IS eist aanslagen in Sri Lanka op: vergelding voor Christchurch of zit er meer achter?
Het internationale terreurnetwerk IS heeft vanmiddag de bloedige aanslagen van zondag in Sri Lanka opgeëist. Eerder gingen de vermoedens al uit naar IS op basis van de werkwijze van de terroristen. De regering van Sri Lanka zegt dan weer dat de aanslagen mogelijk een wraakactie waren van moslims voor de aanslagen op twee moskeeën midden maart in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch. VRT NWS-conflictjournalist Rudi Vranckx twijfelt aan dit motief en denkt dat er meer achter zit.
Het heeft twee dagen geduurd, maar vanmiddag heeft de terreurgroep IS via het gebruikelijke perskanaal dan toch de aanslagen in Sri Lanka opgeëist. Al eerder gingen de vermoedens van veel experten uit naar ofwel IS ofwel de voorganger Al Qaeda. Het gebeurt wel vaker dat die opeisingen laat komen.
Vanochtend heeft de regering van Sri Lanka dan weer gezegd dat de aanslagen bedoeld waren als vergelding tegen christenen. "Het onderzoek heeft aangetoond dat wat in Sri Lanka gebeurd is, een wraakactie was voor de aanval tegen moslims in Christchurch", zo zei viceminister van Defensie Ruwan Wijewardene vandaag in het parlement van Sri Lanka.
Wellicht baseert de viceminister zich daarbij op getuigenissen van ondervraagde verdachten. In totaal zijn er nu al een veertigtal verdachten van de aanslagen van zondag opgepakt. Volgens sommige bronnen zou een van hen een Syriër zijn, maar dat is nog niet bevestigd.
Christchurch
Midden maart zijn er 50 doden gevallen bij een schietpartij in twee moskeeën in Christchurch in Nieuw-Zeeland. De dader is daarbij opgepakt. Het gaat om een Australiër met extreemrechtse ideeën die de islam wou verdrijven uit Nieuw-Zeeland en Australië.
Als de opeising van IS bevestigd wordt, zou het gaan om een van de dodelijkste aanslagen van die terreurgroep. De zwaarste aanslag van IS ooit was op een markt in Bagdad in juli 2016. Toen vielen er 346 doden.
Twijfel
VRT NWS-conflictjournalist Rudi Vranckx durft eraan te twijfelen dat de aanslagen van zondag een rechtstreeks antwoord zijn op de aanslag in Christchurch. “Er is informatie dat de explosieven die nu gebruikt zijn, al een maand geleden verzameld werden”, oppert Vranckx.
"De aanslag in Nieuw-Zeeland zal wel meegespeeld hebben, maar dit zit dieper en is georganiseerder en speelt allicht al langer. Er is iets fundamentelers aan de gang in heel die regio."
Wat is dat dan? Vranckx ziet dat er de afgelopen tijd al langer discriminatie van en geweld was tegen moslims, waarbij al een aantal doden waren gevallen en vernielingen werden gepleegd.
Daarnaast herinnert Vranckx eraan dat er de laatste jaren in Zuid- en Zuidoost-Azië wel meer aanslagen zijn gepleegd door groepen die zich aansluiten bij IS.
Nieuwe aanslagen?
Volgens de premier van Sri Lanka, Ranil Wickremesinghe, is het gevaar in zijn land nog altijd niet geweken en blijven nieuwe terreuraanslagen mogelijk.
Hij zei ook dat zondag een aanslag tegen een vierde hotel in het land verijdeld is. De veiligheidsdiensten zouden verdachten zoals uit Syrië teruggekeerde IS-strijders nauw in het oog houden, maar er zouden nog altijd verdachten met explosieven op de vlucht zijn.
Ook Rudi Vranckx vreest voor nieuwe aanslagen. “Nadat IS zijn kalifaat is kwijtgespeeld, zullen ze er alles aan doen om hun boodschap op een andere manier te verspreiden en te tonen dat de organisatie niet dood is maar als een uitgezaaid kankergezwel aanslagen probeert te plegen, waar het kan, op zogenoemde soft targets waar men niet op aanslagen voorzien is.”
Waarschuwing
Nog opvallend was dat de premier van Sri Lanka heeft gezegd dat de politiediensten enkele uren voor de eerste ontploffingen zondag van hun collega's in India de waarschuwing hadden gekregen "dat aanslagen van moslimextremisten nakend waren".
Meer details wou hij daarover nog niet kwijt. Eerder waren ook al berichten opgedoken dat Sri Lankaanse politiediensten gewaarschuwd hadden, maar waarom daar niets mee ondernomen werd, is nog niet duidelijk. Dat zal niet zonder gevolgen blijven, want de premier liet verstaan dat een aantal mensen hun baan zullen verliezen.
Enkele uren vooraleer de eerste explosieven ontploften, had India de veiligheidsdiensten van Sri Lanka gewaarschuwd
Vanochtend had de viceminister van Defensie in het parlement in Colombo met de vinger gewezen naar twee moslimgroepen. De eerste is de National Thowheed Jamaath (NTJ) die gisteren al genoemd was, maar die groep is tot nu enkel bekend van vandalisme tegen boeddhistische tempels en opruiende sermoenen van een beruchte haatprediker.
De tweede groep, de Jamaat ul-Mujahideen India (JMI), legt meteen een internationaal verband en dat zou de waarschuwing van de Indiase geheime diensten kunnen verklaren. Die JMI is aan afsplitsing van een uit Bangladesh verdreven terreurgroep (Jamaat ul-Mujahideen Bangladesh of JMB) en zou banden hebben met de in Pakistan gevestigde terreurgroep Lashkar e-Tayyiba (LeT).
Die laatste wordt in verband gebracht met de beruchte aanslagengolf in 2008 in de Indiase stad Mumbai, die tegen het Indiase parlement in Delhi in 2001 en met tal van aanslagen in de noordelijke deelstaat Jammu & Kashmir.
Bekijk hieronder het gesprek met professor politicologie en internationale betrekkingen Rik Coolsaet in "De afspraak":
Bekijk hieronder het verslag van "Het Journaal":
