Van winterbanden tot gebitsreiniging: deze nieuwe producten bepalen voortaan hoe snel uw loon stijgt
De prijzen van onder meer alcoholvrije bieren, paraplu's en zonnebrillen bepalen voortaan mee de index in ons land. Dat mechanisme regelt op basis van de stijgende levensduurte hoe snel de lonen en uitkeringen in ons land aangroeien.
Het is een traditie in januari: dan wordt telkens vastgelegd welke consumentenproducten in de indexkorf belanden. Die korf van honderden producten bepaalt de uiteindelijke berekening van de index, het systeem dat regelt hoe snel lonen en uitkeringen in ons land stijgen.
Om de index zo nauw mogelijk te doen aansluiten bij de ware stijging van de levensduurte moet die korf van producten ook zoveel mogelijk overeenkomen met het bestedingsgedrag van de bevolking en moet het gewicht van elk product in de berekening zo goed mogelijk kloppen. Vakbonden, werkgevers en academici - verenigd in de "Indexcommissie" - suggereren jaarlijks aanpassingen, die de minister van Economie dan moet goedkeuren.
Vaarwel zonnebankabonnement
Zo wordt dit jaar de draadloze vaste telefoon uit de lijst gegooid - de smartphone heerst nu volop - naast ook het zonnebankabonnement, zo laat minister van Economie Nathalie Muylle (CD&V) weten. "Het gewicht van deze producten nam jaar na jaar af en is ondertussen verwaarloosbaar", klinkt het.
In de jaren 60 belandde de tv in de indexkorf, in de jaren 80 het stoomstrijkijzer
Nieuw in de lijst dit jaar zijn alcoholvrije bieren, de zonnebril, de paraplu, de douchekop, de tafelloper, gebitsreiniging, de vervanging en de opslag van zomer- en winterbanden en het dierenpension. Soms gaat het om aanvullingen of correcties van al bestaande productcategorieën, maar vooral de laatste twee voorbeelden zijn typische aanpassingen aan de hand van het veranderende aankoopgedrag van de consument.
(Lees verder onder de foto)
In die zin vormt zo'n indexkorf eigenlijk wel een mooi teken des tijds. Waar 100 jaar geleden vooral boter, brood, spek en eieren de lijst domineerden, zijn daar doorheen de decennia veel moderne gebruikproducten bijgekomen. In de jaren 60 belandde de tv in de indexkorf, in de jaren 80 het stoomstrijkijzer. In 2000 de dvd-speler en twee jaar geleden nog het Netflix- en Spotify-abonnement.
Kassa's en webwinkels
Om de prijzen van alle producten in de indexkorf op te volgen, maakt de federale overheid trouwens almaar meer gebruik van zogenaamde "big data". Dat zijn de massa's gegevens die beschikbaar zijn over ons aankoopgedrag in supermarkten (bijvoorbeeld via de kassascangegevens) en via het internet (de prijzen in webwinkels). Zo plukt de overheid onder meer de prijzen van dvd's en Blu-ray discs, videogames, schoeisel, weekends aan zee en in de Ardennen, hotelkamers en zonnebrillen van het wereldwijde web