"Fiets nog eens een laatste keer door de Hedwigepolder voor hij terug aan het water wordt gegeven"
Deze maand start de ontpoldering van de omstreden Hedwigepolder. Het Zeeuwse gebied, net boven Beveren, wordt teruggegeven aan het water en de natuur. “Het blijft een emotioneel moment voor Nederlanders”, zegt projectleider Richard Rozenmeijer in “De wereld vandaag” op Radio 1. Hij nodigt iedereen uit om er nog eens een laatste keer te komen fietsen of wandelen.
Al in 2005 beslisten België en Nederland om de Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen te laten aansluiten bij de Vlaamse Prosperpolder en het Verdronken Land van Saeftinghe. De Hedwigepolder wordt terug aan de natuur gegeven en moet de Westerschelde meer ruimte geven om wateroverlast te voorkomen. De verschillende polders moeten samen een grensoverschrijdend getijdennatuurgebied worden waarin schoren en slikken ontstaan. Het domein van 295 hectare moet zelfs het grootste brakwaterschorrengebied van Europa worden. De ontpoldering maakt deel uit van het grootscheepse Vlaamse Sigmaplan.
Aan de ontpoldering is jarenlange strijd voorafgegaan. Vooral in Nederland was er veel verzet tegen het plan om op water veroverd land terug te geven. Vruchtbare grond, enkele boerderijen en verschillende dijken moesten verdwijnen. In 2014 viel de beslissing door de Nederlandse Raad van State, die pas begin dit jaar definitief werd bevestigd. Intussen waren de eerste onteigeningen al ingezet.
De "onttakeling" is begonnen
Deze maand start de omvorming van de polder door De Vlaamse Waterweg nv officieel. Voor 5 oktober moest de laatste oogst van de verschillende landbouwgronden worden binnengehaald. Richard Rozemeijer is projectleider voor het grenspark Groot-Saeftinghe bij de provincie Zeeland. Hij leidt de "onttakeling" van de Hedwigepolder. “Bij onttakeling gaat het om de eerste voorbereidende werkzaamheden: het slopen van de panden die er nog staan, elektriciteitskabels weghalen, een aantal betonwegen opbreken.”
De Hedwigepolder ligt op het grondgebied van het Zeeuwse Hulst, maar is eenvoudig te bereiken vanuit de Vlaamse gemeente Beveren. Verschillende fietsroutes vanuit het Waasland of Zeeuws-Vlaanderen leiden naar de Hedwigepolder. Richard Rozemeijer nodigt iedereen uit om deze winter nog een laatste blik te werpen op de polder. “Al beginnen de werken nog deze maand, we willen de Hedwigepolder zo lang mogelijk openhouden voor het publiek. We houden langs de dijken nog een paar wegen toegankelijk. Zo blijft er nog even gelegenheid om de polder een laatste keer te bezoeken. Om te wandelen of te fietsen. Voor de auto is het grootste deel wel afgesloten. De eerste echte schop van de grote werkzaamheden is voor april 2019. Daarna wordt het vanzelfsprekend onmogelijk om het gebied te betreden.”
De pijn voor de Zeeuwse bevolking
Weinig is zo ongerijmd in Nederland als land teruggeven aan de zee. De ontpolderingswerken zullen de komende jaren de Nederlanders pijn doen. Dat beseft Richard Rozemeijer heel goed. “Dit blijft een emotioneel moment voor iedereen die erbij betrokken is, ook al omdat het zo lang heeft geduurd. De pijn voor de Zeeuwse bevolking ebt langzaam weg. Het unieke natuurgebied dat in de plaats komt, moet een nieuwe kracht vormen voor de regio. Het is de taak van een hele groep partners die een grenspact hebben gesloten, Belgen en Nederlanders, om dit goed te begeleiden.”
Het ontpolderingsproject moet op termijn meer en betere natuur betekenen. Maar dat neemt niet weg dat bomen zullen gekapt worden, akkers verdwijnen en fauna zal worden verjaagd. “We doen ons uiterste best om vogels en dieren langzaam te laten verhuizen. Voor bijvoorbeeld steenuilen wordt er op een andere plaats een nieuwe biotoop ontworpen. Er komen meer vleermuizenkasten buiten het gebied. Het hele project wordt heel zorgvuldig georganiseerd.”
De volledige ontpoldering van het gebied en de voltooiing van het grenspark Groot-Saeftinghe is voor 2022.