"Dat kunnen wij niet alleen betalen": energiefactuur NMBS stijgt met 100 miljoen euro
De vervoersmaatschappij NMBS ziet - net als iedereen - haar energiefactuur stijgen. Dat schrijft De Standaard. Naar verwachting zal de NMBS 100 miljoen euro meer betalen voor gas en elektriciteit dan in 2020. Het spoorbedrijf trekt aan de alarmbel en vraagt de federale regering om meer middelen.
De stijgende energieprijzen, nagenoeg iedereen voelt het in zijn of haar portefeuille, ook de NMBS. 90% van de treinen in ons land rijdt op elektriciteit, en dus is het stroomverbruik bij het spoorbedrijf enorm. 100 miljoen euro meer dan in 2020, dat verwacht de NMBS op de eindafrekening.
Meer geld, meer middelen
Die meerkosten baren de NMBS zorgen, zegt woordvoerder Dimitri Temmerman: "Voor de eerste zes maanden van dit jaar hebben we al een compensatie van 82 miljoen euro gekregen van de overheid, om die stijgende prijzen te drukken. We bekijken nu of we nog meer middelen kunnen krijgen. Het is duidelijk: zulke meerkosten van 100 miljoen euro kunnen we niet alleen betalen." Of het spoorbedrijf die hogere energiefactuur wil doorrekenen aan de reiziger, wil het bedrijf nog niet kwijt: "Op dit moment is daarover nog niets beslist, we bekijken verschillende opties."
Meerkosten van 100 miljoen euro, dat kunnen wij alleen niet betalen.
Ook bij het kabinet van minister van Mobiliteit Gilkinet (Ecolo) delen ze de bezorgdheid van NMBS. Daar laten ze weten dat de minister bij de begrotingsonderhandelingen later dit jaar meer middelen zal vragen voor het spoorbedrijf. Over duurdere ticketprijzen spreekt men zich nog niet uit: "We willen reizen met de trein, zeker omdat het een duurzaam alternatief is voor de auto, betaalbaar houden voor iedereen. Maar we kunnen de prijs van treintickets wel elk jaar aanpassen volgens de index."
Al lijkt Gilkinet daar niet erg happig op te zijn. Bij eerdere plannen van de raad van bestuur om de ticketprijzen op te trekken, kwam Gilkinet met een compensatie van 13 miljoen euro. Ook snoeien in het personeelsbestand, als manier om te besparen, is buiten de kwestie, horen we. "Als we beter openbaar vervoer willen en meer reizigers willen overtuigen om de trein te nemen, kunnen we dat niet doen met minder mensen."
Zuiniger rijden
Intussen probeert het spoorbedrijf de kosten te drukken, daar waar mogelijk. "Voor de verlichting van onze stations en werkplaatsen, willen we volledig overschakelen naar zuinigere LED-verlichting, tegen 2032", zegt Temmerman. Maar er zijn nog andere besparingsposten: "Omdat vooral de treinen veel elektriciteit verbruiken, moedigen we de treinbestuurder aan om zuiniger te rijden. We hebben op hun tablet een systeem geïnstalleerd dat aangeeft aan de bestuurder hoe en wanneer er best wordt versneld en afgeremd, om zo zuinig mogelijk te rijden." Moet de verwarming komende winter ook wat lager op de trein? "Dat bekijken we, hierover hopen we de volgende weken meer te weten."
Daarnaast probeert NMBS zelf ook energie op te wekken, in totaal liggen er op daken van werkplaatsen en stations al 20.000 zonnepanelen. "Die energie compenseert maar een deel van onze kosten, we gebruiken die stroom vooral in onze werkplaatsen zelf."
"Het kon nog erger zijn"
De woordvoerder van de NMBS benadrukt dat het eigenlijk nog erger had kunnen zijn. "Het grote deel van onze stroom kopen we aan via langetermijncontracten, met prijzen die al even geleden onderhandeld zijn. Maar voor een kleiner deel van ons verbruik zijn we wel afhankelijk van een variabel energiecontract, en het is net dat deel dat de prijzen de hoogte induwt. Zonder die termijncontracten, kon de factuur dus nog veel verder oplopen." Hoe het verder moet wanneer de langetermijncontracten afgelopen zijn? "Dat bekijken we wanneer het zover is, we lopen nu niet vooruit op de zaak."
De MIVB laat weten dat haar energiecontract tot het einde van het jaar gecoverd is door een vast contract. "Volgend jaar verwachten we een verhoging, maar hoeveel dat precies is, kunnen we nu nog niet zeggen", vertelt woordvoerster An Van hamme. "Omdat de prijzen zo hoog zijn, gaan we niet meteen een nieuw contract voor een heel jaar afsluiten, maar de schommelingen op de markt afwachten en in kleinere stukken energie kopen."
De MIVB verbruikt per jaar 250 gigawattuur voor haar netwerk en voor de gebouwen. Ter vergelijking: een gemiddeld gezin verbruikt 3500 kilowatuur per jaar. "We gaan nog meer inzetten op energiebesparende maatregelen zoals de recuperatie via remenergie, meer zonnepanelen op onze gebouwen en LED-verlichting in onze stations en gebouwen."
De Lijn heeft geen cijfers van een heel jaar, maar ziet dat de prijs per kilowattuur in juli van dit jaar 230 procent hoger ligt dan de gemiddelde prijs per kilowattuur in 2021. “De Vlaamse overheid gaat dit verschil compenseren. Dat geldt ook voor de meerprijs van onze brandstofkosten”, zegt woordvoerder Marco Demerling.