AFP or licensors

Broer van volleybalster die getuigde over coach: "Geen enkele vrouw mag "hoer" of "dikke koe" genoemd worden"

De documentaire "De prijs van de winnaar" op Canvas weekt veel los over "grensoverschrijdend gedrag" van de nationale coach bij vrouwelijke topsporters volleybal. Ook bij een broer van één van de getuigen. Hij speelt volleybal bij de nationale ploeg en kent het wereldje. 

opinie
Tomas Rousseaux
Tomas Rousseaux is de broer van Hélène die getuigt in "De prijs van de winnaar". Hij speelt ook volleybal en is lid van de mannelijke nationale ploeg.

Natuurlijk keek ik ook naar de documentaire omdat ik de broer ben van Hélène Rousseaux . Ze vertelde over de keerzijde van de medaille, de donkere aspecten van het bestaan van een atleet. Ook voor mij was het horen van bepaalde feiten of details even slikken. Maar ik ben ook fier omdat zij haar verhaal vertelt. Durft te vertellen. Dit met zowel nederigheid als respect. Dat vraagt veel moed.

Hélène werd gevraagd om over de vaak niet zo gepolijste en blinkende keerzijde van de medaille te spreken. De donkere aspecten van het bestaan van een atleet. Dat heeft ze gedaan zonder bewust bepaalde mensen te willen aanvallen. Ik weet ook dat zij vrede heeft genomen met het verloop van haar carrière en ondertussen ook heel goed beseft wie ze is en wie niet.

Hélène mag zich tot de gouden generatie van het Belgisch volleybal rekenen en is een echt natuurtalent. Ze beschikt over de ultieme morfologie voor de sport. Ze is snel, explosief, lenig, balvaardig en krachtig.  Ze is jammer genoeg ook zeer blessuregevoelig. Van nature een pure perfectionist en dat maakt haar ook wel eens hypergevoelig. Het is niet altijd een "gemakkelijke", dat is zeker.

Coachen versus vernederen

Maar dat is vaak eigen aan natuurtalenten. De beste atleten hebben vaak meer dan gemiddeld een goede psychologische begeleiding nodig omwille van hun extreme prestatiedrang en hun psychologische eigenschappen die hen zo uniek maken.

Ik ben van mening dat een coach - zeker Belgische coaches die uit een kleine vijver van talent moeten kiezen - de gave moet beheersen om de talenten van de speler optimaal te benutten. Ze kunnen dit ook als de persoonlijkheden van coach en speler botsen. Het hoger en gemeenschappelijk doel telt. Ego aan de kant. Idem persoonlijke geschillen en frustraties.

Hoeveel talent wordt zo hard de grond ingeboord dat het volledig gedemotiveerd geraakt en spelen we op die manier kwijt? Hoeveel mogelijke medailles gingen verloren?

Bij deze een oproep aan het ministerie van sport om meer in te zetten op mentaal welzijn en het creëren van een veilige omgeving voor jonge sporters. Stijging van medailles gegarandeerd, mét minder kosten.

Hoeveel impact kunnen woorden hebben op een jong ontwikkelend meisje dat vaak al zo veeleisend voor zich zelf is van nature? Welke gevolgen kunnen vernederingen hebben wanneer een lijn overschreden wordt in een machtsrelatie tussen coach en sporter?

Het lijkt me duidelijk dat vernederende uitspraken over hun gewicht veel meisjes en jonge vrouwen enorm kan kwetsen en tekenen voor het leven.

Geen enkele vrouw, laat staan een jong meisje, mag "hoer" of "dikke koe" genoemd worden door eender welke coach.

Mentaal welzijn

Er wordt steeds meer belang gehecht aan het mentale aspect van sporters en dat is een normale,  goede evolutie. Wanneer je moet presteren op het hoogste niveau in de meest stressvolle situaties begint alles tussen de oren. Naast fysieke gezondheid, natuurlijk. Dat zal zowat elke topatleet beamen.

Natuurlijk, topsport is hard en je moet als coach absoluut veeleisend zijn om het onderste uit de kan te halen. Maar als een atleet al zo veeleisend voor zichzelf is, is het dan nog steeds de beste aanpak om nog veeleisender te zijn op vaak respectloze wijze dan nog? Is de coach het einddoel - het onderste uit de kan halen - dan niet uit het oog verloren?

