Enigma-codeermachine gevonden op bodem van Baltische Zee, wordt nu gerestaureerd

De duikers waren in opdracht van het Wereldnatuurfonds WWF 'spooknetten' aan het opruimen op de bodem van de Baltische Zee, in de baai van Gelting in de noordelijke deelstaat Sleeswijk-Holstein. Spooknetten zijn netten die vissers kwijtgeraakt zijn of losgekapt hebben nadat ze ergens waren blijven hangen. Vissen en andere zeedieren raken verstrikt in de netten, die jarenlang kunnen blijven ronddrijven. 

De leider van de duikers, Florian Huber, herinnert zich dat een andere duiker op een bepaald ogenblik naar de boot kwam zwemmen en zei dat er een net was "waar een oude typemachine in vast zat". Toen ze het toestel bovengehaald hadden, beseften ze echter snel dat ze een historische vondst gedaan hadden en verwittigden ze de autoriteiten van de deelstaat. 

Nu is het toestel overgedragen aan experts van het Museum für Archäologie Schloss Gottorf voor restauratie. Eerst moet het toestel grondig 'ontzout' worden om de corrosie te stoppen en te beletten dat het verder uit elkaar zou vallen, iets wat sneller gaat als het aan de lucht blootgesteld zou worden. 

Daarom wordt het in een bad gedistilleerd water gelegd, waar het ongeveer een jaar lang zal blijven. Het mag wel voor een korte tijd uit het bad gehaald worden, bijvoorbeeld om röntgenfoto's te maken of het vrij te maken van aangroeisels. 

In de tussentijd zullen experten een 'restauratieconcept' uitwerken, wat betekent dat ze zullen nagaan hoe het Enigma-toestel tentoongesteld zal worden, hoe de verschillende materialen gerestaureerd kunnen worden en of het mogelijk is het publiek een blik te bieden op het mechanisme in het binnenste van toestel. Als de restauratie afgelopen is, zal de codeermachine in het museum tentoongesteld worden. 

Volgens marine-historicus Jann Witt van de Deutscher Marinebund is het waarschijnlijk dat het toestel op het einde van de oorlog overboord werd gegooid vanop een Duits oorlogsschip. 

Het toestel had immers drie zogenoemde rotoren, cilinders, en dat maakt het minder waarschijnlijk dat het afkomstig is van een gekelderde onderzeeër. De U-boten van de Duitse marine gebruikten tijdens de Tweede Wereldoorlog immers meer complexe Enigma-toestellen met vier rotoren. 

Het geduchte Enigma-codeersysteem werd op het einde van de Eerste Wereldoorlog uitgevonden door de Duitser Arthur Scherbius en het werd vooral bekend toen eerst de Duitse marine en even later ook de land- en de luchtmacht het gingen gebruiken in het Derde Rijk om hun gevoelige communicatie te versleutelen. 

De bedenkers beschouwden het systeem als onmogelijk te kraken en de Geallieerden werkten onafgebroken om de codes van de Enigma-machine, die elke 24 uur veranderd werden, te ontcijferen. 

In 1941 slaagde een team in het Britse Bletchley Park onder leiding van de wiskundige Alan Turing er dan in de code te kraken. 

Die doorbraak stelde de Geallieerden in staat om cruciale radioberichten over Duitse troepenbewegingen en bewegingen van duikboten en andere Duitse schepen te onderscheppen, zonder dat de Duitsers dat wisten. Volgens veel geschiedkundigen heeft de ontcijfering van de Enigma-code ervoor gezorgd dat de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk minder lang geduurd heeft - tot wel twee jaar - dan anders het geval zou geweest zijn.