"Waterbom" op Vlaanderen zou tot 2 miljard euro schade veroorzaken en tot 100.000 mensen treffen
Een zogenoemde waterbom (héél veel regen op korte tijd) in Vlaanderen zou tot 2 miljard euro schade veroorzaken en tot 100.000 mensen treffen. Dat blijkt uit een eerste analyse in opdracht van de Vlaamse regering. Afgelopen zomer kreeg Wallonië zo'n waterbom te verwerken. Daarbij kwamen 41 mensen om het leven. De Vlaamse regering heeft nu een team van experten samengesteld om Vlaanderen beter voor te bereiden op uitzonderlijke regenval.
In de week van 12 juli krijgt Wallonië een zogenoemde waterbom over zich heen. Op sommige plaatsen valt in twee dagen tijd evenveel regen als normaal in 2 maanden tijd. 41 mensen komen om. Duizenden huizen zijn getroffen. De schade is niet te overzien.
"Pano" trok drie maanden na de overstromingen naar het rampgebied en zag dat er nog héél veel werk is om alles op te ruimen:
In Vlaanderen viel veel minder regen. Er was wel wateroverlast, vooral in Voeren, maar dodelijke slachtoffers vielen er niet. De Vlaamse regering heeft een eerste analyse klaar over wat de gevolgen zouden zijn van een waterbom op Vlaanderen.
De conclusie is niet min: er zou voor zo'n 2 miljard euro schade zijn en 50.000 tot 100.000 mensen zouden worden getroffen. "Vooral de Maas-gemeenten, maar ook Diest en Aarschot in het Demerbekken, de regio rond Dendermonde en de Scheldekaaien in Antwerpen zijn kwetsbaar", vertelt professor hydrologie Marijke Huysmans.
Professor Huysmans maakt deel uit van een expertenteam dat de Vlaamse regering heeft samengesteld. Dat team gaat nu bekijken hoe Vlaanderen zich beter kan voorbereiden op uitzonderlijke regenval.
Wat kan Vlaanderen doen?
Het expertenteam zal werken op een aantal fronten. "Zo kunnen we ervoor zorgen dat het regenwater beter wordt afgevoerd en vastgehouden. Dat kan bijvoorbeeld in regenwaterputten of overstromingsgebieden", legt professor Huysmans uit.
Een tweede pijler is preventie. Zo kunnen we maar best niet te veel bouwen in overstromingsgevoelige gebieden. Het team zal ook werken op paraatheid. Bijvoorbeeld mensen op tijd waarschuwen als er een waterbom nadert.
Het team dat Vlaanderen beter moet voorbereiden op een waterbom bestaat uit experten waterkunde, maar ook architecten en klimaatdeskundigen. De voorzitter van het team is de Nederlander Henk Ovink, waterexpert bij de Verenigde Naties. Hij adviseerde ook de Amerikaanse regering-Obama na orkaan Sandy in 2012.
Vlaanderen is kampioen in het snel afvoeren van water
Ovink spreekt van een "systeemaanpak". "De extremen worden extremer. We moeten Vlaanderen klaarmaken voor de toekomst. Niet alleen ons voorbereiden op extreme regen, maar ook op extreme droogte en inzetten op kustveiligheid."
"We hebben in het verleden niet altijd gedaan wat goed past bij die extremen. We zijn ondertussen met veel meer, we hebben veel gebouwd en hebben rivieren rechtgetrokken en kanalen gebouwd. Vlaanderen is de kampioen in het snel afvoeren van water", legt Ovink uit.
"We moeten weer meer naar het natuurlijke systeem zoals het was. We moeten rivieren weer meer ruimte geven, dan zijn er ook minder dijken nodig. Door een rivier op te sluiten tussen hoge dijken, kan er minder water doorheen. Door rivieren meer te laten meanderen (red.: bochten laten nemen) heeft het water meer plaats. Zo is er minder kans op overstromingen en bij droogte is er minder waterverlies."