Voeg daaraan toe dat menig onderzoek inzake positieve psychologie aantoont dat er ook effectievere methoden zijn die beduidend betere resultaten opleveren dan de conservatievere methoden. In deze laatsten worden dan ook vaak grenzen overschreden.

Je zou dan kunnen denken dat enkel de zogezegd ‘sterksten’ overleven maar in de realiteit is het allemaal niet zo zwart of wit. Er zijn andere methodes om talent ten volle te ontwikkelen en in te zetten.

Met een eenzijdige autoritaire manier van coaching van de oude stempel kom je er  tegenwoordig vaak gewoon niet meer of haakt te veel talent onderweg af.

Toch was het schrikken

Ik heb een goede verstandhouding met de coach van de nationale ploeg, met Gert, als academicus en als kabinetschef. Dankzij zijn vele connecties in het Belgische volleybal en in politieke kringen, heeft hij een belangrijke rol gespeeld bij de toenemende financiering en voor de populariteit van de sport. Hij krijgt daar dan ook mijn respect en aanzien voor. Het staat buiten kijf dat Gert een man is met kwaliteiten.

Ik weet natuurlijk ook wat er gebeurd is met Hélène. Haar passage bij de nationale ploeg is niet goed verlopen. Het klikte niet tussen haar en Gert.

Toch was het schrikken bij het horen van verschillende verhalen. Ik schrok  ook van verhalen van verschillende andere speelsters. Het leek soms echt te gek voor woorden. Er waren talloos veel ‘out of character’ momenten van Gert waar ik van verschoot. Ik kan dat niet goed plaatsen bij de indrukken en ervaringen die ik en waarschijnlijk vele mensen van hem hebben.

Daarnaast zijn er verschillende speelsters die hun verhaal nog niet gedaan hebben, zich hierbuiten willen houden of niet naar voren durven te treden.

Dat de meisjes wordt verweten nooit iets te hebben gezegd, is een totaal gebrek aan inlevingsvermogen.

Ik ben absoluut van mening dat je niet "WOKE" hoeft te zijn om te beseffen dat geen enkele vrouw laat staan jong meisje een "hoer" of "dikke koe" mag genoemd worden door eender welke coach, in welke fase van zijn carrière die coach ook is.

Dat er achteraf wordt gehamerd op het feit dat de meisjes zelf nooit iets hebben gezegd tijdens de samenwerking is een totaal gebrek aan inlevingsvermogen. Als je te horen krijgt van je coach dat hij er "persoonlijk voor zal zorgen dat je carrière kapot gemaakt wordt", denk je wel twee keer na om daar tegenin te gaan. Misschien komt de speelster die dit te horen kreeg, hier ook wel mee naar boven. Gaat dan de getuigenis van elke afzonderlijke atleet ook ontkend en ontkracht worden in plaats van er gehoor aan te geven?

Los van het feit hoe vele meisjes mentaal hebben afgezien van zijn methoden, die soms duidelijk niet correct waren, zet ik vraagtekens bij de macht, invloed en vermogen van één persoon om als hoofdcoach iemands carrière te beïnvloeden? Waarom worden daar geen vragen bij gesteld?

Hoe komt het dat een coach die al meer dan een decennium de coach is bij de Belgische vrouwenploeg is (wat in het internationaal volleybalcircuit al bijna een unicum op zich vormt) tegelijk ook aan het hoofd staat van het grootste volleybalorgaan dat jonge talenten opleidt in België - de Vlaamse Volleybalschool? 

Ik stel me vragen bij de defensieve houding van de federatie. Waarom probeert de Belgische Volleybalfederatie zich in te dekken, te verdedigen, wanneer er helemaal niets te verdedigen valt, maar in eerste instantie te luisteren en te leren voor toekomstige generaties? Een gemiste kans.

Een onvermogen om menselijk om te gaan met verschillende speelsters en een buitenproportioneel machtsvermogen. Beiden hebben bij vele talentvolle jonge atleten pijn veroorzaakt en een collectieve betere Belgische sportieve toekomst in de weg gestaan. Daar hebben de coach en de organisatie toch een verantwoordelijkheid in, vind ik. Dan moet er in de spiegel gekeken durven worden.

Ga in dialoog, leer uit je fouten, niemand is perfect, iedereen maakt fouten. Ze ontkennen is een teken van zwakte, als coach, als organisatie, als mens en als maatschappij. Daar is niemand gebaat bij… Leer en luister.

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen