Kinderrechtencommissaris: “Kinderen drie uur onderweg van en naar school. Hoeveel mogen we van kinderen vragen?”
“Hoe rekbaar is het kind?”, dat is de rode draad in het nieuwe jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat. Het vraagt daarin aandacht voor de belangrijkste knelpunten voor de kinderrechten. Het pleit er onder meer voor om Belgische kinderen van (voormalige) IS-vrouwen veilig begeleid terug naar ons land te halen. Ook zijn heel wat kinderen té lang onderweg van en naar school. “Hoeveel rekbaarheid mogen en kunnen we van kinderen vragen?”, vraagt Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen zich af.
In het Vlaams Parlement is het jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat voorgesteld. Dat commissariaat is de Vlaamse pleitbezorger van kinderrechten.
1.224 mensen namen vorig jaar contact op met het Kinderrechtencommissariaat, dat zijn er iets minder dan vorig jaar. Het zijn vooral ouders of familieleden van minderjarigen die contact opnemen om een vastgelopen situatie van de minderjarige voor te leggen. Maar ook bezorgde ‘professionelen’, vooral uit het onderwijs, welzijn en migratie, weten het Kinderrechtencommissariaat te vinden. Kinderen en jongeren kloppen er zelf ook aan. De jongsten zijn 7 jaar.
(lees voort onder de grafiek)
Meer dan de helft van de contacten verloopt via telefoon, ongeveer één vierde via E-mail. Ze gaan vooral over problemen op school of thuis, over hulp aan minderjarigen, over kinderen op de vlucht en over contacten met justitie en politie. Iets meer dan 60% van de meldingen leidt tot directe dienstverlening, waarbij de klager informatie of advies krijgt of wordt doorverwezen. Bij ongeveer 10% van de meldingen wordt er een onderzoek gestart en bemiddeld.
(lees voort onder de grafiek)
Kinderen internationaal in gevaar
Het Kinderrechtencommissariaat krijgt veel vragen rond kinderen die op de vlucht zijn. Het pleit voor meer internationale samenwerking om de veiligheid van kinderen te garanderen. “Als kinderen over de grens zijn, tellen ze vaak niet meer mee: niet-begeleide minderjarigen verdwijnen in Europa, Belgische kinderen in terroristische conflictzones worden aan hun lot overgelaten. Uitgewezen kinderen en gezinnen worden bij hun terugkeer te weinig opgevolgd.”
“Als een Servische moeder met vier kinderen na een verblijf van 9 jaar in België het land wordt uitgezet, dan eindigt onze verantwoordelijkheid niet aan de Belgische grens”, zegt Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen. “Enkele weken terug sprak ik in Duinkerke met niet-begeleide minderjarigen. Ze verblijven nu eens in België en dan weer in Frankrijk. Het moet toch mogelijk zijn om samenwerkingsverbanden op te zetten om zo een betere monitoring, opvang en begeleiding van deze jongeren te voorzien?”
Het Kinderrechtencommissariaat doet enkele aanbevelingen:
- Werk internationaal samen met kinderrechtenorganisaties ter plaatse om een veilige terugkeer en verder leven van uitgewezen kinderen en hun gezin te garanderen.
- Haal Belgische kinderen van (voormalige) IS-vrouwen veilig begeleid terug naar België.
Meer dan drie uur onderweg naar school
Net zoals vorig jaar gaan de meeste meldingen over ‘problemen op school’. Vooral opgelegde sancties en geweld zorgen voor een reactie bij ouders en kinderen.
Maar ook het leerlingenvervoer en lange busritten zorgen voor klachten. Kinderen in het buitengewoon onderwijs hebben recht op gratis leerlingenvervoer. Meer dan 37.000 kinderen maakten daar in het schooljaar 2017-2018 gebruik van. Toch loopt het vervoer niet voor iedereen op wieltjes.
“Ik ben mama van vier kinderen, van wie er drie autisme hebben. Twee jaar geleden besliste ik om de overstap te maken van gewoon naar het buitengewoon onderwijs. Ze gaan met de schoolbus. Eerst zaten mijn kinderen elk drie uur in de bus. Nu veranderde de regeling en zitten ze drie uur en drie kwartier tot zelfs vier uur in de bus."
Ook hier formuleert het Kinderrechtencommissariaat enkele aanbevelingen:
- Leg de maximumduur van de rit decretaal vast op 120 minuten per dag
- Zet verder in op inclusieve voor- en naschoolse opvang
- Bouw bruggen tussen onderwijs, mobiliteit en welzijn
- Verhoog het aantal mobiliteitscoaches
We kunnen niet aanvaarden dat zoveel kinderen en jongeren met zo’n zware rugzak door het leven blijven gaan
'Kinderen die langer dan drie en een half uur onderweg zijn van en naar school' of 'Steeds meer kwetsbare kinderen op schoolinternaten' of 'Té weinig internationale samenwerking om de veiligheid van kinderen te garanderen' of ...
“Hoe rekbaar is een kind?”, vraagt Kinderrechtencommissaris Vanobbergen zich af. "Velen hebben al een stevige rugzak. We zien op het Kinderrechtencommissariaat veel kinderen waar heel veel van verwacht wordt om overeind te blijven. Ik vraag me vaak af hoe het mogelijk is dat die kinderen en jongeren dat volhouden. Hoeveel rekbaarheid kunnen we van kinderen vragen?”
Het Kinderrechtencommissariaat blijft zoeken naar antwoorden. “We kunnen niet aanvaarden dat zoveel kinderen en jongeren met zo’n zware rugzak door het leven blijven gaan”, verduidelijkt Bruno Vanobbergen.