Nieuwe behandeling zeldzame bindweefselkanker is veelbelovend
Bij een recente Europese klinische fase II-studie - een studie met een beperkt aantal patiënten - werd een nieuwe, veelbelovende behandeling gevonden voor uitgezaaide gastro-intestinale stromale tumoren, een zeldzame vorm van bindweefselkanker. “Het geneesmiddel cabozantinib kon de tumorgroei succesvol afremmen bij 80 procent van de behandelde patiënten”, volgens professor dokter Patrick Schöffski, oncoloog in UZ Leuven en coördinator van de studie.
Een gastro-intestinale stromale tumor, kortweg GIST, is de meest voorkomende vorm van kanker in het bindweefsel van het maag-darmstelsel.
Wanneer de tumor uitgezaaid is, bestaat de huidige behandeling uit een reeks van drie medicijnen om de groei van de tumor te remmen. In het begin werken die medicijnen meestal goed, maar na een tijdje wordt de tumor bij bijna alle patiënten resistent en zijn bijkomende behandelingen noodzakelijk.
Positief effect bij 4 op de 5 patiënten
Uit labo-onderzoek van oncoloog Patrick Schöffsk van het Universitair Ziekenhuis Leuven, bleek dat het geneesmiddel cabozantinib de groei van die resistente tumoren kan remmen.
Daarom zette professor Schöffski samen met de EORTC (European Organisation for Research and Treatment of Cancer/Europese Organisatie voor Onderzoek en Behandeling van Kanker) de 'CaboGIST'-studie op. Daarbij werd de werkzaamheid en veiligheid van cabozantinib onderzocht bij vijftig patiënten met uitgezaaide GIST, bij wie twee van de drie klassieke medicijnen niet meer hielpen.
Na een behandeling van twaalf weken bleek dat bij dertig van de vijftig patiënten de tumor niet verder gegroeid was.
"De behandeling had in het totaal bij 80 procent van de behandelde patiënten een positief effect op de ziekte. De groei van uitzaaiingen werd tijdelijk gestopt, en bovendien waren de bijwerkingen relatief beperkt. Die resultaten kwamen overeen met wat we voordien in het labo zagen”, zo zei professor Schöffski in een persmededeling van het UZ Leuven.
'Off-label-gebruik'
Cabozantinib wordt vandaag al gebruikt tegen bepaalde vormen van schildklier-, nier- en leverkanker.
Bij patiënten bij wie de klassieke behandelingen geen effect of te veel bijwerkingen hebben, kunnen artsen in verschillende landen een ander geregistreerd geneesmiddel voorschrijven, ook al is het voor die specifieke ziekte (nog) niet officieel goedgekeurd.
“Dat noemen we off-labelgebruik, een principe dat regelmatig voorkomt bij dit type kanker. Omdat het geneesmiddel al voor andere aandoeningen is goedgekeurd, zijn we optimistisch dat het niet lang zal duren voordat patiënten met uitgezaaide GIST het medicijn kunnen krijgen”, zei professor Schöffski in de mededeling.
Toch is het belangrijk dat cabozantinib nu in een grootschalige, internationale fase III-studie wordt getest, zodat het officieel aan de standaardbehandeling van GIST kan worden toegevoegd. Bij een fase III-studie wordt het middel getest op grote groepen mensen, om de werkbaarheid te bevestigen, de doeltreffendheid te evalueren, bijwerkingen op te volgen, het middel te vergelijken met andere geneesmiddelen, en informatie te verzamelen om het product veilig te kunnen gebruiken.
Na zo'n fase III-studie zou de behandeling sneller opgestart kunnen worden en ook de terugbetaling zou dan eenvoudiger worden.
De resultaten van de studie werden begin deze maand door professor Schöffski voorgesteld tijdens het internationale congres van de American Society of Clinical Oncology (ASCO) in Chicago. Hier vindt u een samenvatting van de lezing, hier een nieuwsbericht over de studie op de EORTC website.