De nieuwe soort bidsprinkhaan Titanodula attenboroughi.
© Xavier Vermeersch/KBIN

Wetenschappers KBIN vernoemen nieuwe bidsprinkhaan naar David Attenborough

Wetenschappers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) hebben in de bossen van Vietnam een nieuwe soort bidsprinkhaan ontdekt en ze vernoemd naar de Britse tv-maker en natuurkenner David Attenborough. Ze hebben ook een nieuw geslacht van bidsprinkhanen gecreëerd voor de nieuwe soort en enkele andere, reeds bekende soorten.

De wetenschappers noemden de nieuwe bidsprinkhaan, een grote, stevig gebouwde, groene soort uit Vietnam, Titanodula attenboroughi.  

Ze deden dat om sir David te bedanken voor "zijn levenslange werk voor het verspreiden en toegankelijk maken van kennis over de levende natuur, en zijn inspanningen om te pleiten voor haar behoud en bescherming".

Er zijn overigens al meer soorten naar David Attenborough vernoemd, onder meer een geslacht van Plesiosaurussen, een uitgestorven marien reptiel dat leefde in de tijd van de dinosaurussen. Hij zei daarover eerder al dat “een soort naar je vernoemd krijgen het grootste compliment is dat je van de wetenschappelijke gemeenschap kunt krijgen”.

De nieuwe bidsprinkhaan.
© Xavier Vermeersch/KBIN

Nieuw geslacht

De nieuwe soort is wetenschappelijk beschreven in het Belgische open-acces taxonomische tijdschrift Belgian Journal of Entomology, in het honderdste nummer nog wel, door Xavier Vermeersch van het KBIN. 

Normaal gezien zou de soort, zoals zowat alle bidsprinkhanen uit Azië die er ook uitzien als bidsprinkhanen, ondergebracht zijn in het geslacht of genus Hierodula.

Uiterlijk lijken veel van die bidsprinkhanen sterk op elkaar, maar bij bidsprinkhanen worden verschillende op elkaar lijkende soorten voornamelijk gedetermineerd aan de hand van de vorm van de mannelijke geslachtsorganen. En die verschillen bij de nieuwe soort zo sterk van die van de onderfamilie Hierodulinae, dat Vermeersch een nieuw geslacht heeft gecreëerd voor de nieuwe soort, Titanodula.

De onderzoekers brachten uit Vietnam ook nog andere exemplaren mee, en één daarvan bleek een mannetje te zijn van Hierodula fruhstorferi, een soort die tot nu enkel bekend was door een vrouwelijk exemplaar. Ook die soort heeft Vermeersch nu ondergebracht bij het nieuwe geslacht en ze heet nu Titanodula fruhstorferi.

Ook twee andere Aziatische bidsprinkhanen, Hierodula grandis en Hierodula formosana heeft Vermeersch een plaats gegeven in het nieuwe geslacht. 

Het holotype en een paratype uit de wetenschappelijke beschrijving van de nieuwe soort. Het holotype is het unieke exemplaar of de unieke illustratie van een organisme dat genoemd wordt in de oorspronkelijke publicatie, waarin de naam formeel gepubliceerd is. Een paratype is elk ander exemplaar.
© Xavier Vermeersch/KBIN

Bossen verdwijnen snel

Titanodula attenboroughi komt enkel voor in ongerepte bossen op de bergplateaus van het Annamitisch gebergte in Centraal Vietnam. 

Goed nieuws is dat niet want de bossen in het gebied waar de nieuwe soort tot nu gevonden is, zijn sterk bedreigd en blijven in een snel tempo verdwijnen. 

Voorlopig is er echter nog niet genoeg bekend over het verspreidingsgebied om een uitspraak te kunnen doen over de status van Titanodula attenboroughi op de Rode Lijst van bedreigde soorten van de IUCN en is de soort ondergebracht bij DD (data deficient, onvoldoende gegevens).

Een kaartje met de plaatsen in Vietnam waar men de nieuwe soort gevonden heeft (zwarte bollen).
© Xavier Vermeersch/KBIN

Meest gelezen