Door uitstel heeft betonstop omgekeerd effect: "Open ruimte verdwijnt razendsnel"

Ondanks de vele aankondigingen is de beruchte betonstop er deze legislatuur niet gekomen: de Vlaamse regering schoof de verantwoordelijkheid door naar de volgende ploeg. Ondertussen wordt Vlaanderen massaal volgebouwd en verdwijnt onze open ruimte in sneltempo. Ons verkiezingsprogramma "Iedereen kiest" ging kijken in Tielrode, waar een stuk grond van 7,5 hectare dreigt verkaveld te worden. “Dit prachtig stuk grond vlakbij een natuurgebied verkavelen, dat is toch niet meer van deze tijd?”, luidt de kritiek.

In de aanloop naar de verkiezingen van 26 mei gaat ‘Iedereen Kiest’ twee weken lang op zoek naar de mensen en de verhalen achter cijfers en statistieken. Vandaag houden we halt in Tielrode, een deelgemeente van Temse, waar een stuk open ruimte dreigt omgezet te worden in een verkaveling. Is dit de toekomst van onze ruimtelijke ordening? We leggen de problematiek vanavond voor aan Koen Van den Heuvel (CD&V), Wouter De Vriendt (Groen), Anneleen Van Bossuyt (N-VA) en Bart Tommelein (Open VLD). Ze debatteren erover in "Iedereen kiest", om 21u55 op één.

De betonstop, het moest een van dé paradepaardjes van de Vlaamse regering worden. Het idee? Tegen 2040 geen nieuwe open ruimtes meer aansnijden en enkel nog bouwen waar al gebouwd is. Dat is niet alleen nodig om de druk op de natuur en het milieu te verlagen, maar ook om een antwoord te bieden op de zware filedruk.

De betonstop moest dan ook een van de grootste klimaatmaatregelen van de Vlaamse regering worden. Dat plan werd, na enkele juridische bezwaren van de Raad van State, doorgeschoven naar de volgende regering. Maar de tijd dringt, zeggen experts. Een denktank van 140 Belgische wetenschappers pleit zelfs voor een onmiddellijke betonstop, die bovendien ook geld zou opbrengen. Volgens sommige berekeningen zelfs 1,7 miljard euro per jaar.

7,3 hectare per dag

Ondertussen raakt Vlaanderen steeds meer volgebouwd en is al meer dan een derde van het Vlaamse grondgebied in beslag genomen. Per dag verdwijnt er 7,3 hectare aan open ruimte. 

De redactie van "Iedereen kiest" ging kijken in Temse, een snel groeiende gemeente in Oost-Vlaanderen, waar het gemeentebestuur met de handen in het haar zit.  In deelgemeente Tielrode wil bouwontwikkelaar Matexi een verkaveling van 116 woningen zetten naast het provinciaal domein "De Roomacker". Momenteel wordt de ruimte gebruikt als landbouwgronden.

Videospeler inladen...

Bezorgde buurtbewoners

De buurtbewoners zijn er niet over te spreken. “Een volledig nieuwe wijk met eengezinswoningen neerpoten in een klein dorp, dat is toch niet meer van deze tijd?”, klinkt het. De bewoners zijn een burgerinitiatief gestart, in de hoop de verkaveling te kunnen tegenhouden. In de voortuin van vrijwel alle huizen in de aanpalende straten, staat een felroze bordje met daarop: “Roomacker vrij van beton”.

Een volledig nieuwe wijk met eengezinswoningen neerpoten in een klein dorp, dat is toch niet meer van deze tijd? 

Maar het gaat om meer dan "not in my backyard", zegt het burgerinitiatief. “De hoogteverschillen zijn hier groot, heel wat kelders lopen onder water bij hevige regenval”, vertelt een van de buurtbewoners. “Als hier nog eens zo veel meer beton bijkomt, weet ik niet waar dat water naartoe moet.”

Ook voor het extra verkeer hebben de buurtbewoners schrik. “Dit is een dorp met weinig tot geen faciliteiten, zeker onvoldoende om een gemeenschap te voorzien. We hebben voor alles onze auto nodig: om onze kinderen naar school te brengen, om naar het werk te gaan, om boodschappen te doen”, vertelt Ruth Vermeire van het burgerinitiatief. “Bovendien is openbaar vervoer hier quasi onbestaande. Als die 116 gezinnen hier ook allemaal één of twee wagens hebben, zal het verkeer hier werkelijk een ramp worden.”

“Met het oog op de betonstop, is het onbegrijpelijk dat hier zo een mooi stuk open ruimte zou verdwijnen. Dat is totaal het tegenovergestelde van wat de bouwmeester voorschrijft”, klinkt het nog. De betonstop, die uiteindelijk niet werd goedgekeurd, stelt dat we tegen 2040 geen nieuwe open ruimtes meer mogen aansnijden en we ons ruimtegebruik ook de komende jaren drastisch moeten verminderen.

Videospeler inladen...

Wel degelijk bouwgrond

Bouwreus Matexi begrijpt de bezorgdheid van de burgers, maar meent dat dit project net wél te rijmen is met de visie van de Vlaamse bouwmeester. “Dit project zou de kern van het dorp versterken. Daar moeten we naartoe werken”, vertelt Kristoff De Winne, woordvoerder van Matexi. “Hier is een bakker, een slager, een kapperszaak, … op wandelafstand. We willen op die manier de middenstand en de dorpskern versterken”, gaat hij verder. “Bovendien is er nood aan woningen voor nieuwe gezinnen. Die moeten ergens naartoe.”

“Het natuurgebied naast deze site willen we bovendien versterken door de manier waarop we de buurt gaan realiseren”, verdedigt Matexi zich. “We willen ook een park aanleggen dat aansluit bij het natuurgebied.”

Videospeler inladen...

De gronden zijn al grotendeels in de eigendom van Matexi en het gaat wel degelijk om bouwgronden. De ontwikkelaar doet dus niets verkeerd, beseft ook het gemeentebestuur van Temse. “Wij zijn op de hoogte van de situatie in Tielrode en we begrijpen de bezorgdheden van de burgers”, zegt Open VLD’er Wim Van Rossen, die sinds de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar schepen van Openbare Planning is. “Aan de andere kant heeft Matexi ook haar rechten. De zone staat inderdaad ingekleurd als bouwgrond.”

“Stel dat we tegemoet willen komen aan de eisen van het burgerinitiatief en in het ruimtelijk uitvoeringsplan de invulling van de grond wijzigen naar landbouwgrond, dan moeten we de eigenaars van de gronden vergoeden”, legt Van Rossen uit. “Die kost kan serieus oplopen.  Dat kunnen wij ons als gemeente niet veroorloven. Daarom vragen wij een groter kader van de Vlaamse overheid. Het bewaren van de open ruimtes in Vlaanderen mag niet in de bak van de gemeenten worden geschoven.”

Het bewaren van de open ruimtes in Vlaanderen mag niet in de bak van de gemeenten worden geschoven. 

Videospeler inladen...

Meest gelezen