Prof wil naar buitenland want hier "nauwelijks" geld voor onderzoek: "Topwetenschappers hebben aparte financiering nodig"
In een interview met de krant "De Morgen" laat de Vlaamse topwetenschapper Peter Carmeliet dit weekend verstaan dat hij overweegt om naar het buitenland te trekken, omdat hij in Vlaanderen nog nauwelijks geld vindt voor zijn onderzoek. In "De Ochtend" op Radio 1 toont zijn collega Bart Lambrecht begrip voor zijn standpunt.
Professor Bart Lambrecht is immunoloog en longspecialist aan het UZ Gent en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB). Hij bevestigt dat wetenschappers het vandaag moeilijk hebben om geld te krijgen. "Als je 20 jaar geleden een onderzoeksproject voorstelde, dan had je 1 kans op 3 dat het goedgekeurd werd. Vandaag is dat minder dan 1 op 6. Voor ons, wetenschappers, is dat heel frustrerend omdat in het uitschrijven van zo'n project heel veel tijd kruipt. Tijd die we niet kunnen besteden aan de wetenschap zelf."
20 jaar geleden had je 1 kans op 3 dat je onderzoekproject goedgekeurd werd. Vandaag is dat minder dan 1 op 6.
In Vlaanderen worden onderzoeksprojecten gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO). De beoordeling gebeurt door een jury waarin collega-wetenschappers zitten. Professor Lambrecht: "Een deel van de juryleden komt uit het buitenland. Maar er zitten ook Vlaamse collega's in die in dezelfde vijver vissen, die voor hun onderzoek ook afhankelijk zijn van het FWO. Die situatie is ongezond. Zeker omdat de middelen van het FWO de afgelopen 13 jaar nauwelijks zijn toegenomen. Terwijl het een veelvoud aan aanvragen moet behandelen."
Te veel aanvragen voor krap budget
Volgens professor Lambrecht is het probleem dat er vandaag te veel onderzoekers bij het FWO aankloppen. Of toch te veel voor het krappe budget waarover het FWO beschikt. "Het is goed dat jonge wetenschappers kansen krijgen, want alleen zo kan er een nieuwe generatie topwetenschappers groeien. Maar de huidige topwetenschappers mogen daar niet de dupe van zijn. Die mensen hebben een aparte financiering nodig. Vroeger was die er, met projecten als Metusalem en Odysseus. Maar die zijn spijtig genoeg stilgevallen."
Vandaag is er 45 miljoen euro extra geld voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek.
Vlaams minister voor Wetenschap en Innovatie Philippe Muyters (N-VA) stelt de professoren Lambrecht en Carmeliet gerust. In "De Ochtend" verwijst hij naar het feit dat het FWO tegenwoordig met 2 categorieën werkt, een voor juniors en een voor seniors. Zo moeten topwetenschappers niet langer concurreren met wetenschappers die nog maar aan het begin staan van hun carrière, en vice versa. De 2 groepen worden voortaan door het FWO apart beoordeeld, en dingen voortaan ook apart naar financiering."
Extra middelen via begroting 2019
Minister Muyters wijst er ook op dat het FWO vorig jaar meer middelen heeft gekregen. "In 2017 hebben we het budget van het FWO verhoogd met 30 miljoen euro. Ook het Industrieel Onderzoeksfonds en het Bijzonder Onderzoeksfonds hebben extra geld gekregen, respectievelijk 5 en 10 miljoen euro. Dat maakt dat er nu 45 miljoen euro extra geld is voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Bovendien hebben we vrijdag binnen de Vlaamse regering de begroting voor 2019 goedgekeurd. Daar zitten nog extra middelen in voor onderzoek en ontwikkeling."
Beluister hieronder het gesprek met professor Lambrecht en minister Muyters uit "De Ochtend".