Deze Democraten willen Donald Trump verslaan in de strijd om het Witte Huis

In november 2020 zal één presidentskandidaat het voor de Democraten opnemen tegen huidig president Donald Trump. Naar goede gewoonte staan er in de partij die niet aan de macht is, heel wat nieuwe gezichten op die zich geroepen voelen om een gooi te doen naar het Witte Huis.

Al bijna 20 Democraten (of onafhankelijke politici, zoals Bernie Sanders) hebben zich intussen officieel kandidaat gesteld voor de nominatie door de Democratische Partij. Klik op de foto's om meer over hen te weten te komen. (Lees ook voort onder het overzicht)

De eerste voorverkiezing op de lange weg naar het Witte Huis vindt plaats op 3 februari 2020, in Iowa, een landbouwstaatje in de Midwest. Op 11 februari 2020 strijken de kandidaten neer in New Hampshire. En op 3 maart 2020  is het alreeds Super Tuesday: 9 staten tegelijk kiezen dan hun favoriete kandidaat om het op te nemen tegen Donald Trump, onder meer ook megastaat Californië. 

Dit is het principe: de kandidaat die het eerst 2.026 afgevaardigden achter zich krijgt, haalt de nominatie voor de Democraten binnen. Die nominatie wordt dan bezegeld op 16 juli in Milwaukee, Wisconsin, op de grote Democratische Conventie in het Fiserv Forum, basketbalarena en de thuisbasis van de Milwaukee Bucks.

Maar, de weg is nog lang. Voordat de voorverkiezingen beginnen, zijn er eerst nog 12 debatten, het eerste in juni dit jaar, op de zenders NBC en Telemundo. Fox hebben ze uitgesloten, omdat de Democraten vinden dat de zender te veel de spreekbuis is van Donald Trump. Slim is dat niet van de Democratische Partij, want debatteren op Fox geeft je net de uitgelezen kans om Trumpstemmers te verleiden, in plaats van op ze neer te kijken.

Wie doet er mee voor de nominatie? We weten dat Michael Bloomberg niet mee doet. Eric Holder doet niet mee. Sherrod Brown doet niet mee. Howard Schultz, de ex-baas van Starbucks wil wel, maar niemand wil hem. En Hillary Clinton doet ook definitief niet mee. 

Maar het speelveld is groot. Het zal voor de Democraten belangrijk zijn dat ze hun eenheid bewaren en mekaar niet gaan verscheuren. Sinds 2016 is de partij vrij ver naar links opgeschoven. Het centrumdenken heeft min of meer afgedaan sinds de komst van Trump. “Op het midden van de weg vind je alleen maar gele lijnen en gordeldieren,” liet kandidaat Beto O’Rourke zich ontvallen. De tijd van het tamme midden lijkt voorbij. 

Nu heb je bij de Democraten de splitsing tussen het progressieve kamp tegenover het pragmatische kamp. Eigenlijk willen ze allemaal hetzelfde, alleen is de ene kandidaat radicaler dan de andere. De ene wil een betaalbaardere ziekteverzekering, de andere wil de zorgverzekering nationaliseren. Allemaal willen ze beperkingen op de wapenwet, betaalbaarder hoger onderwijs, een minder grote kloof tussen arm en rijk. Niemand wil nog openlijk geld ontvangen van rijke donoren. De wens en het brandende verlangen om Donald Trump te verslaan, kan links en centrum-links bij de Democraten dichter bij mekaar brengen. 

Zoals de Republikeinse Partij een metamorfose onderging en omgeturnd werd tot de Trump-partij, zo ook ondergingen de Democraten een gedaanteverwisseling. Ver weg lijken de Republikeinen die vroeger de kampioenen waren van de vrijhandel, de vermindering van het overheidstekort, de internationalisten van de wereld. Niet meer.

De Democraten zijn ook dooreengeschud. Niet door één sterke, nieuwe leider, maar door het collectief van de achterban. Een soort georganiseerd verzet dat wakker werd gemaakt door president Donald Trump. Het Clintonrecept werkte aan geen kanten in 2016. De blanke arbeidersvleugel werd compleet verwaarloosd, een kapitale vergissing. Niet toevallig wordt de partijconventie in 2020 gehouden in een industriestaat die Clinton in 2016 grandioos verloor, in Wisconsin. In de stad Milwaukee, aan het Michiganmeer.

Republikeinen zijn geïntimideerd door de achterban van Trump. Degenen die in eigen rangen tegen Trump ingaan, zien hun carrière verwoest. Wie hem omarmt, wordt beloond. Daarom is het erg onwaarschijnlijk dat Trump enige tegenstand zal ondervinden in het voorverkiezingsproces bij de Republikeinen. Het gebeurt ook zelden dat een zittende president moet spartelen om de nominatie te krijgen voor een tweede termijn. Ja, Jimmy Carter in 1980 met Edward Kennedy. Gerald Ford met Ronald Reagan in 1976. 

De Nieuwe Democraten zijn een stuk linkser, diverser, vrouwelijker, jonger, gekleurder. De gedachtenleider van die sterke stroming is de New Yorkse Alexandria Ocàsio-Cortez. Ze noemen haar hier AOC. Zij duwt de partij radicaal naar de linkerkant. President kan ze niet worden, nog niet. Ze is gewoon te jong. Je moet in Amerika minstens 35 jaar oud zijn om president te mogen worden. AOC is 29. Door AOC en Bernie Sanders is socialisme geen taboewoord meer in de VS. Dat is al een revolutie op zich. 

Bij de Democraten wordt het een overvol speelveld. Tussen 37 jaar en 77 jaar oud zijn ze. Een linkser speelveld dan ooit, een diverser speelveld dan ooit, een vrouwelijker speelveld dan ooit. Het is de slingerbeweging na 2016, toen centrumdenken niet werkte en de ontwrichting in de verkiezingen triomfeerde.

De tijd van tam zijn is voorbij. Zoals historicus Thomas Frank me ooit vertelde: de Democraten verloren 2016 en dat was integraal aan henzelf te danken. Ze lieten hun blanke arbeidersvleugel in de steek.