Nooit was het wereldwijd zo warm tijdens de eerste 11 dagen van juni: "Toont opnieuw aan hoe snel het gaat met de opwarming"
Nooit lag de wereldwijde temperatuur tijdens de eerste 11 dagen van de maand juni zo hoog als dit jaar. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus. Het is ook de eerste keer ooit dat de temperatuur voor deze periode van het jaar boven de symbolische opwarmingsdrempel van anderhalve graad gaat. Het is nog maar eens een teken dat het snel gaat met de klimaatopwarming, waarschuwen experts.
Nooit was het water van de oceanen wereldwijd zo warm, meldden we eerder al. Bovendien komt het weerfenomeen El Niño eraan. Dat is een terugkerend natuurlijk fenomeen met warmer water in een deel van de Stille Oceaan, waardoor de wereldwijde temperatuur wellicht verder zal oplopen.
Dat het snel gaat met de wereldwijde opwarming, blijkt vandaag weer uit een bulletin van Copernicus, de Europese dienst die de klimaatverandering nauw opvolgt. Het bulletin gaat over de gemiddelde wereldwijde temperatuur. Die geeft een volledig beeld van de algehele opwarming van de aarde, los van tijdelijk frissere periodes in bepaalde regio's. Elk tiende van een graad opwarming kan hier al een groot verschil betekenen.
Het blijkt nu dat er een record is gevestigd voor de eerste 11 dagen van deze maand. Copernicus zelf noemt het "een goede indicator van hoe snel we dichter komen bij de anderhalve graad opwarming."
Het gaat dan over de symbolische anderhalve graad opwarming, de standaard van de Verenigde Naties die de huidige opwarming vergelijkt met de periode tussen 1850 en 1899. Volgens het klimaatakkoord van Parijs moeten we de opwarming "ruim onder de 2 graden Celsius houden, en liefst op 1,5 graden."
De bovenste grafiek van Copernicus toont hoe dit jaar (in donkerrood) duidelijk warmer verloopt dan de vorige jaren. In juni zien we duidelijk een piekje. De lijn komt boven de stippellijn uit die anderhalve graad opwarming weergeeft. De bovenste lijn geeft de grens van de twee graden weer. De lichtblauwe/grijze zone geeft aan waar de curves voornamelijk liepen sinds het jaar 1940.
De onderste grafiek toont aan hoe hoog de opwarming momenteel piekt vergeleken met de periode 1850-1899. Vergeleken met andere heel warme jaren wereldwijd, zoals 2016 en 2020, klimt het kwik dit jaar veel hoger voor wat juni betreft.
Tijdelijk versus structureel
De eerste 11 dagen van juni gingen we dus boven die drempel van anderhalve graad opwarming wereldwijd. Het gaat om een tijdelijke overschrijding, en we spreken nog niet over een klimaatopwarming van anderhalve graad: daarvoor moet de anderhalve graad minstens 20 jaar structureel overschreden zijn.
Ook in 2015, 2016 en 2020 gingen we al even tijdelijk boven de symbolische drempel van 1,5 graden opwarming. Maar dat gebeurde dus nooit tijdens een maand juni, zo valt af te lezen op de grafiek van Copernicus. Bovendien is de marge waarmee de vorige mijlpaal wordt voorbijgegaan erg groot.
Het is heel belangrijk om dit nauw op te volgen. Elke fractie van een graad doet ertoe om nog ergere gevolgen te vermijden
Samantha Burgess van Copernicus vat het als volgt samen: "De wereld heeft net het warmste begin van juni ooit meegemaakt. Het volgt op een maand mei die wereldwijd amper 0,1 graad koeler was dan de warmste meimaand ooit. Het is heel belangrijk om ons klimaat goed op te volgen en in kaart te brengen hoe vaak en hoe lang we al boven die anderhalve graad uit komen. Elke fractie van een graad doet ertoe om nog ergere gevolgen van de klimaatcrisis te vermijden."