Gasprijs gehalveerd sinds piek in augustus: gaan wij dat al voelen? En zet de daling zich door?
De Europese gasprijs is ten opzichte van zijn piek in augustus gehalveerd. Dat klinkt spectaculair, maar de gasprijs staat nog altijd heel hoog. Toch is de daling significant. Zal ze zich verder doorzetten? En vooral: gaan we het nu al voelen in onze portemonnee?
Dit artikel werd geschreven voor de problemen met de Nord Stream-pijpleiding zich voordeden. Daardoor is de gasprijs intussen alweer aan het stijgen. De prijs waarop dit artikel gebaseerd is, is de gemiddelde dagprijs van gisteren.
Op 26 augustus bereikte de Europese gasprijs een hoogtepunt met 346 euro per megawattuur. Rond die tijd maakt het Russische gasbedrijf Gazprom bekend dat het de gaspijpleiding Nord Stream 1 zou stilleggen voor onderhoud. De vrees was toen dat de leiding, die gas vervoerde van Rusland naar Duitsland, permanent dicht zou blijven, wat ook gebeurde.
Die ongerustheid deed de gasprijs nieuwe hoogten opzoeken, maar ondertussen is de prijs op een haar na met de helft gedaald - gisteren stond de dagprijs op 173,8 euro. Vergis je niet: de gasprijs staat nog altijd véél hoger dan een jaar geleden, maar de daling is wel significant. Waarom? Want Nord Stream 1 ligt toch nog altijd stil?
Waarom daalt de prijs?
"Bij de beweging van de gasprijs is er heel veel psychologie in het spel", legt gasexperte aan de Universiteit Gent Moniek de Jong uit. "Er is nu minder nieuws over die pijplijn en er is meer goed nieuws. Europa werkt aan een energieplan en wil ook het verbruik verlagen. Er wordt gesproken over een prijsplafond en de gasvoorraden zijn voor een groot stuk bijgevuld. Dat draagt allemaal bij tot een positief sentiment en daar reageert de markt op."
Of zoals onze energie-expert Luc Pauwels het omschrijft: "De impact van Poetin op de gasprijs begint wat te verminderen. De effectieve sluiting van Nord Stream 1 heeft niet veel indruk meer gemaakt. Ze blijft dicht en de prijs blijft dalen."
Het lijkt er dus op dat het vele slechte - Russische - nieuws rond de gastoevoer in de prijs verrekend zat en handelaren nu vooruitblikken en zich focussen op wat Europa aan de energieproblematiek gaat doen. Tenslotte voeren we nog maar 9 procent van ons gas in uit Rusland. We komen van 40 procent.
Gaan wij dat voelen?
De prijsdaling die zich nu voordoet, gaan we wellicht voelen, maar nog niet op onze voorschotfactuur. De meeste mensen betalen namelijk 12 keer een voorschot en na een jaar krijgen ze een eindafrekening. Pas dan weet je wat 12 maanden verwarming en warm water hebben gekost.
De energieleverancier berekent namelijk per maand een gemiddelde prijs en gaat dat vermenigvuldigen met het verbruik van die maand. Als de gasprijs voor heel september dus gevoelig lager zal zijn (en de kans is groot), dan betalen mensen met een variabel contract in oktober al minder dan een maand eerder. Al zullen we dat dus niet meteen merken op onze voorschotfactuur.
Moet ik dan mijn voorschotfactuur al aanpassen aan de gedaalde prijs? Dat is gevaarlijk, want de Europese energiemarkt blijft heel kwetsbaar. Welke Europese plannen worden effectief uitgevoerd? Wat als die 9 procent Russisch gas ook nog wegvalt? En vooral: hoe koud wordt het deze winter?
Zal de daling zich doorzetten?
Wat ons meteen brengt bij de belangrijke vraag: zal de gasprijs nog verder dalen? Veel Europese landen die afhankelijk waren van Russisch gas hebben de afgelopen maanden alvast hun gasvoorraden stevig aangevuld. Voor heel Europa zijn ze voor gemiddeld 85 procent gevuld, voor Duitsland is dat zelfs 90 procent.
Die koopwoede was trouwens ook een van de oorzaken van de stijging van de gasprijs in de zomer. Nu de voorraden stilaan gevuld raken, speelt de interne Europese concurrentie minder.
Maar het weer blijft dus een onzekere factor. Bij een heel koude winter kunnen de voorraden onvoldoende blijken en dan kunnen paniekaankopen de prijs weer hoger stuwen. Anderzijds hebben verschillende landen al plannen klaar voor wanneer de winter hard toeslaat.
Die voorbereidingen zorgen voor een relatieve rust op de gasmarkt. "Er is een goed gevoel", omschrijft gasexperte Moniek de Jong het. "Er wordt aan gewerkt, maatregelen worden positief ontvangen, er is meer gerustheid."