Groen is de kikker van de Wetstraat geworden
Het was een beladen weekend voor twee federale regeringsparijen. Groen zit in een lastig parket, nu de regering-De Croo bekijkt hoe ze de oudste kerncentrales kan blijven gebruiken. En CD&V blijft kritiek oogsten op het departement asiel en migratie. En wat leert de exit van Vlaams Belang-parlementslid Dries Van Langenhove ons over het politieke bedrijf?
1. Groen kibbelt met CD&V en Open VLD over de wet op de kernuitstap
Het kwam vrijdag als een verrassing dat de federale regering nu toch bekijkt hoe ze de oudste kerncentrales kan blijven inzetten om de kritieke winters van 2025-2026 en 2026-2027 te overbruggen, want dat lag tot nu toe erg moeilijk bij Groen. Vandaar dat vicepremier Petra De Sutter (Groen) ontkent dat het gaat om een "verlenging" van die drie oudste centrales, in tegenstelling tot wat er gebeurt - in overleg met producent Engie - met de twee jongste reactoren, die voor 10 jaar verlengd worden. Bij de oudste centrales zou de brandstof in de zomer worden opgespaard om dan in de winter in te zetten.
De wet afschaffen, of niet
Maar Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert pleit er wel voor om hiervan te profiteren om een echte verlenging te onderzoeken, en daarom wil hij ook de wet op de kernuitstap afschaffen. Die wet is velen in de Wetstraat een doorn in het oog. Ze is goedgekeurd in 2003 en bepaalt dus - tenzij er anders wordt beslist voor individuele centrales - dat ons land stopt met kernenergie in 2025. Maar Petra De Sutter van Groen wil van geen afschaffing van die wet weten. Ze blijft zeggen dat Groen de partij is die de kernuitstap zal realiseren, weliswaar in stapjes, van 7 centrales naar 5 en zo verder door.
Ook het onderzoek naar de kleine modulaire reactoren is geen argument. "Dat gaat over centrales die er ten vroegste in 2040 zullen zijn", zei De Sutter in "De zevende dag". "We hebben dus nog zeventien jaar om die wet aan te passen. Voor de latere sluiting van de oudere centrales zullen de data in de wet moeten worden aangepast, maar de wet gaat onder deze regering niet op de schop."
De "kikker van de Wetstraat"
Dat is dus niet wat Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert in gedachten heeft. En ook de voorzitter van de CD&V Sammy Mahdi sloot zich in "De zevende dag" bij hem aan. "We verlengen twee centrales, wellicht vijf, we investeren 100 miljoen in het onderzoek naar die kleine modulaire reactoren; wie dan zegt dat we niet mogen morrelen aan de wet op de kernuitstap, die ontkent het licht van de zon."
De Groenen dreigen daardoor de "kikker van de Wetstraat" te worden: als je een kikker in een kom kokend water gooit, dan springt ie er meteen uit. Wanneer je het dier in het koude water zet, en je kookt het water geleidelijk, dan laat de kikker zich gewillig meekoken. Groen wordt op dit moment meegetrokken bij elke beslissing in het kernenergiedossier. Bij elke aanpassing gaat Groen mee, en uiteindelijk wordt de partij in dit dossier "meegekookt".
2. Mag staatssecretaris De Moor (CD&V) weigeren dwangsommen te betalen?
Iets totaal anders: moet een regeringslid boetes betalen? Want de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Nicole de Moor (CD&V) die veroordeeld is omdat 24 asielzoekers geen opvang krijgen, weigert te betalen. Groen betreurt de houding van de Moor: "De rechterlijke uitspraken zijn gefundeerd, en ze naast zich neerleggen, is geen goed principe". Vergelijk dat met het standpunt van Bart De Wever (N-VA) in "De afspraak op Vrijdag": "Ik zou niet betalen, maar ik zou ervoor zorgen dat ik niet veroordeeld word".
Nicole de Moor blijft argumenteren dat het in de eerste plaats haar opdracht is om nieuwe plaatsen te creëren, dat ze dat ook volop doet. Daarin wordt ze bijgetreden door haar voorganger op het departement Sammy Mahdi, die nu voorzitter van de partij is. De twee christendemocraten blijven het ook onrechtvaardig vinden dat rechters in ons land - dat niet het enige is dat te kampen heeft met een toevloed van asielzoekers - zo reageren terwijl zij op zoek moeten naar plaatsen voor mensen die al eerder in een ander Europees land asiel hebben aangevraagd.
3. Dries Van Langenhove is niet de eerste die stopt als parlementslid "om meer te wegen op de politiek"
Zaterdag kwam er het nieuws dat Dries Van Langenhove (Vlaams Belang) uit het parlement stapt. Hij was al geen partijlid, dus nu is er officieel geen enkele band meer met Vlaams Belang, wat de partij niet slecht uitkomt mocht Dries Van Langenhove in de rechtszaak rond Schild & Vrienden worden veroordeeld. Die dreiging leidt tot de frustratie die je hoorde bij fractieleider Barbara Pas dat hun woordvoerder voor Asiel en Migratie - want dat was Van Langenhove - daardoor nooit aan bod kwam in de media.
Van Langenhove doet voortaan aan politiek via zijn YouTubekanaal waar hij - zo kondigde hij zelf aan - zal blijven ijveren voor het gedachtegoed van Vlaams Belang. Vandaar dat Zuhal Demir in "VTM nieuws" zich afvroeg of ze "moest applaudisseren omdat een complotdenker uit het parlement stapt en elders zijn propagandamachine voortzet".
Het parlement verliest veel aantrekkingskracht, zeker voor mensen die impact willen. Ministers worden tegenwoordig niet meer gekozen uit de groep parlementsleden, die komen van elders in de samenleving, en in het begin van de legislatuur stapten twee parlementsleden - Jessika Soors (Groen) en Jan Bertels (Vooruit) - over naar de uitvoerende macht omdat ze daar meer konden bereiken.
Bij Van Langenhove klinkt dat dan zo: "Ik stop als parlementslid om nog meer te kunnen betekenen voor ons volk". Straks wordt het parlement - in de politieke theorie nochtans de eerste macht - de laatste plek waar iemand die aan politiek wil doen terecht wil komen.