De ongezonde Amerikaanse donut rukt op in België: "Een bedreiging voor onze koffiekoekencultuur"
De Amerikaanse donutketen Dunkin’ komt nog dit jaar naar België. Donuts zijn sinds enkele jaren ook populair in de Belgische supermarkten en bakkerijen. “Een bedreiging voor de koffiekoekencultuur”, vreest bakker Bart Schelstraete. “Een verontrustende evolutie”, zegt voedingsexpert Patrick Mullie.
Donuts zijn de ronde zoete broodjes met een gat in het midden. Ze worden gefrituurd en bekleed met gekleurd suikerglazuur. Het woord donut is afgeleid van “doughnut”, in het Nederlands “deegklont”. Het gebakje zou al teruggaan tot de negentiende eeuw maar brak pas echt door in het naoorlogse Amerika. De donut verovert sinds een tiental jaar ook Europa. Supermarkten hebben intussen donuts in de aanbieding. En ook bakkers moeten volgen. Al is dat niet met volle goesting.
“Noodgedwongen, we kunnen niet anders”, zegt bakker Bart Schelstraete in “De wereld vandaag” op Radio 1. Schelstraete is bakker bij “Brood en banket Sint-Anna” in Zottegem. Drie jaar geleden is hij gezwicht voor de donut in zijn assortiment. “Er is een groot kwaliteitsverschil tussen een goed gemaakte koffiekoek en een donut. Een donut is vetstof, bloem, gist en suiker. Het is niet spectaculair, het is niet moeilijk om te maken en je hebt geen kwaliteitsingrediënten nodig. Het is een bedreiging voor onze uitstekende koffiekoekentraditie. Maar ik blijf positief. Want wat kan er beter zijn dan een lekkere koffiekoek.”
Vreet de Amerikaanse donut aan onze koffiekoekencultuur?
Decoratie maakt het verschil
“Als we ons brood willen blijven verdienen, zullen we mee moeten. Jongeren overtuigen hun ouders om te kopen. Het zijn de kleuren die het verschil maken. Donuts worden gekocht met de ogen. Ik heb deze morgen nog gebakken voor een verjaardagsfeest. De keuze ging tussen drie soorten donuts, telkens met een andere kleur. Als bakker maak je het verschil met de decoratie.”
Donuts worden vandaag in alle kleuren en smaken aangeboden door verschillende Amerikaanse ketens. De oudste keten, Dunkin’ Donuts wil nu Europa veroveren. Het bedrijf laat zich intussen gewoon Dunkin’ noemen. Nog dit jaar opent de eerste vestiging in Antwerpen of Brussel. In Nederland zijn al 22 filialen geopend.
Spotgoedkoop en gemakkelijke voeding
“Donuts zijn het voorbeeld van de Amerikaanse obese cultuur, een verontrustende evolutie”, stelt voedingsdeskundige Patrick Mullie. “In een donut zit drie tot vier keer meer suiker dan in een klassieke koffiekoek en twee keer meer verzadigde vetten. Het is gemakkelijke voeding waar je nauwelijks op moet kauwen.”
Mullie heeft vooral een probleem met de prijzen van donuts, wat met de komst van een keten niet zal verbeteren. “Het is spotgoedkoop van grondstof en heel simpel te maken. Een keten kan donuts in heel grote aantallen bakken. Ze mikt op een publiek dat weinig gevoelig is voor smaak en te verleiden is met lage prijzen. Donuts zijn het voorbeeld van het soort ongezonde voedingsmiddelen dat belast zou moeten worden. Met dat geld kan je dan producten zoals groenten en fruit goedkoper maken.”