"Bijna anderhalf miljoen betogers" kwamen op straat tegen extreemrechts in Duitsland: "Dit heb ik nog nooit gezien"
De afgelopen drie dagen zijn in Duitsland bijna anderhalf miljoen mensen op straat gekomen om te protesteren tegen de opmars van extreemrechts. Dat beweren de organisatoren. Door de grote opkomst kan een demonstratie in München zelfs niet doorgaan, "om veiligheidsredenen", klinkt het bij de politie. "Protesten van zo'n omvang, dat heb ik nog nooit gezien", vertelt VRT NWS-Duitslandkenner Jeroen Reygaert.
De tienduizenden mensen die vandaag naar München trekken om deel te nemen aan de grote demonstratie tegen extreemrechts zijn eraan voor de moeite. De Duitse politie heeft beslist dat de protestmars niet mag doorgaan. "Om veiligheidsredenen", klinkt het bij de politiewoordvoerder.
Volgens de Duitse autoriteiten namen er 100.000 mensen deel aan de mars en kon de politie de veiligheid van de demonstranten niet garanderen. Sommige schattingen lopen zelfs op tot 250.000 deelnemers. Maar ook in vele andere steden, waaronder ook de hoofdstad, wordt vandaag (opnieuw) gedemonstreerd. Ook in Keulen in West-Duitsland trokken deze namiddag tienduizenden mensen met spandoeken en pamfletten de straat op.
Sinds vrijdag zijn in alle Duitse steden samen bijna anderhalf miljoen mensen op straat gekomen. Dat zeggen de organisatoren Friday for Future en Campact. Indrukwekkende cijfers, die noch de organisatoren, noch de autoriteiten verwacht hadden.
Wat is er aan de hand in Duitsland?
De demonstraties, die al dagen aan de gang zijn, zijn een reactie op de omstreden ontmoeting tussen Alternative für Deutschland-politici en neonazi's in november in Potsdam, die onlangs uitlekte via de nieuwssite Correctiv. Tijdens die meeting zou de "remigratie" en dus deportatie van migranten en minderheden besproken zijn.
De AfD werd in 2013 opgericht als eurosceptische partij en won in 2017 voor het eerst zetels in de Duitse Bondsdag. Volgens de meeste peilingen is de partij de tweede grootste van het land. De partij heeft felle antivluchtelingen- en anti-immigratiestandpunten.
Door de toename van de immigratie door de crises in het Midden-Oosten en de oorlog tegen Oekraïne, evenals de frustratie over het economische beleid van de regering, wint de partij aan populariteit.
"Ik protesteer omdat de dingen die we op school geleerd hebben en maar al te goed kennen, zich lijken te herhalen", vertelt Stefan Lieder, een psycholoog uit de stad. "Ik wil tonen dat de stille meerderheid niet langer stil is, en dat we nu echt een meerderheid zijn."
BEKIJK - Op verschillende plaatsen in Duitsland komen mensen opnieuw massaal op straat:
"Nog nooit gezien"
"Ik denk dat we heel ver terug moeten gaan in de geschiedenis van Duitsland om protesten van deze omvang te zien", vertelt Jeroen Reygaert, Duitslandkenner bij VRT NWS. "Dit heb ik nog nooit gezien."
Op borden en pamfletten staan leuzen opgeschreven als "niet terug naar 1933" en "hij is terug", een verwijzing naar de machtsovername van Hitler in 1933. Veel Duitsers zijn bang dat de populariteit van de extreemrechtse partij Alternative für Deutschland een terugkeer naar het nazisme betekent.
"Ik snap wel dat mensen daar schrik voor hebben, want de AfD is erg populair. Op sommige plaatsen in Duitsland haalt de partij volgens de peilingen ruim 30 procent en meer", duidt Reygaert. "Maar het is niet zo dat de neonazi's binnenkort de plak gaan zwaaien in Duitsland. Niet alleen omdat geen enkele andere partij met AfD wil samenwerken, maar ook omdat de instituties er erg sterk zijn."
BEKIJK - VRT NWS-journalist Jeroen Reygaert geeft tekst en uitleg bij de protesten:
Toch is de Duitse samenleving erg verdeeld over de kwestie. "De ene groep komt ervoor uit dat ze voor de AfD zullen stemmen, maar een steeds grotere groep wil net niets van de partij weten." Er werd ook getwijfeld om een klacht in te dienen om de partij te verbieden. "Maar ik denk niet dat dat veel verschil zal uitmaken", weet Reygaert.
"Eerst en vooral weten we niet zeker of die klacht er wel door zal komen, want de AfD heeft zich ondertussen al gedistantieerd van de mensen die de neonazi-bijeenkomst bijgewoond hebben. Ik denk ook niet dat de storm van protest zal gaan liggen. Mensen zullen misschien de straat niet meer optrekken, maar de grote kloof in de samenleving zal er wel blijven."