Permafrost stoot meer CO2 uit dan gedacht

Dat blijkt uit een studie in de Proceedings of the National Academy of Sciences.

Onderzoeker Rose Cory van de universiteit van North Carolina en haar collega's bestuderen plaatsen in Alaska waar de permafrost aan het smelten is. Ze stelden vast dat het zonlicht de bacteriële omzetting van het koolstof in CO2 in de ontdooiende bodem met minstens 40 procent versnelt in vergelijking met koolstof dat in het donker blijft.

"Dat betekent dat de permafrostkoolstof potentieel een factor van enorm belang is die zal helpen bepalen hoe snel de aarde opwarmt", zegt coauteur George Kling van de Universiteit van Michigan. "Dit verandert echt het debat" over wanneer en hoeveel CO2 zal vrijkomen wanneer de permafrost ontdooit, zegt Cory.

"We kunnen niet zeggen hoe snel de Arctische koolstof een impact zal hebben op de wereldwijde koolstofcyclus en de klimaatwijziging op aarde zal versnellen, maar het feit dat het aan licht blootgesteld zal worden, betekent dat het sneller zal gebeuren dan we vroeger dachten."

De permafrost beslaat 13 miljoen vierkante kilometer in Alaska, Canada, Siberië en delen van Europa. In de bevroren grond zit koolstof opgeslagen en ook methaan.

Door de klimaatwijziging kan voldoende CO2 uit de permafrost vrijkomen om de temperaturen wereldwijd nog eens met 3 graden Celsius te doen stijgen, bovenop de stijging door de verbranding van fossiele brandstoffen.

Als het Arctische gebied warm genoeg wordt, zal de uitstoot van koolstof en methaan uit de ontdooiende permafrost een proces in gang zetten dat de huidige opwarming zal versterken en versnellen, zegt Kevin Schaefer, een wetenschapper van het Nationale Sneeuw- en IJsdatacentrum in Boulder, Colorado.

Een nauwkeurige schatting van de methaanuitstoot is er niet. Methaan draagt 25 keer meer bij aan de opwarming van het klimaat dan koolstofdioxide en de uitstoot van methaan zal een krachtiger impact hebben op het vlak van opwarming, vooral op temperaturen op korte termijn, zegt Schaefer.

In 2011 situeerde Schaefer het kantelpunt voor de ontdooiende permafrost over vijftien tot twintig jaar. Dat kantelpunt is het punt waarop de permafrost meer broeikasgassen uitstoot dan opneemt. Eens de permafrost broeikasgassen begint uit te stoten, versnelt dat de opwarming en dus ook het verder ontdooien van de permafrost. Zo ontstaat een kettingreactie die zichzelf versterkt.

Door Cory's nieuwe ontdekking zal dat herbekeken moeten worden. De enige vraag is hoeveel men dat kantelpunt zal moeten vervroegen.

Robert Watson, de voormalige voorzitter van het IPCC, het VN-klimaatpanel en nu wetenschappelijk directeur van het Britse Tyndall-centrum voor Klimaatonderzoek, zegt dat men rekening moet houden met een wereld die 3 tot 5 graden Celsius warmer is.

Op een symposium vorige dinsdag in Londen zei Watson dat de wereld de kans heeft gemist om de stijging onder 2 graden te houden. "Volgens mij geven alle bewijzen aan dat we op weg zijn naar een wereld die 3 tot 5 graden warmer is."

Toen Watson van 1997 tot 2002 het VN-klimaatpanel voorzat, was er nog heel wat hoop dat men de uitstoot kon beperken. "Nu zullen alle beloftes ter wereld, waarvan het hoe dan ook weinig waarschijnlijk is dat we ze zullen nakomen, ons geen wereld geven met een stijging van slechts 2 graden Celsius."

Een onderzoeker steekt methaan in brand dat zich onder het ijs in een meer heeft opgehoopt.