"Woke Disneyland" of "landingsbaan": plannen voor vernieuwde Notre-Dame in Parijs leiden tot ophef

Eigenlijk zouden de renovatieplannen volgende week officieel worden voorgesteld. Maar ze zijn nu al gelekt, in de Britse pers nog wel. De conservatieve Britse krant The Daily Telegraph bracht ze naar buiten, en spaarde haar kritiek niet. "Een experimentele showroom", klinkt het. Of zelfs "een politiek correct Disneyland". 

Aan de buitenkant van de kathedraal verandert, voor alle duidelijkheid, niets, want daar gelden strenge regels met betrekking tot restauratie. Met de binnenkant daarentegen, mag het aartsbisdom als het ware doen wat het wil. Michel Aupetit, de aartsbisschop van Parijs -die enkele dagen geleden trouwens ontslag nam na berichten over een vermeende romance met een vrouw-, stelde twee jaar geleden Gilles Drouin aan om de renovatie van het interieur van de kerk in goede banen te leiden. Drouin is een geestelijke, directeur van het liturgisch instituut van Parijs. Geen architect.  

Hij stelt voor om een klank- en lichtparcours in te richten langs de zijkapellen van de kathedraal. "Daar moet moderne kunst komen te hangen, die meer à la mode zijn, naast oude meesters", zegt correspondente in Frankrijk Jolien De Bouw. "Die moeten dan op een bedje van geluids- en lichteffecten worden gezet, om er meer emotie bij op te wekken." 

Beluister hier het gesprek met Jolien De Bouw in "Nieuwe feiten":

De typische kerkstoelen met hun gevlochten zittingen zouden plaats moeten maken voor lichtgevende verplaatsbare banken, die -net als een aantal altaren- kunnen worden verwijderd wanneer er veel bezoekers in de kathedraal zijn. 

Met bezoekers wordt bedoeld: toeristen. Want die bezoeken de beroemde Notre-Dame massaal: voor de brand was sprake van 12 miljoen bezoekers per jaar. Aan die enorme aantallen is de kathedraal niet aangepast, vindt Drouin. Bovendien zijn veel toeristen afkomstig uit landen en culturen die niet (meer) vertrouwd zijn met het christendom. Vooral voor hen is dus het ontdekkingsparcours bestemd, dat moet worden opgevat als een soort "christendom voor beginners". 

"Zo moeten er citaten uit de Bijbel, in verschillende talen, worden geprojecteerd op de muren. En zal er bijvoorbeeld worden uitgelegd wat een kathedraal juist is. 

Nog voor de officiële voorstelling werd het voorstel van Drouin in mei voorgelegd tijdens een YouTube-conferentie. Bekijk het hier via YouTube:

"Het slaat nergens op", vindt de Franse architect Maurice Culot, auteur van verschillende boeken over religieuze architectuur in de negentiende eeuw, in The Art Newspaper. “We herbouwen de kathedraal en de torenspits precies zoals het was (voor de brand, nvdr.), met oude materialen zoals steen, hout en lood. En binnenin krijgen we nu een themapark voor buitenlandse toeristen." 

Culot vraagt zich af waarom ook het interieur niet wordt toevertrouwd aan de architecten die de buitenkant onder handen nemen. Temeer omdat kerken en kathedralen in Frankrijk eigendom zijn van de staat. "Hoe kan een priester in zijn eentje de interieurdecoratie kiezen van een kathedraal die tot het universele erfgoed van de mensheid behoort, en herbouwd wordt met giften uit heel de wereld?"

Ook binnen het team dat de renovatie onder handen moet nemen, zijn de meningen verdeeld. Sommigen willen alles precies heropbouwen zoals het was, zowel binnen als buiten. Anderen vinden dan weer dat zij zijn blijven steken in de negentiende eeuw. "Zij zijn van oordeel dat je het verhaal van het christendom nu eenmaal niet meer op dezelfde manier aan een groot publiek vertelt als twee eeuwen geleden", zegt Jolien De Bouw.