NYU Langone Health

Voor het eerst varkensnier getransplanteerd bij mens: "Mijlpaal, maar we zijn er nog lang niet"

Amerikaanse chirurgen zijn er voor het eerst in geslaagd om een varkensnier te transplanteren naar een mens. Het gaat om een wetenschappelijk experiment bij een hersendode vrouw. De nier heeft iets meer dan twee dagen normaal gefunctioneerd en werd niet afgestoten door het lichaam van de vrouw. "Dit is een belangrijke mijlpaal, maar we zijn er nog lang niet", zegt transplantatiechirurg Ina Jochmans (UZ Leuven).

"De nier deed perfect wat ze moest doen", vertelde transplantatiechirurg Robert Montgomery van het NYU Langone Health-ziekenhuis in New York City na afloop aan persagentschap Associated Press. "De getransplanteerde nier maakte de hoeveelheid urine aan die je zou verwachten. En er waren ook geen directe afstotingsverschijnselen zoals we die kennen van bij eerdere transplantaties van varkensnieren bij niet-menselijke primaten."

Om die afstotingsverschijnselen te vermijden, werden de genen van het varken aangepast. "Ons afweersysteem is zo sterk ontwikkeld dat het een orgaan van een dier binnen enkele minuten tot uren volledig zou afstoten", zegt professor Ina Jochmans, transplantatiechirug aan het UZ Leuven. "Maar deze nier zou iets meer dan 2 dagen gefunctioneerd hebben, en dat is toch wel een belangrijke mijlpaal."

De nier werd aan de bloedvaten van de patiënt vastgemaakt en buiten haar lichaam gehouden, zodat de onderzoekers konden zien wat ermee gebeurde.

Varkens staan vanuit de evolutie, raar maar waar, dicht bij mensen

Ina Jochmans, professor en transplantatiechirurg UZ Leuven

De transplantatie gebeurde bij een vrouw die hersendood was en van wie de familie toestemming had gegeven om het experiment uit te voeren. "Het is belangrijk om te zeggen dat het om een overleden patiënt gaat, want er zijn nog altijd heel wat vragen bij dergelijke orgaantransplantaties", zegt professor Jochmans. "Dit is dan een elegante, wetenschappelijke manier om enkele dingen na te gaan zonder een patiënt in gevaar te brengen."

Na 54 uur werd het experiment beeïndigd door de beademing van de patiënt uit te schakelen waardoor de vrouw overleed.

Herbeluister het gesprek met professor Ina Jochmans uit "De wereld vandaag" op Radio 1 over de transplantatie van een varkensnier:

Waarom varkens?

Er was al wel enige ervaring met orgaantransplantaties van varkens naar de mens, zegt professor Jochmans. "Bijvoorbeeld hartkleppen van varkens die bij mensen zijn getransplanteerd, of de huid van varkens die wordt gebruikt bij mensen met zeer ernstige brandwonden als tijdelijk wondbedekking."

"Het varken is een dier dat vanuit de evolutie, raar maar waar, behoorlijk dicht bij de mens staat. De organen functioneren gelijkaardig als die van ons. Varkens zijn ook dieren die snel volgroeid zijn en waarvan de organen voldoende groot zijn voor een transplantatie."

Het uiteindelijke doel is om de grote tekorten aan donororganen bij mensen gedeeltelijk weg te werken met de organen uit onder meer varkens. "Maar daar zijn we nog lang niet", zegt professor Jochmans. "Ik schat dat het zeker nog 10 jaar duurt voor we dat ook echt in de praktijk kunnen brengen."

"Er zijn ook nog heel wat bezorgdheden. Bijvoorbeeld of je via orgaantransplantatie ook virussen en ziekten, die typisch zijn bij varkens, kan overdragen op de mens? Dat wordt volop onderzocht." 

"En er zijn ook ethische vragen. Willen we wel dieren kweken met als enige doel het aanleveren van organen? Er moet nog veel nagedacht worden."

De details van het Amerikaanse onderzoek zijn nog niet bekendgemaakt. De resultaten moeten ook nog worden nagekeken door andere wetenschappers voor ze gepubliceerd kunnen worden.

Meest gelezen