Nicolas Maeterlinck

Het verhaal achter de ministers die uit het raam klauterden

Wetstraatjournalist Pieterjan De Smedt berichtte gisteren dat de Vlaamse ministers Bart Somers (Open VLD) en Hilde Crevits (CD&V) in allerijl via het raam vertrokken na afloop van de Vlaamse ministerraad. Het incident maakte meteen veel reacties los. Pieterjan De Smedt legt uit wat er nu precies gebeurd is en hij doet ook een oproep aan de politici: "Kom uit uw kot en communiceer transparant."

analyse
Pieterjan De Smedt
Pieterjan De Smedt is politiek journalist bij VRT NWS, waar hij onder meer voor het duidingsprogramma "Terzake" werkt.

Gisternamiddag ging ik naar de Vlaamse regering. Het was wachten tot afloop van de Vlaamse ministerraad op een persconferentie. Terwijl ik daar zat, las ik de verklaringen van professor Van Damme over het coronavirus: ‘Het virus is zich razendsnel aan het verspreiden onder de bevolking, we verliezen cruciale tijd en de contacttracing werkt niet’.

Bij contacttracing wordt in kaart gebracht met wie besmette personen in contact kwamen, om zo zicht te krijgen op de verspreiding van het virus en het virus zoveel mogelijk de kop in te drukken. Het is een Vlaamse bevoegdheid.

Plots komt Vlaams minister Bart Somers naar buiten. Er zijn gouverneurs benoemd en hij komt daarover interviews geven. Bij "Terzake" gaan we niet door op de benoemingen van de gouverneurs. De focus gaat naar de coronacrisis. Ik wacht op bevoegd minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) en Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA).

Wat later zie ik de technische ploeg vertrekken die de Vlaamse regering had geboekt om de persconferentie in goede banen te leiden. De voorziene persbriefing gaat niet door. Waarom is niet duidelijk. De woordvoerders van de Vlaamse regering komen uitleggen dat er ook niet echt interviews komen. Ik begin te argumenteren dat ik dit echt niet begrijp omdat er veel vragen zijn.

De nieuwe ploeg komt met verbazing vertellen dat ze net Hilde Crevits en Bart Somers door een venster naar buiten zagen kruipen

Die vragen zijn niet min. Er komt kritiek op het beperkte aantal contactspeurders. De software bij de contactopsporing werkt niet optimaal. Er wordt ook niet doorgevraagd naar de contacten van besmette personen omwille van privacy, maar de Gegevensbeschermingsautoriteit betwist dat men niet zou mogen doorvragen. Er is nog geen zicht op een app voor contacttracing terwijl die in het buitenland al werkt. Professoren trekken aan de alarmbel. De gouverneurs uiten felle kritiek. 

Ik vraag meermaals of een interview niet mogelijk is omdat het een heel vreemd beeld zou geven van de Vlaamse regering als ze zich wegsteekt. Maar neen, een interview met Wouter Beke en Jan Jambon blijkt niet mogelijk. Ik dring aan of Hilde Crevits dan niet wil reageren. Zij is viceminister-president. Als haar partijgenoot Wouter Beke het niet wil doen, dan misschien zij wel. In de Wetstraat staat Crevits bekend als iemand die moeilijke boodschappen rustig en helder kan brengen. Maar neen, dat blijkt niet mogelijk. 

Wat later komt minister-president Jambon naar buiten voor een statement. Een ruim interview blijkt niet mogelijk. Net dan wordt mijn cameraploeg afgewisseld. De nieuwe ploeg komt met verbazing vertellen dat ze net Hilde Crevits en Bart Somers door een venster naar buiten zagen kruipen. Ze werden geholpen door een derde persoon, want het was geen schuifraam of venster tot op de grond. En toen ze de cameraploeg zagen, liepen ze al lachend weg. Mijn cameraploeg kwam net uit de auto en droeg technisch materiaal en kon niet meteen beeld maken. Mijn collega's begrepen ook niet wat er gebeurde en het ging heel snel. 

Mijn cameraman en klankvrouw zijn integere mensen, maar uiteraard had ik me meteen dubbel geïnformeerd

Vandaag schrijven enkele media dat de openbare omroep zich baseerde op een cameraman en klankvrouw om dit verhaal in de wereld te zetten. Ook een medewerker van Jan Jambon kwam naar mij en zei: "Wie zegt dat dit waar is?" Mijn cameraman en klankvrouw zijn integere mensen, maar uiteraard had ik me meteen dubbel geïnformeerd. Het verhaal werd door een betrokken minister die via het raam wegging bevestigd. Ik kon de medewerker van Jan Jambon meteen antwoorden dat het verhaal me door een betrokken minister bevestigd was. 

Een andere woordvoerder legt me uit dat Bart Somers dringend weg moest om iets op te halen voor zijn vakantie en dat door het venster kruipen de kortste weg was. In "Het Journaal" van 18 uur geef ik het verhaal mee en vertel ik meteen de versie van de woordvoerder van Bart Somers. Ik zeg ook dat Somers eerder al verklaringen had afgelegd over de provinciegouverneurs en dat het volgens de woordvoerders dus geen manoeuvre was om de pers te omzeilen. Ik besluit wel dat het opmerkelijke taferelen zijn. Wat hun intenties ook waren, dat was het wel. 

In elke latere live-interventie zal ik herhalen dat de woordvoerders van de Vlaamse regering benadrukken dat er geen kwade bedoelingen waren.

Een minister die binnen was toen Crevits en Somers vertrokken, zegt me dat het onnozel gedrag was

De hele avond komen er heel wat telefoons vanuit de ploeg rond de Vlaamse regering. Elk met hun versie van de feiten: "Crevits en Somers wilden niet in de weg lopen van Jambon", "Somers moest dringend op vakantie vertrekken", "het raam is sneller dan een deur", ...

Toch was er ook een ander geluid. Een minister die binnen was toen Crevits en Somers vertrokken, zegt me dat het onnozel gedrag was. Als ze dan echt snel door moesten, dan was de deur de snelste weg zegt hij. Hij besefte dat dit geen goed beeld was voor de Vlaamse regering.

Ook professor Carl Devos stelt zich op deze site vragen bij de manier van communiceren: "Er zijn op dit moment veel vragen over de aanpak van de coronacrisis. Op de vragen daarover zou je als regering veel antwoorden moeten geven. Het feit dat dat niet gebeurt, is een blamage voor de regering." 

Kom uit uw kot, ik meen het

Iedereen doet eens dingen die hij of zij beter niet zou doen. Toen de coronacrisis uitbrak, kwam ik na de Veiligheidsraad veel te dicht bij politici voor interviews. Dat was fout, ik had er meteen spijt van en heb dat op Twitter ook gezegd. Ik ben ook niet het type dat zegt dat alle politici zakkenvullers zijn die lachen met de bevolking. Ik weet dat Hilde Crevits en Bart Somers harde werkers zijn. Maar het moet gezegd: dit was een ongelukkig gebeuren. Er is een ernstige gezondheidscrisis, er zijn veel vragen. Er kwamen gisteren géén antwoorden. 

Aan politici die vinden dat we ons als media met zaken als deze niet moeten bezighouden, heb ik maar één boodschap: kom uit uw kot, ik meen het. Dat geldt trouwens ook voor de premier van België. Tijdens de hele coronacrisis kon "Terzake" haar geen enkele keer interviewen.

Het is belangrijk dat politici over zo’n crisis transparant communiceren. Laat ons wat gisteren gebeurd is snel achter ons laten. Allen samen het virus bestrijden nu. 

Meest gelezen