Primeur voor Arabische wereld: homoseksuele presidentskandidaat in Tunesië
Op 15 september trekken de Tunesiërs naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. Dat doen ze vervroegd na het overlijden van de huidige president Beji Caid Essebsi vorige maand. Een van de meest opvallende kandidaten voor het hoogste ambt in het land is Mounir Baatour (48), advocaat en voorzitter van de liberale partij, maar bovenal - en dat maakt de kandidaat zo opmerkelijk - een openlijke homoseksueel. Een primeur voor de Arabische wereld.
Hij had 10.000 handtekeningen nodig om zijn kandidatuur aan de kiescommissie te kunnen voorleggen. Mounir Baatour verzamelde er uiteindelijk meer dan 20.000 en voldoet zo makkelijk aan de voorwaarden om uiteindelijk op het stembiljet van de presidentsverkiezingen op 15 september te belanden.
Baatour was zelf wat verbaasd over het enthousiasme: "Dit is echt een voorbeeld van de welwillendheid van het Tunesische volk en zeker van de jongere generatie, om een nieuwe politieke wind te zien waaien in het land en om de democratie te blijven voeden."
Mounir Baatour is advocaat en mensenrechtenactivist. In die hoedanigheid zet hij zich ook in voor 'Shams' (Arabisch voor 'de zon'), een organisatie die opkomt voor de rechten van holebi's. Hij was er ook de stichter van in 2015. De organisatie ijvert ervoor om homoseks uit het Tunesische strafrecht te halen. De Tunesische autoriteiten hebben de voorbije jaren geprobeerd om de organisatie af te schaffen. Recent nog in februari van dit jaar. De Tunesische overheid doet dat naar eigen zeggen omdat homoseksualiteit in strijd is met de islam.
Ik ben kandidaat voor het ambt van president. Ik ben een verdediger van mensenrechten, van minderheden en individuele vrijheden.
Kind van de Arabische Lente
Politieke ervaring heeft Baatour intussen kunnen opdoen als voorzitter van de liberale partij. Sinds de Arabische lente van eind 2011 heeft het land een democratische omwenteling doorgemaakt. De vorige president en dictator Zine El Abidine Ben Ali leeft in ballingschap in Saudi-Arabië en er zijn heel wat hervormingen doorgevoerd. De vrijheid van meningsuiting werd uitgebreid en politieke groeperingen die vroeger verboden waren of vervolgd werden, zijn nu opnieuw toegelaten.
Maar holebi's blijven een groep binnen de Tunesische samenleving die het niet makkelijk heeft. Seks hebben met iemand van hetzelfde geslacht kan nog altijd leiden tot een gevangenisstraf van 3 jaar. Vorig jaar alleen al werden volgens mensenrechtenorganisaties meer dan 100 mensen opgepakt op verdenking van 'homoseksualiteit' .
Baatour pleit openlijk voor de afschaffing van artikel 230 van de Tunesische strafwet, dat homoseksualiteit strafbaar maakt.
(Lees verder onder de foto.)
De kandidatuur van Baatour is opvallend omdat het de eerste keer is dat een openlijk homoseksueel iemand het ambt van staatshoofd nastreeft. En dat in een regio waar homoseksualiteit nog altijd - ook voor de publieke opinie - moeilijk verteerbaar is.
Een Arabische barometer die dit jaar bij 25.000 mensen in de Arabische wereld is afgenomen, toont aan dat in Algerije 26% van de bevolking homoseksualiteit aanvaardbaar vindt. Daarmee scoort Algerije van alle Arabische landen het best. In Tunesië vindt 7% van de bevolking homoseksualiteit aanvaardbaar.
Homoseks moet uit de strafwet gehaald worden en holebi's moeten dezelfde rechten krijgen.
Geen onbesproken blad
De kandidatuur van Baatour stuit op hevig verzet van verschillende conservatieve groeperingen in het land, maar even goed van sommige holebiverenigingen. Momenteel circuleert een petitie van 18 holebi-organisaties in Tunesië die zich uitspreken tegen de kandidatuur van de 48-jarige advocaat. Vooral het feit dat Baatour de economische relaties met Israël zou willen normaliseren stuit velen tegen de borst. Bovendien claimen de organisaties dat Baatour minderjarigen seksueel heeft misbruikt. De aantijgingen zijn niet bewezen, maar Baatour heeft in 2013 wel 3 maanden in de cel gezeten op verdenking van homoseks met een 17-jarige student. Feiten die hij altijd ontkend heeft.
Op 31 augustus maakt de kiescommissie de finale kandidaten bekend voor de verkiezingen op 15 september. Alleen als de overheid beslist in te grijpen, kan de kandidatuur van Baatour verhinderd worden. Anders kan er op 15 september voor het eerst in de Arabische wereld gestemd worden op een openlijk homoseksuele man voor het ambt van president.