Partij van Japanse premier Abe fors onderuit in stembusslag Tokio

Bij de verkiezingen voor het regionale parlement van het Japanse hoofdstedelijke gewest Tokio heeft de Liberaal-Democratische Partij (LDP) van premier Shinzo Abe een historische nederlaag geleden. De vrouwelijke gouverneur van Tokio, ex-minister Yuriko Koike, verstevigt haar greep op de hoofdstad. Het imago van premier Abe loopt daardoor een deuk op.
Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

De alliantie van Tomin 1 no Kai, de partij van gouverneur Koike, haalt 79 van de in totaal 127 zetels in het parlement van Tokio. Opvallend is dat 23 daarvan gewonnen zijn door de boeddhistische partij Komeito. In Tokio is dat een bondgenoot van Koike, maar op nationaal niveau zit die Komeito samen met de LDP in de regering van premier Shinzo Abe (foto in tekst).

De LDP van Abe valt terug van 57 naar 23 zetels en dat is onder het historische dieptepunt die de partij in 2009 scoorde. Toen haalde ze 38 zetels. De LDP wordt de laatste tijd geteisterd door allerlei schandalen en veel Japanners verwijten de premier ook arrogantie na bijna vier jaar aan de macht te zijn.

Hoe dan ook is de positie van premier Abe verzwakt, ten minste zo lijkt het. Abe is een "overlever" en is in het verleden al vaker teruggekeerd uit moeilijke omstandigheden. Het is ook niet duidelijk wat de gevolgen zijn voor Abe, die na de volgende verkiezingen de pacifistische grondwet wil wijzigen om Japan inzake veiligheid en defensie meer slagkracht te geven. Dat staat dan weer tegenover de opkomst van China in het Verre Oosten.

Is Yuriko Koike de "rijzende ster" in Japan?

Het goede nieuws voor premier Abe is dat Yuriko Koike nog zeker drie jaar gouverneur van Tokio is. Al die tijd is ze voor hem geen directe bedreiging. Daarna kan dat wel. 

Yuriko Koike is 64, studeerde in Egypte, spreekt vlot Arabisch en Engels en werkte als journaliste. Ze was minister van Defensie toen Abe een eerste keer premier was en in 2008 was ze kandidaat voor het leiderschap van de LDP en dus ook voor het premierschap. Koike verloor en reageerde toen door te stellen dat "Japanse vrouwen niet op een glazen plafond, maar op een ijzeren plafond stoten als ze carrière willen maken".

Vorig jaar kwam het dan tot een breuk met de LDP. Toen die partij haar kandidatuur voor het gouverneurschap van Tokio niet wou steunen, ging ze haar eigen weg en veegde ze tijdens de verkiezingen de vloer aan met de officiële kandidaat van de partij om zo de eerste vrouwelijke gouverneur van Tokio te worden.

Nu heeft Koike de LDP dus opnieuw in het zand doen bijten. Opvallend is dat ze kan rekenen op overlopers vanuit die partij en op de Komeito, op nationaal vlak een coalitiegenoot van de LDP. Sommigen zien in de "Japanse Thatcher" een mogelijke kandidaat om het "ijzeren plafond" te doorbreken en zo over enkele jaren de eerste vrouwelijke premier van Japan te worden.

Meest gelezen