Geologe Katleen Wils: "Iedereen verwacht vroeg of laat wel aardbevingen van deze omvang in Turkije, maar ze exact voorspellen is heel moeilijk"

Afgelopen nacht werden Turkije en Syrië getroffen door een aardbeving met een kracht van 7.8 en deze voormiddag volgde in dezelfde regio een tweede schok met een kracht van 7.6. Bevingen van deze omvang zijn zeer uitzonderlijk, zegt geologe Katleen Wils (UGent) in "VRT NWS Live". "Aardbevingen met een kracht van 8 komen gemiddeld 1 keer per jaar voor in de hele wereld."

Hoewel aardbevingen in Turkije wel vaker voorkomen, is een aardbeving van deze omvang ook daar dus vrij uitzonderlijk. De laatste zware aardbeving dateert er al van 1999. Toen ging het om een aardbeving met kracht van 7.6 in de provincie Kocaeli (ten oosten van de provincie Istanbul). Er vielen meer dan 17.000 slachtoffers. 

Aardbevingen van deze omvang zijn dus ook in Turkije uitzonderlijk, maar kleinere aardbevingen komen er wel vrij vaak voor. Dat komt omdat Turkije op de breuklijn ligt tussen twee aardplaten (de Arabische en de Euraziatische plaat). De aarde is opgedeeld in zogenoemde tektonische platen en wanneer die botsen, kan een aardbeving ontstaan. 

"Turkije vormt eigenlijk een soort microplaat (de Anatolische plaat, red.) die bij zo'n botsing wordt weggeduwd", verduidelijkt Wils. "Turkije wordt als het ware geklemd tussen die platen en wordt weggeperst langs de Middellandse Zee. Dat is ook wat vandaag gebeurd is."

"Iedereen verwacht wel dat dit vroeg of laat zal gebeuren in Turkije, maar ze exact voorspellen is heel moeilijk", zegt Wils. "Soms zijn er wel kleinere schokken voorafgaand aan een zware aardbeving, maar we weten pas dat dat om voorschokken gaat, wanneer de grote aardbeving plaatsvindt. Voor zover ik gezien heb, waren er geen duidelijke waarschuwingen voor deze aardbevingen."

Na de aardbeving van vannacht (magnitude 7.8)  werd Turkije deze voormiddag getroffen door een tweede zware schok (magnitude 7.6). "We weten dat een aardbeving bijna altijd gepaard gaat met naschokken die nog maanden kunnen duren, maar die zijn in principe minder krachtig", duidt Wils. Volgens haar eerste inschattingen gaat het dus om een tweede aardbeving en niet om een naschok.

De tweede schok zou kunnen deel uitmaken van een "seismic swarm", zegt Wils nog. Dat is een fenomeen waarbij een eerste aardbeving een reeks nieuwe bevingen in gang zet.