AP1946

Wetenschappers herontdekken Duits insecticide uit WO II dat effectiever (én ecologischer) was dan DDT

Amerikaanse wetenschappers hebben een Duits insecticide uit de Tweede Wereldoorlog herontdekt dat 4 keer zo krachtig is als het bekende verdelgingsmiddel DDT. Volgens de onderzoekers zou het een beter alternatief voor DDT zijn geweest.

DFDT: zo heet het insecticide uit WO II dat wetenschappers van de universiteit van New York recent hebben herontdekt. Ze kwamen het toevallig op het spoor toen ze zogenoemde "spiraalvormige moleculenpatronen" onderzochten. De stof DFDT bleek insecten vier keer zo snel te doden als DDT.

“We waren bezig met een studie over de groei van kristallen in een relatief onbekende insecticide (DFDT). We hebben zo de geschiedenis van dit product kunnen ontrafelen. Maar ook de impact van de Tweede Wereldoorlog op de keuze voor DDT, zegt hoofdonderzoeker Bart Kahr. De wetenschappers rapporteerden hun bevindingen afgelopen maand in ‘American chemical society’.  

Waarom in de vergetelheid geraakt?

Het middel werd tijdens WO II gebruikt in nazi-Duitsland. De Duitsers ontwikkelden DFDT om het bestaande patent van DDT te omzeilen. Zij gebruikten het product  voor militaire redenen, tijdens hun offensief tegen Noord-Afrika en Sovjet-Unie. De ingrediënten van DFDT waren simpelweg meer aanwezig in het toenmalige Duitsland. 

Duitse wetenschappers vertelden de geallieerden na de oorlog over hun product, maar kregen hen niet overtuigd. De geallieerden geloofden niet dat het middeltje daadwerkelijk sneller werkte en minder giftig was dan hun eigen insecticide DDT.

De chemisch fabrikant Hoechst, die DFDT maakte, zat bovendien in slechte papieren. Het bedrijf had tijdens de oorlog sterke banden met het naziregime en hielp mee aan de deportatie van inwoners in de bezette gebieden. 

NLM Digital collections - Initiële Amerikaanse reactie op DFTD

Het schadelijke gebruik van DDT

DDT werd gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog om malaria, tyfus en builenpest te bestrijden. Het middel werkte in eerste instantie zeer effectief. Het aantal sterfgevallen van malaria nam tussen 1946 en 1950 sterk af. DDT werd tijdens de jaren 60 ook toegepast in de landbouw en huisproducten.

Vanaf de jaren 70 werd duidelijk dat DDT minder goed was voor het milieu. Het is namelijk zeer schadelijk voor vissen en blijft zeer lang in de lucht hangen. Bovendien, werden verschillende insecten na verloop van tijd ook resistent tegen het middel. Het insecticide werd in verschillende landen dan ook verboden. Enkel in bepaalde ontwikkelingslanden wordt er nog gebruik gemaakt van DDT om malariamuggen te doden.  Zelfs 45 jaar na de afschaffing van DDT in België, laat het nog steeds sporen na in de natuur.

Kon DFDT een grotere impact hebben dan DDT?

De wetenschappers stellen zich dan ook de vraag, wat de gevolgen zouden zijn geweest indien DFDT altijd al het belangrijkste insecticide was geweest. De schade aan het ecosysteem zou vandaag mogelijk veel kleiner zijn geweest. “Snel werkende pesticiden zijn niet alleen nodig in de strijd tegen resistentie, maar kunnen – doordat er minder van gebruikt hoeft te worden – mogelijk ook een kleinere impact hebben op het milieu”, aldus Dr. Ward.

Het blijft wel de vraag of DFDT voldoende veilig is, maar ook hoe groot de milieu-impact juist zou zijn. Hedendaagse experten blijven wel nog sceptisch over het product, ze wijzen bijvoorbeeld op de gelijkenissen met DDT. “De moleculenstructuur is zeer gelijkaardig, en daardoor zouden insecten ook snel resistent zijn tegen dit product”, zegt professor insectentoxicologie Bloomquist aan de New York Times. Er zal namelijk moeten gezocht worden naar een product dat insecten doodt via verschillende biologische mechanismen. 

De moleculenstructuur is zeer gelijkaardig, misschien zouden insecten ook snel resistent zijn tegen het product

Jeffrey R. Bloomquist, professor insecten toxicologie (Universiteit van Florida)

Meest gelezen