zijn er berichten over mensenrechtenschendingen. Duizenden Tsjetsjenen hebben de voorbije jaren asiel gezocht in Europa, niet alleen in Frankrijk maar ook in ons land en in Duitsland leven grote groepen Tsjetsjenen.
