Nieuwe soort reuzenschildpad ontdekt op Galápagos-eilanden
Een DNA-studie heeft aangetoond dat een groep van 8.000 reuzenschildpadden op het eiland San Cristóbal behoren tot een soort die tot nu toe onbekend was voor de wetenschap. "Er moeten ooit twee verschillende soorten op het eiland geleefd hebben, een op de hoogvlaktes en een andere in de lagere gebieden," besluiten wetenschappers na het vergelijken met bestaand DNA-materiaal.
De ontdekking werd bekendgemaakt door het Ecuadoraanse ministerie van Milieu, Water en Ecologische Transitie: "De reuzenschildpadden op San Cristóbal die we tot nu toe kenden onder de naam Chelonoidis chathamensis, blijken op genetisch vlak te behoren tot een andere soort", klonk het op Twitter.
De huidige populatie op San Cristóbal (in het Engels Chatham genoemd) wordt geschat op 6.000 tot 8.000. In de jaren '70 waren er maar 500 tot 700 exemplaren meer over, maar dankzij een beschermingsprogramma tegen stropers en het verwijderen van geiten uit het ruige gebied is de soort dus aan de beterhand. Alleen blijkt er nu dus iets verrassends aan de hand.
De Galápagos-eilanden liggen in de Stille Oceaan, zo'n 1.000 kilometer voor de westkust van Zuid-Amerika. Door hun geïsoleerde positie herbergen ze heel wat bijzondere diersoorten en is het ideaal terrein voor evolutionaire studies. Het eiland San Cristóbal ligt helemaal in de oostelijke helft van de eilandengroep, die behoort tot Ecuador.
Onderzoekers van de universiteiten van Newcastle en Yale hebben samen met medewerkers van de ngo Galapagos Conservancy het genetisch materiaal van de zowat 8.000 dieren die momenteel op het eiland leven, vergeleken met dat van beenderen en schilden die waren ontdekt in een afgelegen grot op een hoogplateau van het eiland, in 1906.
De onderzoekers die de beenderen vonden in 1906, doopten de soort toen Chelonoidis chathamensis. Ze gingen er van uit dat die uitgestorven was. Ze waren nooit op de laagvlaktes in het noordoosten van het eiland geraakt en hadden de schildpadden die daar leefden dus nooit beschreven. Weliswaar werd aangenomen dat de huidige populatie van dezelfde soort zou zijn.
We mogen de reuzenschildpadden die nu op San Cristóbal rondlopen niet meer C. chathamensis noemen
BEKIJK: beelden van reuzenschildpadden en parkwachters op het eiland Cristóbal en directeur van het nationaal park Danny Rueda die uitleg geeft over de ontdekking: "DNA-onderzoek toont aan dat de huidige schildpadden geen Chelonoidis chathamensis zijn. Er zal nu verder onderzoek gedaan worden".
Wetenschappers besluiten dat de 8.000 schildpadden die momenteel op San Cristóbal leven, geen Chelonoidis chathamensis kunnen zijn. Door gedetailleerde DNA-analyses komen ze tot de conclusie dat de huidige schildpadden tot een andere lijn behoren. Verder onderzoek moet nu uitwijzen of de huidige schildpadden op San Cristobal een andere naam moeten krijgen.
Galapagos Conservancy bevestigt dat de groep Chelonoidis chathamensis van de hoogplateaus "bijna zeker is uitgestorven" en dat het eiland niet één maar twee soorten reuzenschildpadden herbergde, een die leefde op de hoogplateaus en een met habitat in de lagere gebieden.
Dat het DNA van de huidige populatie niet overeenkomt met het oude DNA betekent drie dingen, besluiten de Galápagos-experts:
- de huidige schildpadden die nu op San Cristóbal leven mogen we niet meer Chelonoidis chathamensis noemen
- de naam C. chathamensis moeten we gebruiken voor de schildpadden die vroeger op de hoogplateaus van San Cristóbal leefden en die zo goed als zeker uitgestorven zijn
- op het eiland woonden vroeger twee soorten reuzenschildpadden met verschillende nestgebieden, waarvan de ene soort wellicht in het midden van de 20e eeuw is uitgestorven
De Galápagos-eilanden zijn erkend als UNESCO-werelderfgoedsite door hun bijzondere waarde voor fauna en flora. Het is een ruig, vulkanisch leefgebied met relatief weinig voedsel.
Er leefden in het begin wellicht 15 verschillende schildpaddensoorten, maar drie daarvan zijn al eeuwen geleden uitgestorven.
In 2019 werd op een andere eiland van de archipel, Isla Fernandina, nog een andere soort ontdekt, Chelonoidis phantastica. Dat gebeurde zo'n 100 jaar nadat men de soort uitgestorven had verklaard.
BEKIJK: Drie jaar geleden werd op het eiland Fernandina een soort "herontdekt":
