BEKIJK - De Panjshir: hoe één Afghaanse provincie uit de klauwen van de taliban kan blijven
De taliban wisten de afgelopen weken in sneltempo Afghanistan in te nemen. Maar één van de 34 provincies kon uit de greep van de extremistische islamistische groepering blijven: de Panjshir. Wie leidt daar het verzet? En hoelang kan deze vallei nog uit handen van de taliban blijven? Midden-Oostenkenner Rudi Vranckx legt uit.
Bekijk hieronder de video van Rudi Vranckx over de Panjshirvallei:
Terwijl president Ashraf Ghani vorige week in alle stilte Afghanistan verliet, riep vicepresident Amrullah Saleh zich uit tot de nieuwe wettelijke leider van het land. Hij liet Kaboel achter zich en trok naar het laatste bolwerk van verzet: de Panjshirvallei in het noordoosten van Afghanistan waar vooral etnische Tadzjieken wonen. Samen met Ahmed Massoud, de zoon van de iconische verzetsstrijder Ahmad Shah Massoud, tracht hij het verzet tegen de taliban te organiseren.
De leeuw van Panjshir
De 32-jarige Ahmed Massoud is hét gezicht van het laatste Afghaanse verzet tegen de taliban. In 2016 studeerde hij af in Londen en keerde hij terug naar zijn geboorteplaats in de Panjshirvallei. Twee jaar later zette hij daar zijn eerste stappen als politicus. Hij wilde in de voetsporen van zijn vader treden, de iconische verzetsstrijder Ahmad Shah Massoud.
Shah Massoud, ook wel "de leeuw van Panjshir" genaamd, was een militaire commandant van de moedjahedien die een belangrijke rol speelde bij de strijd tegen het sovjetleger in de jaren 80. Wanneer de taliban in 1996 aan de macht kwamen, slaagde hij er ook in om vanuit de Panjshirvallei het verzet te organiseren. Daarnaast was hij de voornaamste bondgenoot van het Westen in de strijd tegen terreurgroep Al Qaeda. Twee dagen voor 11 september 2001 werd hij gedood door twee terroristen van Al Qaeda die zich voordeden als journalisten met een vals Belgisch paspoort.
Het is afwachten voor Massoud: praten of vechten?
De Panjshirvallei is omgeven door de steile bergketens van de Hindoekoesj. De vallei is vanuit Kaboel slechts langs één doorgang te bereiken. Het landschap maakt het voor indringers moeilijk om Panjshir te veroveren omdat ze gedwongen zijn de vallei binnen te vallen via een smalle kloof.
Hulp uit het Westen?
De laatste restanten van het Afghaanse nationale leger stroomden vorige week toe in de Panjshirvallei. Sindsdien proberen ze zich samen met de milities van Massoud te hergroeperen. Afgelopen weekend kregen anti-taliban milities in de naburige provincie Baghlan opnieuw enkele districten in handen. Bij een hinderlaag in die provincie kwamen tientallen taliban-leden om het leven. Als reactie stuurden de taliban 5.000 strijders vanuit Kunduz naar Baghlan. Gisteren werd er nog stevig gevochten om de controle over deze districten.
De taliban verhogen nu de druk op Massoud om zich over te geven. Volgens de taliban hebben duizenden strijders de opstandige provincie omsingeld, en staan ze klaar om binnen te vallen.
Enkele dagen geleden slaakte Massoud in een opiniestuk in de Washington Post al een noodkreet: "We hebben wapens en munitie nodig want onze middelen zullen niet voldoen." Hij richt zijn vraag expliciet naar de internationale gemeenschap. Het is nog maar de vraag of het Westen zich aan deze gok wil wagen.
Wie meer wil weten over de geschiedenis van Afghanistan en de Panjshirvallei, kan de documentaire "De eeuwige oorlog" nu bekijken op VRT NU.