"In september corona­vaccin testen op mensen, begin 2021 weten we of het werkt": farmareus Johnson & Johnson hoopvol

Wetenschappers over de hele wereld zijn naarstig op zoek naar een wonderoplossing voor het nieuwe coronavirus dat ondertussen de hele wereld in zijn greep heeft. Verschillende bedrijven werken aan een vaccin, waaronder ook Johnson & Johnson, het moederbedrijf van het Belgische Janssen Pharmaceutica.

"We hebben een vaccin gevonden en momenteel zijn we dat aan het testen op dieren", zegt chief scientific officer Paul Stoffels. "In september staan er testen met mensen op het programma. Eerst en vooral zullen we 1.000 tot 2.000 mensen vaccineren. Dat moeten gezonde mensen zijn, zonder onderliggende aandoeningen. Zo kunnen we optimaal het resultaat van het vaccin bekijken." Wie de proefpersonen kunnen zijn, is nog niet duidelijk. "Er is een grote kans dat minstens een deel van de testen in België gebeurt, maar we moeten kijken waar het het snelste kan."

Eens die eerste test gebeurd is, komt er een tweede - en veel grotere -test, met zo'n 50.000 tot 100.000 mensen. "Die test zal moeten gebeuren in een regio waar op dat moment het virus is en waar mensen dus de kans lopen om het te krijgen", zegt Stoffels. "We zullen dus pas later kunnen zeggen waar we dat zullen doen. Begin volgend jaar zullen we dan weten of het vaccin werkt."

Voor het vaccin gebruikt de farmareus de kennis van voorbije vaccins, want het wordt op ongeveer dezelfde manier gemaakt. "Dit vaccin kunnen we met 100 procent zekerheid maken, we zijn er bijna zeker van dat het veilig is én we weten dat áls het werkt het ook voor een lange tijd immuniteit geeft."

"Alleen kennen we nog niet genoeg over het virus. We weten op dit moment nog niet of we het virus met een vaccin kunnen tegenhouden. De vraag is: voorkomt het de infectie of de ziekte? Veel vaccins voorkomen niet dat je een infectie krijgt, wel dat je er zwaar ziek van wordt. Dat is onder meer zo bij het griepvaccin. We moeten daar eerlijk in zijn: het kan mislukken."

Bekijk hier het gesprek in "De afspraak" of lees verder onder de video:

Begin volgend jaar zouden er 5 tot 10 miljoen vaccins kunnen liggen, als de testen goed lopen. Voor wie zijn die dan? "Dat gaan wij niet bepalen", zegt de topman. "Dat is aan de overheden en de experts. Gezondheidsmedewerkers zouden eerst moeten komen en daarna de hoge risicogroepen."

Stoffels is alleszins hoopvol, want zijn bedrijf is nu volop capaciteit aan het bouwen zodat er over heel 2021 één miljard vaccins zouden kunnen worden gemaakt. "We zijn daarvoor samenwerkingen aan het aangaan met andere fabrieken"

En wat als een ander bedrijf sneller is? "Dat zou fantastisch zijn, dat meen ik. Voor ons moet dit niet winstgevend zijn. Wij proberen te helpen. Als er morgen een oplossing is, dan zal ik gelukkig zijn. Bovendien zijn er verschillende manieren om een vaccin te maken, elk bedrijf is met zijn eigen manier bezig. Hopelijk komen er verschillende vaccins."

"Dat weten we nu nog niet", zegt Stoffels. "Als het virus niet verandert, zou het kunnen dat er twee injecties nodig zijn om voor een lange tijd beschermd te zijn. Dat is ook zo bij de typische kindervaccinaties. Maar het kan ook dat het virus zich aanpast. Dan zal het vaccin moeten worden aangepast en dan zal het een jaarlijks of tweejaarlijks vaccin worden. Laten we hopen dat dat niet het geval is, want het zou wel erg dramatisch zijn als er een tweede ronde komt met een verschillend virus."

Het is alleszins niet de moeilijkste wetenschappelijke uitdaging, zegt Stoffels. "Hiv was en is veel complexer", zo klinkt het. "Maar we hebben wel nog nooit op zo'n grote schaal en op zo'n korte termijn een vaccin moeten maken. Dat is zeker een grote uitdaging."

Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":