Vanaf 1 oktober moet je in de file verplicht een "reddingsstrook" vrijlaten: hoe moet dat? En wat mag wel en niet?

Vanaf donderdag 1 oktober moet je, zodra je in een file belandt, altijd en ook preventief een vrije ruimte of reddingsstrook voor de hulpdiensten openlaten. Voertuigen op de linkerrijstrook moeten uiterst links gaan staan en al de rest zoveel mogelijk naar rechts. De Federale Overheidsdienst Mobiliteit en verkeersinstituut Vias lanceerden vandaag een campagne. Het zal voor weggebruikers wel een flinke aanpassing worden: hulpdiensten met blauwe lichten zullen van de reddingsstrook gebruik maken maar takelvoertuigen moeten nog steeds over de pechstrook aanrijden.

Vandaag is het al zo dat als je de sirene van een ambulance hoort, je op de weg direct een doorgang moet vrijmaken. Vanaf 1 oktober verandert dat: de vrije ruimte in de file moet er altijd en op voorhand zijn, voor het geval de hulpdiensten die nodig zouden hebben.

Beland je in de file op een weg met twee rijstroken of méér per rijrichting, dan laat je de ruimte tussen de linker- en de rechterrijstrook vrij. Bij drie rijstroken is dat tussen de linker- en de middenrijstrook.

Dit filmpje van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit toont hoe een reddingsstrook werkt (lees voort onder de video):

De praktijk in sommige andere Europese landen, waar de reddingsstrook al langer bestaat, toont aan dat hulpdiensten zo soms sneller op de plek van een ongeval aankomen en dus levens kunnen redden.

In Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië en Hongarije is het al een tijd wettelijk verplicht om bij file aan de kant te gaan staan. In Slovenië is het aangeraden. Ook in Zwitserland is dat zo, maar in dat land wordt het ook verplicht vanaf 1 januari 2021. Vanaf 1 oktober sluit ons land zich bij dat rijtje aan.

Op welke wegen moet ik een reddingsstrook vormen?

Op alle wegen, of het nu autosnelwegen zijn of andere wegen, zelfs binnen de bebouwde kom, vanaf het ogenblik dat er tenminste twee rijstroken zijn in de richting die je volgt.

Wanneer moet ik uitwijken naar de zijkant om een reddingsstrook te vormen?

Zodra er zich files beginnen te vormen, zelfs als er op dat moment geen hulpdiensten van achteren naderen.

Welke hulpdiensten mogen de reddingsstrook gebruiken?

De reddingsstrook mag gebruikt worden door alle zogenoemde prioritaire voertuigen: politie, brandweervoertuigen, ziekenwagens, civiele bescherming, etc. Deze voertuigen moeten zijn uitgerust met blauwe lichten en een sirene, maar ze zijn niet verplicht om die altijd te gebruiken. Je moet dus alert zijn.

Hoe kan ik er zeker van zijn dat de ruimte die ik laat voldoende is voor een reddingsstrook?

Alles hangt af van de breedte van de rijstroken, je eigen voertuig en de weggebruikers die naast je rijden of staan. In de meeste gevallen is het voldoende om op je eigen rijstrook naar de kant uit te wijken. Als er echter een prioritair voertuig aankomt dat niet genoeg vrije doorgangsruimte heeft, zal je iets verder uit elkaar moeten gaan.

Mag ik de pechstrook gebruiken om een reddingsstrook te kunnen vormen?

Nee, vooral omdat sommige voertuigen zoals takelwagens toch nog vrije doorgang nodig hebben op de pechstrook. Dat zijn immers geen prioritaire voertuigen, ze dragen geen blauw licht of sirene. Je moet dus zoveel mogelijk naar de zijkant gaan maar wel "binnen de grenzen van de rijbaan". Als je echter geen andere keuze hebt, zal je misschien soms toch tijdelijk over de pechstrook moeten rijden als een prioritair voertuig van achteren nadert en onvoldoende ruimte heeft om in je buurt op de reddingsstrook te rijden.

Jonas Roosens

Mag ik het fietspad of een busbaan gebruiken om een reddingsstrook te vormen?

Nee, dat mag niet, maar als een prioritair voertuig van achteren nadert en niet genoeg ruimte heeft om in je buurt op de reddingsstrook te rijden, heb je wellicht geen andere keuze. Artikel 38 van de wegcode (gedrag tegenover prioritaire voertuigen) rechtvaardigt dat. In dat geval moet je wel oppassen dat je geen fietsers in gevaar brengt.

Mag ik de reddingsstrook gebruiken wanneer ik met de motor rijd?

Jazeker. Motorrijders mogen al "filefilteren" tussen de linker- en middenrijstrook sinds de zogenoemde Wet Schouppe van 2011. De reddingsstrook biedt hen zelfs een extra veilige ruimte, al moeten ze wel artikel 16.2 van de wegcode blijven respecteren: het snelheidsverschil tussen een motorrijder en het andere verkeer mag niet hoger dan 20 kilometer/uur zijn. Het is dus niet de bedoeling dat motorrijders van de vrije ruimte hun persoonlijke snelle rijstrook gaan maken. En natuurlijk moeten ze de reddingsstrook direct ontruimen zodra er hulpdiensten aankomen.

Meest gelezen