"Blind getrouwd" is een keuze, blind geout is dat niet

Nick en Christophe verwarmen met hun huwelijk in "Blind getrouwd" de harten van de VTM-kijkers. Twee mannen die net als de andere koppels even nerveus en benieuwd zijn naar hun potentiële partner onder het warm enthousiasme van hun familie en vrienden. Peter uit "Down the road" (Eén) vertelt aan zijn vriend Stijn dat hij homo is, waarop Stijn ons allemaal nog eens duidelijk maakt dat dit de normaalste zaak van de wereld is. Liefde is liefde.

Een realistische weergave van holebi en transgender personen op het scherm kan rekenen op erg veel belangstelling. Het is hartverwarmend om te zien hoe de media en de publieke opinie hiermee omgaan. Voor mensen, en in het bijzonder jongeren, die nog zoekend zijn naar hun gender- of seksuele identiteit is deze representatie van enorm groot belang. Want zoals Nick en Christophe het reeds vertelden, is de zoektocht naar deze identiteit voor velen een uitdagend proces. 

(lees verder onder de video van de coming out van Peter in "Down the road")

Hoewel we graag met regenbogen, unicorns en glitter smijten, zit er achter al deze kleur dikwijls een donker verleden. Vaak wordt bij een coming out gedacht dat een persoon zich plots vrij voelt en 100 procent zichzelf kan zijn.

We vergeten hierbij dat er soms jaren van twijfels en schaamte aan voorafgegaan zijn. Kunnen we er dan van uitgaan dat al deze problemen en emoties voorbij zijn wanneer iemand uit de spreekwoordelijke kast komt?

Het antwoord is complexer dan ja of neen. In mijn eigen leven heb ik al ontelbare keren een coming out moeten doen. Iedere keer wanneer ik nieuwe mensen ontmoet en de vraag komt of ik al een vrouw en kinderen heb, moet ik de keuze maken of ik al dan niet vertel dat ik homo ben. Doorgaans voel ik me hier sterk en zelfzeker in, maar het gebeurt nog steeds dat de twijfel me toeslaat en ik dit gesprek uit de weg ga.

Ik sprak onlangs met Senne, een van onze woordvoerders bij Wel Jong Niet Hetero. Hij werkte afgelopen zomer in een ploeg met enkel mannen, waarbinnen er een sterke machocultuur heerst. Hij koos ervoor om hen niet te vertellen dat hij een trans man is. Het kostte hem veel energie om dit deel van zijn identiteit te verzwijgen, maar kon op deze manier vermijden te moeten verantwoorden wat er al dan niet in zijn broek zit. 

Een ander verhaal dat me bijblijft, komt van Stefan, een vriend van me die zich als non-binair identificeert en dus niet de mannelijke of vrouwelijke genderidentiteit draagt. Die werd het toilet van hun voorkeur geweigerd op een holebi- en transvriendelijke fuif. Op deze manier werd die geconfronteerd met de innerlijke strijd om zichzelf te outen als non-binaire persoon of zichzelf te verloochenen en zich naar het toilet te begeven dat de toiletdame "het meeste geschikt" vond. Een coming out is geen begin of eindpunt, maar een proces dat je meeneemt doorheen de rest van je leven. 

De vraag is dan of iedere holebi, transgender, intersekse of andere persoon een hoger doel als "coming out" dient na te streven. Het is vooral van groot belang dat iedere persoon zich veilig voelt in de context waarbinnen die leeft.

Mijn seksualiteit of genderidentiteit is een onderdeel van wie ik ben, maar zoals het woord het zegt, is het slechts een "deel". Je leven en je identiteit bestaan uit een grote mix van assen die bepalen wie je bent. Hoe ziet je gezinssituatie eruit? Welke kleur heeft je huid? Wat is je afkomst en thuiscultuur? Welke waardes vindt je omgeving belangrijk?

Tal van factoren bepalen of iemand de mogelijkheid heeft om zich positief te ontwikkelen doorheen het proces van zelfaanvaarding. In bepaalde gevallen kiezen jongeren ervoor om hun coming out uit te stellen of helemaal niet te doen, en dat is ook prima. 

In januari van dit jaar kwam Nikkitutorials, een YouTube-ster, naar buiten met het verhaal dat ze een trans vrouw is. In eerste instantie leek dit een sterke coming out, tot bleek dat ze werd gechanteerd. Ze besloot zelf om publiek uit de kast te komen en de macht over haar eigen verhaal terug in handen te nemen.

Te vaak hoor ik dat jongeren door hun vrienden of omgeving worden voorgesteld als: “Dit is X en die is gay, trans, …”. Dit zijn momenten waar je omgeving je vrije keuze afneemt. "Blind getrouwd" is een keuze, blind geout is dat niet. Wil je spreken over je seksualiteit of genderidentiteit, doe dit dan vooral bij de personen bij wie je je veilig voelt en in een context die zich ertoe leent. 

De sterke(re) representatie van holebi-, transgender en intersekse personen in de media zijn een grote stimulans tot het creëren van een veilig klimaat in onze samenleving. Ik juich dit dan ook sterk toe. Toch ben ik me ervan bewust dat er in onze samenleving minstens evenveel tradities en symbolen zijn die, zonder dit te bedoelen, leiden tot een onveilig gevoel. 

Zo vertrekt de traditie van de Voil Jeanetten niet vanuit de intentie om een negatief beeld te vormen over de holebigemeenschap of over te komen als homohaat. Symbolen zoals deze zijn vaak niet kwetsend bedoeld, maar kunnen wel zo ervaren worden.

Het ontbreekt ons soms aan inlevingsvermogen of empathie om te luisteren naar het gevoel van de ander en te erkennen dat je eigen gedrag of traditie een kwetsend effect kan hebben. Je kiest er misschien niet bewust voor om te kwetsen, maar je kan er wel voor kiezen om te verbinden en iedereen te betrekken. Wil je vieren dat iedereen zichzelf kan zijn, trek dit dan door in je dagelijkse leven. En kom op voor ieder persoon die zich vandaag de dag nog onveilig voelt in diens lichaam, seksualiteit of genderbeleving. Logisch toch? 

Ik ben erg dankbaar voor de (h)eerlijke representatie van alle vormen van liefde op onze schermen. Laten we dit publiek enthousiasme meenemen naar alle personen die nog op zoek zijn naar hun identiteit en hen het vertrouwen geven dat ze bij ons welkom zijn met hun verhaal. Het is niet de verantwoordelijkheid van één persoon om van een coming out een positief verhaal te maken. We dragen allemaal deze verantwoordelijkheid om een veilige samenleving te creëren voor elkaar.