Nieuw rapport: vervijfvoudiging van klimaatinspanningen nodig om opwarming onder 1,5 graad te houden

Jaarlijks publiceert UNEP een rapport over de kloof tussen wat landen  willen doen om de opwarming tegen te gaan en wat nodig is om die opwarming (ver) onder de 2 graden Celsius te houden. De afgelopen jaren was er nagenoeg een status quo van de uitstoot.  Maar vorig jaar is die opnieuw gestegen met 0,7 gigaton (GtCO2), wat neerkomt op een jaarrecord van 53,5 GtCO2. Volgens UNEP zijn er ook geen aanwijzingen dat het tij aan het keren is, ondanks de gemaakte afspraken.

In het Klimaatverdrag van Parijs hebben alle landen afgesproken om de opwarming van de aarde ver onder de 2 graden Celsius te houden. Ze hadden daarvoor een eigen klimaatplan opgesteld. Al die plannen samen waren onvoldoende om het doel te bereiken. Maar ze creëerden wel de goodwill en een zekere eensgezindheid om het probleem aan te pakken. Bovendien is ook afgesproken om de plannen bij te sturen indien de wetenschap daarom vraagt.

De onderzoekers van de UNEP hebben werk gedaan en de boodschap is duidelijk. Om op koers te blijven voor het doel van de 1,5 graad tot 2 graden moet de wereldwijde CO2 uitstoot vanaf 2020 omlaag. Tot nu toe zijn 49 landen daarin geslaagd, maar het gaat om kleine spelers die goed zijn voor 36 procent van de wereldwijde uitstoot. Tegen 2030 zouden dat 57 landen zijn, die samen 60 procent van de uitstoot voor hun rekening nemen. Maar, de helft van de G20, de 20 belangrijkste industrielanden, ligt niet op koers om hun ingediende plannen tegen 2030 volledig uit te voeren. Daartoe horen de Verenigde Staten, Canada en de Europese Unie.

Om de kans op een temperatuurstijging te beperken tot 66 procent moet tegen 2030 de uitstoot met 13 gigaton omlaag. Om de opwarming te beperken tot 1,5 graad Celsius moet 32 GtCO2 bespaard worden (66 procent kans). De klimaatplannen moeten volgens de UNEP dus veel ambitieuzer worden. Om het doel van de 2 graden te bereiken moet die ambitie worden verdrievoudigd. Om de opwarming tot 1,5 graad te beperken gaat het om een vervijfvoudiging.

Volgens het rapport spelen steden, gemeenten, provincies, regio’s en staten een steeds grotere rol in het terugdringen van broeikasgassen. Daar zit een potentieel van ruim 19 GtCO2. Daarnaast heffen de meeste overheden nog veel te weinig belastingen om het gebruik van fossiele brandstoffen te ontmoedigen. Omgekeerd, indien de subsidies op steenkool, olie en gas worden afgebouwd, daalt de CO2 uitstoot met 10 procent tegen 2030.

Of dit rapport enig effect sorteert bij de beleidsmakers weten we over een paar weken wanneer de klimaatconferentie van Katowice in Polen afloopt. Op die conferentie wordt een krachtig signaal verwacht om de inspanningen op te drijven. Een eerste signaal kan morgen al komen wanneer de Europese Commissie haar plannen voorstelt voor een klimaatneutraal Europa.

VIDEO: bekijk hieronder het verslag uit "Het journaal"

VIDEO: onze klimaatexpert Stijn Vercruysse geeft meer uitleg bij het nieuwe klimaatrapport