Kiko Jimenez

Topexperts willen betere corona-aanpak: "Het moet meer zijn dan 'de curve ombuigen en dan zien we wel'"

Tien experts met verschillende achtergronden onder wie infectiologe Erika Vlieghe, viroloog Marc Van Ranst, epidemioloog Pierre Van Damme en psycholoog Maarten Vansteenkiste pleiten in een gezamenlijke blogpost voor een betere en duidelijkere aanpak van het coronavirus. "We moeten kiezen welk niveau van circulatie we aanvaardbaar vinden en op basis daarvan niet te ingewikkelde, goed begrepen en gecommuniceerde maatregelen nemen", klinkt het. "Het moet verder gaan dan "de curve ombuigen en dan zien we wel"."

In de blogpost wordt uitgelegd wat de huidige stand van de epidemie is en welke maatregelen volgens hen in de toekomst nodig zijn, want "de strijd tegen het coronavirus is verre van gewonnen". Er wordt niet woordelijk verwezen naar de regering of de Nationale Veiligheidsraad gisteren, maar de teleurstelling valt duidelijk tussen de regels door te lezen. Er moet volgens de experts een duidelijk doel gekozen worden: wat willen we bereiken en hoe willen we daar geraken.

Bekijk de reactie van Erika Vlieghe uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Videospeler inladen...

Als we willen voorkomen dat het virus blijft circuleren kan er volgens de experts bijvoorbeeld geen sprake zijn van versoepelingen. "We moeten eerder overwegen waar we de maatregelen willen aanscherpen en hoelang we ze willen handhaven om te vermijden dat het systeem overbelast geraakt", klinkt het. "We zien dat de eerstelijnszorg aan de maximumcapaciteit zit. Daarbij komt dat er geen zomerrust was, en dat we nog niet eens aan de typische winterpiek zitten."

We moeten eerder overwegen waar we de maatregelen willen aanscherpen om te vermijden dat het systeem overbelast geraakt

Ook de contactopsporing krijgt het volgens de experts moeilijk en het is opnieuw langer wachten op testresultaten. "Wat wijst op het feit dat vooral de menselijke en operationele capaciteit bij het testen (afnemen en bepalen) verzadigd raakt", schrijven ze. "Eens de capaciteit van een of meer defensielijnen wordt overschreden, beginnen we blind te varen."

En dat laatste moeten we uiteraard proberen te voorkomen. "Hoe meer het virus circuleert, en dat zal nog versnellen als we blindvaren, hoe moeilijker het is om de kwetsbare groepen, in het bijzonder de bewoners van woonzorgcentra, te beschermen." Bij de 60-plussers neemt het aantal besmettingen toe. "Dat verklaart ook de toenemende hospitalisaties. Het aantal overlijdens volgt gelukkig nog niet. Jammer genoeg gebeurt dat wel zodra de circulatie verder toeneemt."

Evenwicht in maatregelen

Om de verdere verspreiding tegen te gaan zijn evenwichtige maatregelen nodig. Niet alleen omdat het draagvlak wegsmelt als sneeuw voor de zon, maar ook omdat de mogelijke economische impact van te hevige maatregelen groot kan zijn. "Het loont om proportionele maatregelen te behouden, mede in het belang van onder meer de evenementensector en de horeca", klinkt het. "Het is de viruscirculatie en vooral het daaraan gekoppeld verlies van vertrouwen die de economie schade toebrengt, veel meer dan de huidige maatregelen."

Het virus laten circuleren kan tot een nieuwe algemene lockdown leiden

Het is volgens de experts dan ook zinvol om de scholen open te houden en de economie zo goed mogelijk te laten functioneren, maar daar staat tegenover dat we moeten leven met een aantal maatregelen en beperkingen. "Zoals de sociale afstand, maskerdracht, telewerken, afstandsleren in het hoger onderwijs, de beperkingen in horeca, op culturele en sportmanifestaties, en vooral ook de contacten in de persoonlijke levenssfeer."

"Uiteraard lijden velen onder de maatregelen, op economisch, sociaal en psychologisch vlak", geven de experts toe. "Het juiste antwoord hierop is om adequate, doelgerichte steunmaatregelen te nemen, eerder dan het virus te laten circuleren. Dat laatste kan tot een nieuwe algemene lockdown leiden."

Wat moet er gebeuren?

Na de eerste golf en de heropflakkering in juli weten we als land "dat we het kunnen", zeggen de experts. Het is dan nu vooral een kwestie van het afbakenen van een duidelijk doel. Het moet verder gaan dan "de curve ombuigen en dan zien we wel", want dat leidt volgens de experts tot "een ongeoorloofd snel versoepelen". We moeten daarom beslissen welke verspreiding van het virus we aanvaardbaar vinden en dat proberen te bereiken met "niet te ingewikkelde, maar goed begrepen en gecommuniceerde maatregelen".

We moeten dus leren leven met de haalbare maatregelen die het virus onder controle houden

Als voorbeeld verwijzen de experts naar Duitsland dat het veel beter doet dan ons land. Verhoudingsgewijs zijn er veel minder besmettingen. De maatregelen zijn er nochtans niet zo heel anders dan bij ons, maar zijn er sneller ingevoerd en worden beter opgevolgd. "De kanselier communiceert regelmatig, duidelijk, met politiek gezag en ook nog eens met een wetenschappelijke achtergrond. Sinds het begin van de epidemie werkt testen, contactopsporing, quarantaine en isolatie er goed", klinkt het. Een duidelijke vingerwijzing naar de soms verwarrende communicatie vanuit de politiek bij ons en de moeizame opstart van de contactopsporing.

De experts stellen voor om bijvoorbeeld te streven naar een bepaald reproductiegetal, dat is het gemiddeld aantal mensen die door één patiënt worden besmet. Hoe lager hoe beter. Om dat te bereiken moeten we onze nauwe contacten blijven beperken. "We mogen nog behoorlijk wat contacten hebben, maar op een veilige manier", klinkt het. "We moeten dus leren leven met de haalbare maatregelen die het virus onder controle houden."

Dit zijn alle ondertekenaars van de blogpost:

Emmanuel André (microbioloog, KU Leuven), Philippe Beutels (gezondheidseconoom, UAntwerpen), Mathias Dewatripont (econoom, ULB), Niel Hens (biostatisticus, UHasselt & UAntwerpen), Geert Molenberghs (biostatisticus, UHasselt & KU Leuven), Pierre Van Damme (epidemioloog, UAntwerpen), Omer Van Den Bergh (psycholoog, KU Leuven), Marc Van Ranst (viroloog, KU Leuven), Maarten Vansteenkiste (psycholoog, UGent), Erika Vlieghe (infectioloog, UAntwerpen).

De volledige tekst kunt u hier lezen.

Meest gelezen