Steeds meer "levende donaties" van nieren

Patiënten die op de wachtlijst voor een niertransplantatie belanden, moeten gemiddeld vier jaar wachten voor er een geschikte donor voor hen gevonden wordt. Het gaat dan om een "klassieke" donatie, waar het orgaan afgestaan wordt na het overlijden van de donor. Het "aanbod" aan organen is echter lang niet voldoende om alle patiënten op de wachtlijsten te helpen. Door de stijging van de gemiddelde leeftijd van donoren zijn er bovendien minder organen beschikbaar voor kinderen en jongere patiënten. Vaak overlijden patiënten voor een geschikte donor gevonden is.

In sommige gevallen kan "levende donatie" een oplossing bieden. Dan worden weefsels of organen afgestaan door een levende donor. Levende donatie is bijvoorbeeld mogelijk voor een transplantatie van bloed of beenmerg, maar ook voor een lever- of longkwab of voor een volledige nier. Uit cijfers in Het Nieuwsblad en De Standaard blijkt dat het aantal niertransplantaties met levende donoren de afgelopen tien jaar vervijfvoudigd is: van 10 in 2002 naar 57 in 2012.

Volgens de website van het UZ Leuven gebeurt ongeveer 8 procent van de niertransplantaties in ons land met nieren van levende donoren. In Scandinavië (Zweden, Denemarken, Finland, Noorwegen en IJsland) is dat 29 procent, in de Verenigde Staten bedraagt dit 41,5 procent.

Levende donatie biedt heel wat voordelen, zegt chirurg Jacques Pirenne van het UZ Leuven in de krant. "De wachttijd bedraagt hooguit een paar maanden. Bovendien zijn de kwaliteit van de nier en de levensverwachting bij een levende donatie veel beter: de donornier wordt grondig geëvalueerd en de tijdspanne tussen het wegnemen en de transplantatie bedraagt maar een paar minuten. Bij een klassieke transplantatie draait dat rond de 24 uur."

"We moeten mensen meer informeren over een operatie met een levende donor. Niet alleen spreken over de voordelen voor de patiënt - langer leven zonder dialyse - maar ook over de minieme nadelen voor de donor", zegt Pirenne. "Iedereen kan perfect leven met één nier, maar het wegnemen blijft voor de donor een niet-noodzakelijke ingreep met kans op complicaties."

Wie meer wil lezen over levende donatie van een nier of een leverlob, kan terecht op de website van de dienst abdominale transplantatiechirurgie en -coördinatie van het UZ Leuven. Meer informatie over orgaandonatie vindt u op de website www.beldonor.be.