Vermogens belasten, besparen in politiek en meer mensen aan het werk: zo wil Vooruit het begrotingstekort aanpakken

Vandaag kampt België met een begrotingstekort van 27 miljard euro, of 4,4 procent van het bruto binnenlands product (de marktwaarde van alle goederen en diensten die op 1 jaar tijd in een land worden geproduceerd). Als de volgende legislatuur dat tekort niet aanpakt, dreigt het tegen 2029 op te lopen tot 45 miljard euro (6,4 procent van het bbp).

Een pakket nieuwe Europese regels verplichten lidstaten om tegen 2028 naar een begrotingstekort van 3 procent van het bbp te gaan. Dat is voor vicepremier voor Vooruit, Frank Vandenbroucke, niet haalbaar. Zijn partij komt wel met een plan om 20 miljard euro te besparen tegen 2029, en zo de Europese doelstelling wél te halen, zij het met een jaar vertraging.

In de eerste plaats wil Vooruit 8 miljard euro ophalen dankzij hervormingen. De grootste bron van inkomsten, zo'n 4,6 miljard, wil de partij bekomen door meer mensen aan het werk te krijgen, zo staat in hun partijplan.

Vooruit kijkt onder meer naar de activering van langdurig zieken. Volgens een onderzoek van het RIZIV bedraagt die groep meer dan 500.000 mensen. "Het is belangrijk voor die mensen om perspectief te krijgen om terug een rol op te nemen in de samenleving", zegt minister Frank Vandenbroucke in De Ochtend op Radio 1.

"Maar dat is een erg moeilijke puzzel om te leggen. Je moet op alle fronten hervormen - bij ziekenfondsen, bedrijven, artsen … - om die mensen aan het werk te krijgen. Intussen doen we wel inspanningen en zijn van die groep 80.000 mensen opnieuw aan het werk, en dat aantal groeit snel."

Wat werklozen betreft, is Vooruit "kordaat", aldus Vandenbroucke. "Wij vinden dat mensen na maximaal 2 jaar werkloosheid een fatsoenlijke job aangeboden moeten krijgen en moeten aanvaarden."

"De VDAB - maar ook de diensten in Brussel en Wallonië - moet veel kordater optreden en korter op de bal spelen, en niet te lang wachten om mensen concrete jobs en opleidingen aan te bieden."

Daarnaast wil Vooruit 6 miljard euro extra inkomsten genereren door belastingen door te voeren, in het bijzonder op hoge vermogens. In het partijplan van Vooruit staat dat het Planbureau heeft berekend dat een vermogensbelasting van 1 tot 3 procent op nettovermogens van meer dan 1 miljoen euro in theorie 4,7 miljard kan opbrengen.

"Inkomsten uit financieel vermogen die bekend zijn bij de overheid willen we op dezelfde manier belasten als arbeid", zegt Vandenbroucke. "Een euro is een euro. Of die euro komt van een meerwaarde op een belegging, of van de verhuur van een huis, speelt geen rol. Wij willen dat inkomen uit vermogen op dezelfde manier wordt belast als inkomen uit arbeid."

"Dat laat toe om de begroting te saneren en de belasting op arbeid te verminderen. Ter nuance: we willen wel een heel belangrijk voordeel toekennen aan iemand die een huis verhuurt die er tegelijk voor zorgt dat dat huis qua energieverbruik goed in orde is."