Vooraanzicht van het heiligdom in Arad met bovenaan 2 inzetten met de bovenkant van de altaren en de onderzochte restanten.
Collection of the Israel Antiquities Authority, © The Israel Museum, by Laura Lachman

Cannabis en wierook gevonden op altaren uit het Bijbelse Arad

Op twee altaren uit de IJzertijd zijn restanten gevonden van enerzijds cannabis en anderzijds wierook. De altaren stonden aan de ingang van het 'heilige der heiligen' van een tempel in het Bijbelse Arad. Het gaat om het eerste voorbeeld van cannabis in het Oude Nabije Oosten dat ooit gevonden is, en het oudste gebruik van wierook in een duidelijk cultische context.  

De altaren werden gevonden bij opgravingen meer dan 50 jaar geleden in Tel Arad, een belangrijke archeologische vindplaats in de Beersheba-vallei in Israël waar het Bijbelse Arad lag.

Bij de opgravingen werden twee op elkaar gebouwde versterkingen gevonden, die gedateerd werden tussen de 9e en de vroege 6e eeuw v.C. en die de zuidelijke grens van het Bijbelse koninkrijk Juda moesten verdedigen.

Er werden zeer belangrijke vondsten uit de IJzertijd gedaan, waaronder een goed bewaard heiligdom dat gedateerd werd tussen 750 en 715 v.C. Voor de ingang van het 'allerheiligste' of het 'heilige der heiligen' van de tempel - de plaats waar Gods aanwezigheid  verondersteld werd zich te laten voelen en waar alleen de hogepriester binnen mocht - lagen twee kalkstenen altaren, een kleiner van zo'n 40 centimeter hoog met een bovenkant van 20 op 20 cm en een groter van 50 cm hoog en een bovenkant van 30 op 30 cm. 

Het was duidelijk dat die altaren een grote rol hadden gespeeld bij de cultus in het heiligdom. Op de bovenkant van de altaren was een donker residu, een restant, te zien van een stof, maar een analyse daarvan met de methoden van meer dan 50 jaar geleden bracht geen uitsluitsel over welke stof of stoffen het geweest waren. 

Nu zijn de residu's echter in een nieuwe studie geanalyseerd met moderne methoden, en dat heeft wel resultaten opgeleverd. 

Luchtfoto van de 'fortenheuvel' van Tel Arad. Die werd meer dan 50 jaar geleden opgegraven onder leiding van wijlen professor Yohanan Aharoni van de Tel Aviv Universiteit.
Public domain

Cannabis en mest, wierook en dierlijk vet

Uit de analyses bleek dat op het kleinere altaar cannabis had gelegen, gemengd met dierlijke mest om de verhitting te vergemakkelijken, op het grotere altaar vond men sporen van wierook die gemengd was met dierlijk vet om de verdamping te bevorderen. 

De unieke bevindingen werpen een nieuw licht op de cultuspraktijken in het Bijbelse Juda, en doen veronderstellen dat cannabis opzettelijk gebruikt werd als psychoactieve stof - een stof die invloed heeft op de werking van de hersenen -, om extase te stimuleren als onderdeel van de cultusceremoniën. 

"Dit is de eerste keer dat cannabis geïdentificeerd is in het Oude Nabije Oosten. Het gebruik ervan in het heiligdom moet een centrale rol gespeeld hebben in de rituelen die hier uitgevoerd werden", zei Eran Arie van het Israël Museum in Jeruzalem, de belangrijkste auteur van de nieuwe studie. 

Wierookhars komt uit Arabië, en de aanwezigheid ervan in Arad wijst op de deelname van Juda aan de Zuid-Arabische handel nog voor de steun en aanmoediging van het Assyrische Rijk daarvoor. De vondst in Arad is het oudste voorbeeld van het gebruik van wierook in een duidelijke cultische context. Wierookhars wordt vermeld als een bestanddeel van de wierook die gebrand werd in de Tempel van Jeruzalem voor zijn aangename geur.  

De studie van Eran Arie, onafhankelijk onderzoeker Baruch Rosen en Dvory Namdar van The Volcani Center is gepubliceerd in Tel Aviv,  het tijdschrift van het Instituut voor Archaeologie van de Tel Aviv Universiteit. Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van Taylor & Francis. 

De volledige foto van bovenaan dit artikel van het heiligdom dat heropgebouwd is in het Israël Museum. Op de inzetten bovenaan van de bovenkanten van de altaren zijn de donkere residu's te zien die nu onderzocht zijn.
Collection of the Israel Antiquities Authority, © The Israel Museum, by Laura Lachman

Meest gelezen