72 nieuwe voogden voor minderjarige asielzoekers

De laatste maanden is het aantal niet-begeleide minderjarigen fors toegenomen. De afgelopen jaren lag het gemiddelde aantal meldingen van buitenlandse jongeren op acht per dag. In 2015 is dit snel gestegen naar vijftien meldingen per dag en in de laatste maanden van vorig jaar zelfs naar dertig tot veertig meldingen per dag. Het totale aantal lag in 2015 op ruim 5.000. De meesten van hen komen uit Afghanistan, Syrië, Somalië en Irak.

Al die jonge asielzoekers hebben recht op een voogd, een persoon die het ouderlijke gezag uitoefent en optreedt als de wettelijke vertegenwoordiger van de jongere. Een voogd is overigens niet hetzelfde als een gastgezin. Jongeren verblijven nooit bij de voogd. Ze kunnen onderdak krijgen in een gastgezin, maar in de praktijk zitten de meesten van hen in een opvangcentrum van Fedasil. Voogden kunnen per jaar een vergoeding krijgen tot 800 euro per asielzoeker. De meeste voogden hebben minder dan vijf jongeren onder hun hoede. Voogden die deel uitmaken van een organisatie waarmee FOD Justitie een samenwerking heeft, kunnen tot vijfentwintig asielzoekers begeleiden.

Anke Van Bergeijk is sinds november 2015 voogd. In "De wereld vandaag" op Radio 1 vertelde ze hoe ze sindsdien twee pupillen (vijftien en zestien jaar oud) onder haar hoede heeft die beiden in een opvangcentrum verblijven.

“Van het departement justitie kregen we een opleiding van vijf dagen. Je maakt kennis met een aantal dingen die de jongeren zullen tegenkomen, waaronder de hele asielprocedure zelf. Een ander belangrijk luik waren uiteraard ook de schoolopties, aangezien de meeste van die jongeren hier een toekomst moeten uitbouwen. We hebben ook les gekregen over de psychosociale begeleiding, over de soorten asielcentra, enzovoort."

Van Bergeijk werkte vroeger als advocaat en behandelde ook enkele pro deo-zaken met vluchtelingen. “Momenteel ben ik aan de slag als bedrijfsjurist en ik wilde al langer iets uit menselijke overtuiging doen naast mijn job.”

Het engagement valt best mee, zegt Van Bergeijk: “Je besteedt er op zich niet zoveel tijd aan, maar toch kan je iets moois doen voor de pupillen die je begeleidt. Een voogd ziet de jongere minstens een keer per maand, maar dit is erg afhankelijk van de leeftijd en de noden van de persoon.”

Het allereerste contact verliep veeleer oppervlakkig, vertelt ze: “De eerste keren is een tolk aanwezig aangezien de taal nog een probleem is. In totaal heb ik nu drie keer contact gehad met mijn pupillen, veeleer oppervlakkig. Er gaat wat tijd over voor je een vertrouwensband hebt opgebouwd natuurlijk.”

FOD Justitie start meteen met nieuwe opleidingen voor een volgende lichting voogden. Wie interesse heeft om als voogd op te treden, kan terecht op de website van de FOD Justitie.