Wat te doen als je grensoverschrijdend gedrag ziet of ervaart op festivals?
In aanloop naar de start van de festivalzomer wil het initiatief WE CARE A LOT vijf tips delen, voor wie getuige is van grensoverschrijdend gedrag of het zelf ervaart. "Bij een vertrouwenspersoon met medisch beroepsgeheim kan je op het festivalterrein zelf altijd in alle discretie je verhaal kwijt", zegt Lena Boons van WE CARE A LOT in "Radar op de festivals" bij Stubru.
Het initiatief WE CARE A LOT is vorige festivalzomer in het leven geroepen, door verschillende festivalorganisatoren om grensoverschrijdend gedrag meer bespreekbaar en herkenbaar te maken.
"Het is moeilijk af te bakenen, want iedereen heeft andere grenzen, dus grensoverschrijdend gedrag is altijd iets subjectiefs. We vertrekken daarom altijd vanuit de beleving van iemand die bepaald gedrag ervaren heeft. De gouden regel is: erken de grenzen van anderen", zegt Lena Boons, criminologe en coördinator van WE CARE A LOT.
"Het is belangrijk dat dit meer bespreekbaar wordt, want het aantal feiten ligt een pak hoger dan het aantal meldingen. We schatten dat 90% van de feiten niet wordt gemeld: uit schaamte, schuldgevoel of angst voor de reactie van de omgeving of de pleger hierop. Het is cruciaal dat we dit onderwerp uit de taboesfeer halen, in de hoop dat mensen dit meer melden en hulp zoeken."
Wat kan je doen als je getuige bent van grensoverschrijdend gedrag?
Wie getuige is van grensoverschrijdend gedrag, weet misschien niet altijd wat gedaan. "Er zijn verschillende strategieën mogelijk. We baseren ons daarvoor op de 5A-methode van Sensoa", zegt Lena Boons.
- Anderen betrekken: "Spreek iemand van de security of festivalcrew aan, zodat er iemand op de hoogte is van wat er gebeurt en er andere mensen bij de situatie betrokken geraken"
- Aanspreken: "Spreek de betrokkenen aan op wat er gebeurt, al is dit een bijzonder directe reactie op wat er gebeurt natuurlijk. De eenvoudige vraag 'alles ok?' kan al voldoende zijn"
- Afzondering: "Probeer degene die grensoverschrijdend gedrag ervaart af te zonderen, door die persoon weg te roepen met een smoesje, alsof je die persoon kent bijvoorbeeld"
- Afleiding creëren: "Doorbreek de situatie die gaande is door een alledaagse vraag te stellen, zoals "waar zijn de toiletten"."
- Aanwezig blijven: "De belangrijkste tip van allemaal: laat het slachtoffer niet alleen. Mensen voelen zich automatisch gesteund als er iemand getuige is van wat er gebeurt"
Wat als je zelf grensoverschrijdend gedrag ervaart?
"Mensen die grensoverschrijdend gedrag ervaren, kunnen vaak niet reageren op het moment zelf en dat is normaal", legt criminologe Lena Boons uit. "Mensen gaan in een "fight-flight-freeze"-modus. Als ze niet terugvechten of wegvluchten van wat er hen overkomt, dan bevriezen ze schijnbaar even."
"Ik zou mensen altijd aanmoedigen om nadien hulp te gaan zoeken. Weet dat er op elk festival professionele hulpverleners aanwezig zijn. Bij hen kan je je verhaal kwijt in alle discretie, want ze hebben medisch beroepsgeheim. Op sommige festivals hebben we een noodnummer dat de klok rond bereikbaar is. Je kan bellen of smsen als je hulp nodig hebt. En er zijn de preventiestanden: daar kan je altijd terecht, ook als je je niet goed voelt, zonder dat er sprake is van grensoverschrijdend gedrag."