Spoorbedrijven schrappen de komende tien jaar 2.000 jobs: "We kunnen niet anders"

In de nieuwe beheersovereenkomsten met de overheid die op tafel liggen staat dat Infrabel tegen 2032 wil afslanken naar 9.216 werk­nemers. Dat zijn er 900 minder dan vandaag. 

In dezelfde periode worden bij de NMBS 1.771 jobs geschrapt. Daar gaat het om banen in het management en bij ondersteunende diensten. De NMBS stelt op dit moment nog zo'n 17.000 mensen te werk.

Ondertussen is de NMBS wel nog altijd volop op zoek naar treinbestuurders en mensen om de treinen te onderhouden. De komende jaren wil de NMBS 666 treinbestuurders en -begeleiders aanwerven. Daardoor komt het nettoverlies van jobs bij de NMBS op 1.105 banen. 

De redenering voor de afvloeiingen bij beide bedrijven is vergelijkbaar: door investeringen in infrastructuur zal er minder onderhoud nodig zijn en door bijkomende automatiseringen zullen er de komende jaren ook minder werknemers nodig zijn.

Maar dit is ook een noodzaak, zegt Infrabel-woordvoerder Thomas Baeken, wegens de krapte op de arbeidsmarkt. Om te beginnen ziet Infrabel de oudere werkbevolking in groten getale met pensioen vertrekken. 

Net als de NMBS vindt Infrabel op dit moment onvoldoende nieuwe werknemers. Vooral mensen met een technische opleiding zijn heel moeilijk te vinden."De concurrentie op de arbeidsmarkt is moordend: er zijn heel veel bedrijven die naar deze technische profielen zoeken", klinkt het bij Infrabel. 

"We kunnen dus niet anders dan inzetten op automatisering, want de mensen die we nodig hebben, zijn heel moeilijk te vinden ondanks het feit dat we heel sterk inzetten op aanwervingscampagnes om nieuwe collega's te vinden."

De vakbonden zijn niet te spreken over de plannen. Volgens de socialistische spoorbond is er een tekort van 2.100 mensen om de treinen op tijd te laten rijden. “Midden- en seniormanagers vertegenwoordigden in 2007 slechts 5,2 procent van het personeels­bestand, tegenover 15,6 procent in 2022”, zegt Pierre Lejeune, de voorzitter van de socialistische spoorbond CGSP Cheminots in de krant L’Echo. 

Bij Ludo Sempels, voorzitter van ACOD Spoor, is dezelfde scepsis te horen. Hij heeft zware bedenkingen bij de plannen en vraagt zich af of ze wel haalbaar zijn. Er zijn nu al personeelstekorten, de werkdruk is nu al hoog; wat zal dat geven als het in de toekomst met nog minder personeel moet? 

De komende maanden staat er sociaal overleg gepland. Het spoorpersoneel toont zich intussen solidair met de nieuwe, nationale actiedag die op 20 juni gepland staat. Zij zullen de treinen laten rijden om zoveel mogelijk demonstranten naar Brussel te laten gaan om de koopkracht te verdedigen. 

Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) gaat aan de regering iets meer dan 3,4 miljard euro extra vragen voor investeringen bij het spoor in het kader van de nieuwe beheersovereenkomsten voor de periode 2023-2032. Dat heeft hij woensdag gezegd in de Kamercommissie Mobiliteit, waar het voorontwerp van de nieuwe beheersovereenkomsten met de NMBS en Infrabel werden toegelicht.

Bij de commissieleden heerste opluchting over het feit dat er eindelijk een akkoord is over de nieuwe beheersovereenkomsten - de vorige dateren van veertien jaar geleden. Maar er kwam ook kritiek over de financiële "flou" van de plannen. Verschillende Kamerleden verweten de minister dat zijn ambities niet financieel onderbouwd zijn. N-VA-Kamerlid Tomas Roggeman had het over "een ongedekte cheque". 

Maar minister Gilkinet verduidelijkte dat dit de normale gang van zaken is, want het gaat nog maar om berekende voorstellen, in samenspraak met de NMBS en Infrabel. Nu starten de onderhandelingen binnen de regering en daarbij hoopt de minister iets meer dan 3,4 miljard euro extra overheidsbudget uit de brand te slepen.