Wereldgezondheidsorganisatie WHO roept wereldwijde noodsituatie uit wegens coronavirus: wat betekent dit nu precies?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft na de uitbraak van het coronavirus in China dan toch een wereldwijde noodsituatie afgekondigd. Experts van de WHO namen het besluit tijdens een meeting in Genève. Dat betekent evenwel niet dat we ons nu plots veel zorgen moeten maken: de noodtoestand betekent vooral dat landen beter ondersteund en geholpen kunnen worden, en dat er makkelijker maatregelen kunnen worden genomen, bijvoorbeeld in ontwikkelingslanden. Want, zo oordeelt de WHO, de coronacrisis overstijgt nu duidelijk China.
Een week geleden bogen experts van de WHO zich ook al over de ziekte, maar toen riepen ze nog niet de noodtoestand uit. Nu doen ze dat dus wel, omdat het aantal besmettingen en doden inmiddels verder is opgelopen. Er is nu sprake van ruim 9.692 besmettingen, terwijl er officieel al 213 doden geteld zijn. In een week tijd is het aantal besmettingen vertienvoudigd.
Toch is het uitroepen van die noodsituatie absoluut geen reden tot paniek: de kans dat we hier griep krijgen, is vele keren groter en uiteindelijk maakt de griep in ons land elk jaar ongeveer 1.000 doden. Tegen de griep bestaat er wel een vaccin, tegen het coronavirus vooralsnog niet, al wordt daar hard aan gewerkt. En anderzijds bestaat de vrees dat het nieuwe virus zou kunnen muteren. Maar ook dat wordt nauwgezet opgevolgd. Overigens is er op dit moment nog geen enkel geval van de nieuwe longziekte bekend in België.
"Iedereen is altijd een beetje bang voor het onbekende," zegt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) daarover. "Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast. Je moet daar voorzichtig mee omspringen. We kennen dit virus nog niet, en dan zijn er altijd enkele verrassingen die eventueel om de hoek liggen te loeren."
We kennen dit virus nog niet, dus we moeten daar voorzichtig mee omspringen
Mocht er een besmette patiënt opduiken, dan zullen meteen maatregelen tegen verdere verspreiding worden genomen.
De nieuwe variant van het coronavirus veroorzaakt een acute longinfectie en is vooral gevaarlijk voor oudere of verzwakte patiënten, die al andere aandoeningen hebben. Dat de drempel van de 8.100 besmettingen vandaag is overschreden, betekent dat het coronavirus zich nu meer heeft verspreid dan de SARS-epidemie in China in 2002-2003. Dat SARS-virus, ook een type coronavirus, was wel dodelijker (er stierf toen ongeveer 10 procent van de patiënten aan SARS), terwijl dit virus dan weer besmettelijker lijkt. Het kan net als het griepvirus doorgegeven worden van mens op mens.
"Goed werk van China"
Het panel van WHO-experts begon met China te prijzen voor zijn strenge aanpak. "We hebben een nooit geziene uitbraak gehad, maar ook een nooit geziene respons door China. Goed werk van China, zonder hun maatregelen hadden er al veel meer gevallen kunnen zijn," zei WHO-directeur Tedros Adhanom.
Nooit geziene uitbraak, nooit geziene respons
"Onze voornaamste bezorgdheid is dat het virus zich zou kunnen verspreiden naar landen met een zwakker gezondheidssysteem. We moeten nu actie ondernemen om landen te helpen om zich voor te bereiden. Onder meer daarom roepen we de noodsituatie uit."
Bekijk hier de mededeling van de WHO (en lees voort onder de video):
Wat betekent de noodsituatie?
Toch wordt er een noodsituatie ingesteld, omdat het aantal besmettingen zo snel is gestegen de jongste dagen. De noodtoestand laat toe dat er meer geld en middelen kunnen worden vrijgemaakt om (vooral armere) landen te helpen, maar het vergemakkelijkt het voor beleidsmakers ook om reizen en handel aan banden te leggen. Maar de WHO zei daarover dat zoiets op dit moment eigenlijk niet nodig is.
België zal bijvoorbeeld 15 landgenoten terughalen uit de regio waar het virus uitbrak. Ze worden voor twee weken onder quarantaine geplaatst. China van zijn kant gaat net inwoners van de regio die nu in het buitenland zijn, terughalen naar Wuhan. Ze worden in het buitenland nu met te veel "praktische problemen" geconfronteerd, laat China weten in een kort statement.
De aankondiging betekent ook dat landen meer zal worden gevraagd om te rapporteren over de ziekte. Met het uitroepen van de noodsituatie wil de WHO ook de ontwikkeling van een vaccin versnellen, en nog beter en sneller data en know-how delen.
Dit is een wake-up call voor sommige landen, en een poging om tot meer coördinatie te komen
"Dit zal niet zo gek veel veranderen," zegt Van Ranst. "Dit is een wake-up call om die paar landen aan te sporen die nog niet bezig waren met voorbereidingen. En het is een poging om tot meer coördinatie te komen van internationale maatregelen, zoals vluchten schrappen of grenzen sluiten. De WHO heeft daar moreel gezag in en dat helpt."
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal" met een woordje uitleg van onze wetenschapsjournalist Koen Wauters:
