Getuigen van Jehova veroordeeld voor "uitsluitingsbeleid": boete van 96.000 euro

We schrijven 27 maart 2015. Patrick Haeck legt een strafklacht neer tegen de geloofsgemeenschap. Hij was zelf 35 jaar lang lid van de Getuigen van Jehova, maar werd in 2010 aan de kant gezet omdat hij bepaalde gebruiken in vraag gesteld had. "Als je relatie met de jehova's spaak loopt, beland je in een compleet negeerbeleid. Niemand mag nog met je praten", vertelde Haeck daarover bij Radio 2. "Ex-getuigen blijven vaak achter zonder familie of vrienden. Ze kwijnen langzaamaan weg en hebben een hoger risico op zelfdoding", vertelde hij. 

Bijna zes jaar na de initiële klacht - het onderzoek sleepte langer aan dan gepland - stond de Belgische vzw achter de Jehovagetuigen vorige maand effectief voor een strafrechter. Vijftien ex-getuigen schaarden zich in de tussentijd achter de strafklacht van Haeck en stelden zich samen met Unia burgerlijke partij. 

"Al 42 jaar lang word ik uitgesloten en genegeerd. Enkel mijn jongste zus sprak nog met mij. Tot vijf jaar terug, toen haar man plots ‘ouderling’ wilde worden binnen de gemeenschap”, vertelde ex-getuige Jenny Schippers (63), een van de ex-getuigen die tijdens het proces het woord namen. Zij verliet de jehova’s op haar 21ste nadat ze gevoelens had gekregen voor iemand van buiten de gemeenschap. “Ik was nog zo jong. Hoe kon ik toen weten dat ik levenslang gekregen had? Ze bestempelen je als dader, terwijl je eigenlijk het slachtoffer bent. Families raken verscheurd door die opgelegde, onmogelijke keuze tussen familie en God. Mijn mama had het daar zo moeilijk mee, maar koos uiteindelijk voor de gemeenschap."

Het parket vervolgde geen individuele leden van de Jehovagetuigen en vorderde enkel een "gepaste geldboete". Volgens de openbare aanklager draait deze zaak dan ook vooral om de erkenning van de wanpraktijken binnen de gemeenschap, niet zozeer om sancties: “Onzes inziens is dit een flagrante schending van de discriminatiewet. Ik hoop dat dit een signaal kan zijn. Dit is een omvangrijke, principiële zaak. Men viseert een bepaalde groep en gaat die sociaal isoleren en psychologisch beschadigen.”

De advocaten van Jehova’s Getuigen stelden dat de vzw alleen maar een rechtspersoon is die door de gemeenschap wordt gebruikt. Hoe de leden met hun religie omgaan, is volgens hen niet de verantwoordelijkheid van de vereniging. Ze noemden de correctionele rechtbank bovendien onbevoegd om zich uit te spreken over religieuze gebruiken en stelden tegelijkertijd dat het gerecht deze zaak als een drukpersmisdrijf had moeten behandelen, voor het hof van assisen dus. 

(Bekijk hieronder het journaalverslag en lees verder)

Maar die stellingen veegde de rechtbank vandaag van tafel. “De neutraliteitsplicht tegenover geloofsgemeenschappen is niet absoluut. De rechtbank heeft wel degelijk de bevoegdheid om deze feiten te toetsen aan de discriminatiewet”, klonk het bij de rechter.

De vzw achter de Jehovagetuigen krijgt nu een geldboete van 96.000 euro voor het aanzetten tot discriminatie op grond van geloofsovertuiging en voor het aanzetten tot haat. Het is de eerste strafrechtelijke veroordeling ooit voor de geloofsgemeenschap in ons land. 

“De vereniging propagandeert het uitsluitingsbeleid aan haar lokale geloofsgemeenschappen en brengt daarmee heel wat pijlers van onze grondrechten in gedrang. Op geen enkel ogenblik stond de geloofsgemeenschap stil bij de zeer nadelige gevolgen voor de slachtoffers. Het is de taak van justitie om zulke praktijken te stoppen. Religieuze regels staan in onze maatschappij niet boven de wet.”

De advocaten van de Jehovagetuigen hebben nu dertig dagen de tijd om in beroep te gaan.